Những thách thức trong công tác cấp GCNQSDĐ
Năm 2022, toàn tỉnh Lào Cai đã cấp GCNQSDĐ cho 1.395 đơn vị, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận (GCN), đăng ký biến động về đất đai cho 13 tổ chức. Về đăng ký, cấp GCN và các biến động cho hộ gia đình, cá nhân, cấp GCN lần đầu cho 1.829/553 lượt, vượt kế hoạch được giao. 6 tháng đầu năm 2023, đăng ký cấp GCN lần đầu 300 giấy; cấp đổi, cấp lại GCN 28 giấy; cấp mới GCN do đăng ký biến động quyền sử dụng đất cho tổ chức là 120 hồ sơ. Đăng ký biến động trên GCNQSDĐ đã cấp là 350 hồ sơ.
Về cá nhân đăng ký cấp GCN lần đầu: 1.110 giấy; cấp đổi, cấp lại GCN: 550 giấy, cấp mới GCN do đăng ký biến động quyền sử dụng đất: 3.800 hồ sơ và đăng ký biến động trên GCNQSDĐ đã cấp: 5.000 hồ sơ.
Mặc dù có nhiều chuyển biến trong cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình, cá nhân, tuy nhiên, so với kế hoạch của UBND tỉnh Lào Cai, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc.
Theo phản ánh của nhiều địa phương, qua rà soát, trong nhóm đủ điều kiện để thực hiện cấp GCN thì có một số trường hợp sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai cần phải thực hiện xử lý vi phạm theo Nghị định số 91/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Một số trường hợp đất cấp chồng lấn hoặc diện tích thực tế so với quyết định giao đất chênh lệch lớn, phải thực hiện trích đo lại thửa đất; có những trường hợp chưa hoàn thiện đầy đủ hồ sơ thủ tục liên quan đến phân chia tài sản thừa kế, tặng cho; hoặc chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.
Trong nhóm không đủ điều kiện để thực hiện cấp GCN, có trường hợp không phù hợp với quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; đất đang có tranh chấp, lấn chiếm; chuyển nhượng, tặng cho sau ngày 1/1/2008 nhưng chưa làm thủ tục với Nhà nước; người dân không phối hợp đến kê khai, lập hồ sơ theo thông báo; sử dụng đất không liên tục;…
Bên cạnh đó, nhiều trường hợp chưa được cấp giấy thuộc diện giao đất không đúng thẩm quyền, không có giấy tờ giao đất, nộp tiền sử dụng đất… Một số người sử dụng đất không có khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính, không phối hợp thực hiện kê khai, lập hồ sơ theo thông báo của chính quyền địa phương…
Trường hợp người dân đổi đất là nhà văn hóa đã có chủ trương cấp GCN, tuy nhiên, các trường hợp đổi đất làm đường giao thông, sân vận động, trạm điện, trụ sở UBND xã, trường học…, hiện chưa có chủ trương giải quyết.
Hiện nay, những vấn đề khó khăn, vướng mắc đang được các địa phương tập trung tháo gỡ và kiến nghị tỉnh tháo gỡ nhằm đưa công tác cấp GCNQSDĐ cho người dân đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới.
Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp
Qua rà soát các trường hợp đã kê khai, đăng ký đất đai của UBND huyện, thị xã và thành phố cho thấy, Lào Cai còn khoảng 554.135 thửa đất do 28.399 hộ gia đình, cá nhân đang quản lý sử dụng, đã thực hiện việc kê khai, đăng ký mà chưa được cấp GCNQSDĐ.
Để hoàn thành việc cấp GCNQSDĐ, UBND tỉnh Lào Cai ban hành kế hoạch cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu cho các trường hợp hộ gia đình, cá nhân đã đăng ký đất đai trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Các địa phương phải tập trung triển khai cấp đồng loạt, thực hiện đúng quy định về trình tự, thủ tục cấp GCN; đồng thời, phối hợp với các sở, ngành có liên quan giải quyết những trường hợp vướng mắc trong việc cấp GCN, đảm bảo đến hết năm 2025 hoàn thành cơ bản công tác cấp GCN lần đầu cho tất cả các thửa đất của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Theo đó, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác cấp GCN. Tuyên truyền, thông báo đến người sử dụng đất đã thực hiện đăng ký đất đai, chưa được cấp GCN thực hiện thủ tục cấp GCN lần đầu theo quy định. Hướng dẫn người sử dụng đất kê khai và nộp hồ sơ cấp GCN lần đầu theo quy định. Tiếp nhận và giải quyết hồ sơ cấp GCN theo quy định. Tổng hợp, báo cáo kết quả cấp GCN; xác định rõ được diện tích đất đã được cấp GCN, diện tích đất thuộc trường hợp không được cấp GCN.
Ông Trần Mạnh Hiển – Phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Lào Cai cho biết, để nâng cao chất lượng trong công tác cấp GCNQSDĐ cho người dân, ngoài việc ban hành các văn bản, quyết định, thời gian qua, tỉnh Lào Cai đã bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên cho cán bộ làm công tác cấp GCNQSDĐ cho người dân.
Tuyên truyền cho người dân hiểu về các văn bản liên quan đến cấp
GCNQSDĐ. Tăng cường công khai, minh bạch các thủ tục hành chính. Quy trách nhiệm cho từng khâu, bộ phận và nâng cao thái độ phục vụ của cán bộ với người dân đến làm các thủ tục cấp
GCNQSDĐ, đưa kế hoạch giao chỉ tiêu cho các huyện, thị xã…
Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến nhân dân về chủ trương chính sách của Nhà nước về đất đai, mục đích yêu cầu thực hiện đăng ký bắt buộc về quyền sử dụng đất đối với tất cả các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng dân cư đang sử dụng đất trên địa bàn.
Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành và địa phương, cùng sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, tin rằng tiến độ cấp GCNQSDĐ sẽ đáp ứng được nhu cầu của nhân dân trong việc xác lập quyền và nghĩa vụ khi sử dụng đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân yên tâm đầu tư mở rộng sản xuất.