Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) không chỉ góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương mà còn bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc trưng của mỗi vùng miền. Tại Nghệ An, OCOP đã trở thành cầu nối vững chắc giữa sản phẩm truyền thống và thị trường hiện đại, mở ra hướng đi bền vững cho các làng quê.
 |
| Các sản phẩm OCOP của Nghệ An. |
Từ khi chương trình OCOP được triển khai tại Nghệ An, mảnh đất giàu truyền thống văn hóa này đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp. Tính đến tháng 10/2024, Nghệ An có 595 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao trở lên, trong đó có 31 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao. Các con số này không chỉ phản ánh sự đa dạng và phong phú của sản phẩm mà còn cho thấy nỗ lực không ngừng của người dân và các chủ thể sản xuất trong việc nâng tầm giá trị sản phẩm địa phương.
Nhóm thực phẩm chiếm tỷ lệ áp đảo với 82% tổng số sản phẩm OCOP, tiêu biểu như cam Vinh, tương Nam Đàn, và chè Thanh Chương. Đây là những sản vật mang đậm dấu ấn của vùng đất, kết tinh từ thiên nhiên và bàn tay lao động cần cù của người dân. Ngoài ra, nhóm đồ uống, dược liệu, hàng thủ công mỹ nghệ và dịch vụ du lịch cộng đồng cũng góp phần khẳng định sự đa dạng và tiềm năng của chương trình OCOP tại Nghệ An.
Một trong những điểm nhấn của chương trình OCOP tại Nghệ An là sự kết hợp hài hòa giữa chất lượng sản phẩm và giá trị văn hóa. Các sản phẩm OCOP không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng mà còn mang trong mình câu chuyện riêng, gắn liền với lịch sử, con người và cảnh sắc quê hương.
Hương trầm Quỳ Châu, chẳng hạn, là sản phẩm được làm thủ công từ nguyên liệu tự nhiên, gắn bó mật thiết với đời sống tâm linh của người dân địa phương. Tương tự, những gói chè Thanh Chương không chỉ là thức uống quen thuộc mà còn là biểu tượng của sự giản dị và tình cảm mộc mạc nơi vùng đất miền trung.
Đặc biệt, nhờ chương trình OCOP, nhiều sản phẩm đã vượt khỏi quy mô làng xã, tiếp cận các chuỗi cung ứng lớn như BigC, MM Mega Market, và thậm chí xuất khẩu sang thị trường quốc tế như: Pháp, Mỹ, Nhật Bản. Điều này chứng minh khả năng cạnh tranh của sản phẩm OCOP Nghệ An trên sân chơi toàn cầu.
Điểm sáng trong triển khai OCOP tại Nghệ An chính là sự phát triển chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ. Tỉnh đã chú trọng liên kết giữa doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và các hộ sản xuất cá thể, tạo nên hệ sinh thái kinh tế nông thôn bền vững.
Cụ thể, trong 595 sản phẩm OCOP, doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm 17,1%, hợp tác xã chiếm 31,8%, và hộ kinh doanh chiếm 35,2%. Mô hình này không chỉ tạo điều kiện để các chủ thể tận dụng thế mạnh riêng mà còn mở ra cơ hội hợp tác, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Thực tế, đã có 94 sản phẩm OCOP Nghệ An được đưa vào hệ thống các siêu thị lớn, đồng thời tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 2.300 lao động. Thu nhập bình quân của người lao động trong các chuỗi giá trị này đạt từ 3,5-4 triệu đồng/tháng, cải thiện đáng kể đời sống của người dân nông thôn.
 |
| Triển khai Chương trình OCOP góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. |
Tuy đạt được nhiều thành tựu, nhưng việc phát triển sản phẩm OCOP tại Nghệ An vẫn đối mặt với không ít thách thức. Sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường quốc tế đòi hỏi các sản phẩm OCOP phải không ngừng nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã và đẩy mạnh quảng bá thương hiệu.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý và tiêu thụ sản phẩm OCOP là một trong những hướng đi tất yếu. Các sàn thương mại điện tử như Voso, Postmart hay Lazada có thể trở thành công cụ đắc lực để sản phẩm OCOP Nghệ An tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Ngoài ra, kết hợp OCOP với du lịch trải nghiệm cũng là giải pháp tiềm năng. Những vùng đất nổi tiếng như: Nam Đàn, Quỳ Châu hay Thanh Chương có thể phát triển các tour du lịch khám phá làng nghề, giúp du khách vừa thưởng thức sản phẩm OCOP, vừa hiểu thêm về văn hóa địa phương.
Chương trình OCOP tại Nghệ An không chỉ góp phần thúc đẩy kinh tế mà còn giúp bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa địa phương. Mỗi sản phẩm OCOP không chỉ là kết tinh của thiên nhiên và trí tuệ con người mà còn là câu chuyện về ý chí vươn lên của những người dân nơi đây. Để tiếp tục gặt hái thành công, tỉnh Nghệ An cần không ngừng đổi mới, sáng tạo và tận dụng hiệu quả tiềm năng của chương trình OCOP.
OCOP không chỉ là câu chuyện của những sản phẩm, mà còn là niềm tự hào và động lực để vùng đất Nghệ An vươn xa trên bản đồ kinh tế Việt Nam và thế giới.
