Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, ngày 23/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).
Một trong những vấn đề làm “nóng” nghị trường trong phiên thảo luận về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) vào sáng cùng ngày là làm thế nào để hạn chế người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần nhưng vẫn đảm bảo để người lao động có thể ổn định đời sống sau khi ngừng làm việc.
Nhấn mạnh bảo hiểm xã hội một lần là quyền lợi chính đáng của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai (Hưng Yên) cho rằng, người lao động hưởng bảo hiểm xã hội một lần có xu hướng gia tăng trong thời gian qua là một thực tế đáng lo ngại đối với việc thực hiện mục tiêu an sinh xã hội cho toàn dân.
Đề nghị xem xét điều kiện rút bảo hiểm xã hội một lần thật thận trọng để đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động, đại biểu đoàn Hưng Yên cũng phân tích về ưu, nhược điểm của hai phương án do cơ quan soạn thảo trình và đề nghị nên nghiên cứu phương án người lao động được lựa chọn rút bảo hiểm xã hội một lần hoặc rút 50% thời gian đã đóng; thời gian còn lại được bảo lưu để hưởng chế độ bảo hiểm xã hội khi đủ tuổi nghỉ hưu và không nên chỉ giải quyết tối đa 50% tổng thời gian đã đóng.
Quang cảnh phiên họp, sáng 23/11. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Phát biểu tranh luận tại hội trường về hai phương án do cơ quan soạn thảo trình, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (Tiền Giang) nói: Nếu chọn Phương án 1 sẽ không đảm bảo sự công bằng giữa những người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trước và sau khi Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực. Bởi một trong những lý do chính khiến người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần trong thời gian qua là để bù đắp những khó khăn về mặt kinh tế để lo cho cuộc sống trước mắt.
Quy định như Phương án 1 dễ dẫn tới nguy cơ sẽ không động viên được người lao động trẻ, người lao động mới tham gia bảo hiểm xã hội khi tích lũy từ tiền lương và thu nhập của người lao động còn rất thấp. Vô tình sẽ không tạo động lực để người lao động trẻ, lao động mới tham gia bảo hiểm xã hội, không thực hiện được nguyên tắc công bằng, bình đẳng của bảo hiểm xã hội như quan điểm xây dựng luật đã nêu, khiến cho mục tiêu ý nghĩa của chính sách về bảo hiểm xã hội không đạt được như Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội của Trung ương đề ra.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho biết, nếu chọn Phương án 2 người lao động vẫn có thể rút bảo hiểm xã hội một lần như hiện nay nhưng mức rút chỉ là 50% trên tổng tích lũy của họ trước đó là không hợp lý, vì số tiền người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động cũng là tiền của người lao động. Bên cạnh đó, việc chỉ được rút 50% chưa phải là một phương án tốt hỗ trợ cho người lao động khi họ đang phải đương đầu với những khó khăn ngay trước mắt của cuộc sống.
Đặc biệt hơn khi người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần lại là phụ nữ thì việc sử dụng những khoản tiền này chủ yếu dành cho những nhu cầu thiết yếu của gia đình.
“Phương án này cũng sẽ tạo ra sự khác biệt khá lớn về số tiền hưởng bảo hiểm xã hội một lần của những người lao động hưởng bảo hiểm xã hội một lần trước và sau khi Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực. Chính sách cũng không thực hiện được mục tiêu xây dựng luật là mở rộng gia tăng quyền lợi ích tạo sự hấp dẫn để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội”, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm nhấn mạnh.
Đại biểu kiến nghị Ban soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu và lấy ý kiến các đối tượng chịu tác động trực tiếp, có xem xét dưới góc độ giới để có được một phương án thấu đáo, đáp ứng được quyền lợi thực chất và nguyện vọng của người lao động về việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Đại biểu ủng hộ phương án người lao động vẫn được rút bảo hiểm xã hội một lần và được rút một cách thỏa đáng nhất có thể. Ngoài ra, cần có các hình thức hỗ trợ song song như tín dụng vốn vay ưu đãi cho người lao động kèm theo công tác vận động truyền thông để thay đổi nhận thức, hành vi giúp mọi người nhận diện được lợi ích lâu dài của việc tham gia bảo hiểm xã hội, từ đó tự nguyện cam kết thực hiện.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang Đỗ Thị Việt Hà phát biểu ý kiến. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Ngăn chặn tình trạng chậm, trốn đóng bảo hiểm xã hội cũng là một trong những vấn đề được nhiều đại biểu nêu tại nghị trường. Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà (Bắc Giang) phản ánh, tình trạng chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vẫn còn diễn ra ở nhiều doanh nghiệp, địa phương, ảnh hưởng đến việc giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó có việc chưa quản lý chặt chẽ đối tượng thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Các giải pháp xử lý tình trạng chậm, trốn đóng bảo hiểm xã hội vẫn chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng.
Để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, nghiên cứu, bổ sung một số biện pháp, chế tài như: Khấu trừ tiền nợ bảo hiểm xã hội tại các tài khoản ngân hàng sau khi đã có thông báo, đôn đốc của cơ quan Bảo hiểm Xã hội trong thời gian nhất định (có thể là 3 tháng); công khai danh tính các đơn vị nợ bảo hiểm xã hội trên các phương tiện thông tin đại chúng…
Đồng thời, cần có các quy định đồng bộ, khả thi, nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc đang đặt ra hiện nay trong việc khởi kiện dân sự và khởi tố hình sự đối với người sử dụng lao động có hành vi chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội.
Buổi chiều, thảo luận về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), dẫn vụ việc Ngân hàng SCB và Vạn Thịnh Phát, nhiều đại biểu quan tâm đến quy định về chống sở hữu chéo, thao túng tổ chức tín dụng; việc cổ đông góp vốn mua cổ phần của tổ chức tín dụng dưới tên của cá nhân, pháp nhân khác; ngân hàng làm đại lý bảo hiểm…
Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) phân tích, nghị quyết của Trung ương và Quốc hội là chấm dứt tình trạng sở hữu chéo. Qua vụ việc của Ngân hàng SCB và thực trạng đánh giá một số ngân hàng hiện nay, có 3 vấn đề: sở hữu chéo, chi phối và thao túng đối với hệ thống tín dụng, ngân hàng đang tạo ra rủi ro và những vấn đề hết sức cấp bách cần xử lý để xây dựng hệ thống ngân hàng, tín dụng phát triển mạnh.
Đại biểu cho rằng, cốt lõi của hệ thống ngân hàng Việt Nam đang nằm ở vấn đề quản trị. Để chống sở hữu chéo, thao túng, chi phối trong hệ thống ngân hàng, yếu tố hàng đầu là phải xác định được cá nhân, tổ chức nào là chủ sở hữu thực sự của ngân hàng. Do đó, Luật cần xây dựng được khuôn khổ pháp lý nhằm xác định được cá nhân, tổ chức nắm quyền chi phối, ảnh hưởng đến việc ra quyết định cho hoạt động của ngân hàng.
Để làm được vấn đề này, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị quy định hai vấn đề cụ thể. Một là phải minh bạch thông tin cho tất cả cá nhân, tổ chức là cổ đông của ngân hàng thương mại thay vì việc giảm tỷ lệ sở hữu. Xác định nghĩa vụ công bố thông tin đối với các cổ đông là tổ chức và cá nhân, nhóm người có liên quan sở hữu cổ phần của tổ chức tín dụng trên. Hai là phải kiểm soát được dòng tiền góp vốn thông qua cơ chế thanh toán không dùng tiền mặt và áp dụng kiểm soát dữ liệu cá nhân.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Trao đổi cuối phiên thảo luận, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng chia sẻ, Quốc hội xem xét chưa thông qua dự thảo Luật tại kỳ họp này là hết sức cần thiết để các cơ quan có thời gian nghiên cứu, đánh giá, rà soát kỹ lưỡng trước khi trình báo cáo Quốc hội thông qua ở kỳ họp sau.
Liên quan đến vấn đề giảm thao túng, giảm sở hữu chéo trong hoạt động ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, đây là những vấn đề Đảng, Quốc hội và Chính phủ rất quan tâm, có nhiều chỉ đạo để xử lý triệt để. Khi soạn thảo dự luật, Ngân hàng Nhà nước cũng nhận thức phải có một loạt giải pháp mới xử lý được. Trước tiên, trong luật này phải có các quy định.
Để giảm thao túng về đầu ra của tổ chức tín dụng, trong dự thảo luật thiết kế phải giảm tỷ lệ cấp tín dụng đối với khách hàng và những khách hàng có liên quan từ 15% xuống 10%. Cơ quan soạn thảo đã dự thảo một lộ trình để giảm từ 15% xuống 10%.
Trong quá trình chỉ đạo điều hành và thanh tra giám sát, Ngân hàng Nhà nước cũng nhận diện và nhận thức được cần phải tăng cường công tác thanh tra, giám sát. Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước cũng đã tăng cường để chính tổ chức tín dụng phải là người giám sát tối cao và những người đó không phải thực hiện theo “những ông chủ của ngân hàng”.
Theo TTXVN/Báo Tin tức
