Nút thắt ở biên giới phía Nam của Dải Gaza với Ai Cập

Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty nhắc lại lập trường kiên quyết phản đối của quốc gia Bắc Phi đối với quyền kiểm soát của Israel tại Hành lang Philadelphi, dải đất hẹp dài 14,5km nằm dọc theo biên giới phía Nam của Dải Gaza với Ai Cập; đồng thời tuyên bố việc làm này của Tel Aviv là không thể chấp nhận được.

Ai Cập cương quyết

Phát biểu trong cuộc họp báo tại Cairo, Ngoại trưởng Abdelatty cũng bác bỏ quyền kiểm soát của Israel đối với cửa khẩu Rafah bên phía Palestine; đồng thời nhắc lại lập trường của Cairo về việc không chấp nhận bất kỳ sự sắp xếp thay thế nào tại cửa khẩu nối Dải Gaza với Ai Cập. Người đứng đầu ngành ngoại giao Ai Cập còn phản đối một số quốc gia áp dụng tiêu chuẩn kép trong tiến trình giải quyết cuộc xung đột giữa phong trào Hamas và Israel.

Trước đó, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã tái khẳng định quyết tâm của Israel về việc kiểm soát Hành lang Philadelphi sau khi truyền thông nước này đưa tin nội các Israel đã bỏ phiếu ủng hộ đề xuất duy trì lực lượng tại biên giới Ai Cập – Gaza trong thời kỳ hậu xung đột. Trong khi đó, Hamas tuyên bố chỉ chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin với Israel nếu nước này rút quân hoàn toàn khỏi Hành lang Philadelphi. Israel thiết lập quyền kiểm soát hành lang Philadelphi từ ngày 29-5. Vấn đề kiểm soát Hành lang Philadelphi đã trở thành điểm bất đồng chính trong tiến trình đàm phán ngừng bắn.

Dư luận thất vọng

Liên quan tới cuộc chiến giữa Israel – Hamas, phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng ngày 2-9, sau khi quân đội Israel phát hiện 6 thi thể con tin tại dải Gaza hôm 31-8 (trong đó có 1 người Mỹ gốc Israel), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bày tỏ thất vọng với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cho rằng nhà lãnh đạo Tel Aviv vẫn chưa có đủ nỗ lực để đi tới thỏa thuận giải phóng những con tin hiện đang bị phong trào Hồi giáo Hamas giam giữ tại Dải Gaza.

Trong nhiều tháng qua, Mỹ cùng với các bên trung gian là Ai Cập và Qatar đã nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin giữa Israel và Hamas. Nhiều cuộc đàm phán đã diễn ra luân phiên tại Qatar và Ai Cập, nhưng đến nay chưa đạt kết quả. Trong bối cảnh đó, việc quân đội Israel phát hiện 6 thi thể con tin trong một đường hầm ở Gaza cuối tuần trước được cho là sẽ tiếp tục phủ bóng đen lên tiến trình đàm phán; đồng thời gây sức ép lớn hơn lên chính phủ của Thủ tướng Netanyahu trong việc phải nhanh chóng đạt được thỏa thuận giải cứu các con tin.

Trong khi đó, Hamas và Israel đều đổ lỗi cho nhau về cái chết của 6 con tin ở Gaza. Tờ Times of Israel đưa tin, ông Abu Obeida, người phát ngôn của Lữ đoàn Al-Qassam, cánh quân sự của Hamas, tuyên bố Thủ tướng Netanyahu và quân đội Israel phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về cái chết của 6 người này do đã cố tình cản trở các thỏa thuận trao đổi tù nhân. Về phía Israel, Ngoại trưởng Israel Katz cáo buộc trách nhiệm thuộc về Hamas; đồng thời cảnh báo Tel Aviv sẽ đáp trả mạnh mẽ sau sự việc này.

Trong một diễn biến có liên quan, Chính phủ Anh đã quyết định đình chỉ 30 giấy phép xuất khẩu vũ khí sang Israel ngay sau khi nhận thấy “rủi ro rõ ràng” về việc vũ khí của Anh có thể được sử dụng để vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo ở Dải Gaza. Quyết định đình chỉ bao gồm các loại phụ tùng dành cho máy bay quân sự – gồm chiến đấu cơ, trực thăng và thiết bị bay không người lái.

HẠNH CHI tổng hợp