Ba xóm Vạn Phú, Ao Sen và Hạ Đạt của xã Thành Công (TP. Phổ Yên) hiện có 617 hộ dân với 2.686 nhân khẩu, trong đó trên 98% là đồng bào dân tộc Sán Dìu. Do không có nước tưới nên nhiều diện tích ruộng cấy lúa của bà con nơi đây đành bỏ hoang. Điều này đã và đang khiến đất canh tác bị lãng phí, thu nhập, đời sống của người dân bị ảnh hưởng.
Cánh đồng xóm Vạn Phú, xã Thành Công (TP. Phổ Yên) bị bỏ hoang vì thiếu nước, cỏ dại mọc um tùm. |
Cuối tháng 4, có dịp về xóm Vạn Phú, chúng tôi chứng kiến cảnh nhiều ruộng cấy lúa ở đây bị bỏ hoang vì thiếu nước, các loại cỏ dại mọc um tùm.
Dẫn chúng tôi đi thăm cánh đồng của người dân trong xóm, ông Lê Văn Lợi, Trưởng xóm Vạn Phú, chia sẻ: Xóm có tổng diện tích ruộng gieo cấy lúa khoảng 40ha. Mặc dù đã có một hồ chứa nước nhưng chỉ đáp ứng nguồn nước tưới cho 10-15ha, diện tích còn lại chủ yếu phụ thuộc vào nước trời. Cũng chính vì thế mà tình trạng bỏ ruộng hoang hầu như vụ nào cũng xảy ra, nhưng vụ xuân năm nay thì nhiều hơn, bà con chỉ cấy được trên 12ha lúa, còn lại đành để cỏ mọc do trời ít mưa. Như nhà tôi chỉ cấy được 2/6 sào.
Ngay từ đầu vụ xuân năm nay, mặc dù nhiều hộ đã xuống giống theo đúng kế hoạch để gieo cấy, nhưng do chờ mãi mà trời không có mưa, bị quá vụ nên bà con đành đem cho mạ hoặc vứt đi.
Anh Lê Xuân Hồng, một người dân trong xóm, cho biết: Nhà tôi có 6 sào ruộng nhưng vụ này phải bỏ hoang 4 sào vì không có nước tưới. 2 sào còn lại may mắn cấy được do ruộng nằm gần nhà các hộ dân nên mua được nước giếng khoan với giá 150 nghìn đồng/sào. Còn từ lúc cấy đến khi thu hoạch vẫn phải phụ thuộc vào nước trời, nếu thời tiết không thuận lợi thì chưa chắc đã thu được gì.
Câu chuyện bỏ hoang ruộng ở xóm Vạn Phú cũng đang diễn ra tương tự tại 2 xóm Ao Sen và Hạ Đạt. Cụ thể, vụ xuân năm nay, nông dân xóm Ao Sen bỏ hoang khoảng 2/9ha ruộng cấy lúa, xóm Hạ Đạt bỏ hoang 2/7ha. Theo người dân 2 xóm cho biết thì diện tích ruộng bỏ hoang này phần lớn là phụ thuộc vào nước trời, không chủ động được nguồn nước tưới.
Trước thực trạng trên, nhiều năm qua, các đoàn thể và người dân 3 xóm đã nhiều lần có ý kiến tại các buổi tiếp xúc với đại biểu HĐND các cấp, cũng như có đơn kiến nghị gửi lên chính quyền địa phương, tuy nhiên đến nay các ngành chức năng mới khắc phục được một phần nhỏ.
Chia sẻ về nguyện vọng của đông đảo người dân trong xóm, ông Phạm Hồng Sáu, Trưởng xóm Hạ Đạt, cho biết: Xóm hiện có hồ Long Vĩ và hồ Ao Lan cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp của bà con trong xóm. Năm 2021, hồ Long Vĩ được TP. Phổ Yên đầu tư cải tạo, nâng cấp, qua đó đáp ứng việc cung cấp nước tưới cho gần 3ha ruộng của người dân xóm Hạ Đạt và các xóm khác. Còn hồ Ao Lan được người dân địa phương đào đắp từ năm 1987, phục vụ nước tươi cho 2ha đất lúa, đến nay đã không còn phù hợp. Do vậy bà con mong muốn hồ Ao Lan sớm được đầu tư sửa chữa, cải tạo.
Còn ông Trần Văn Bẩy, Trưởng xóm Ao Sen, chia sẻ: Người dân rất mong trong thời gian tới, các cấp, ngành chức năng có phương án cải tạo hồ Đồng Chì và hồ Đèo Vòi trong xóm để cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất của bà con. Cụ thể là xây dựng tường kè hồ và lắp đặt van đóng, mở nước, qua đó có thể chủ động được việc cung cấp nước, hạn chế tình trạng một số người dân tháo nước tưới tự do…
Trước thực trạng nêu trên, người dân 3 xóm rất mong các cấp, ngành chức năng sớm có biện pháp khắc phục để bà con có nước sản xuất, không còn phải bỏ hoang ruộng đồng.