Những năm qua, HĐND tỉnh không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định pháp luật và chương trình, kế hoạch đề ra, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội (KT-XH), đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh.
Thường trực HĐND tỉnh đã cải tiến, tổ chức kịp thời, nâng cao chất lượng các kỳ họp HĐND, thực hiện tốt các khâu chuẩn bị nội dung, chương trình, khảo sát, thẩm tra trình HĐND thảo luận quyết định ban hành nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho các cấp chính quyền quản lý, điều hành thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH. Duy trì, tổ chức hiệu quả các phiên họp thường trực HĐND thường kỳ. Hoạt động tiếp xúc cử tri (TXCT), tiếp công dân, xử lý, đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được đổi mới theo hướng chất lượng, hiệu quả hơn, nhất là TXCT chuyên đề chính sách để kịp thời lãnh đạo, điều chỉnh chính sách sát thực tiễn, cũng cố thêm niềm tin đối với cử tri và nhân dân trong tỉnh. Hoạt động giám sát đi vào chiều sâu, đa dạng hình thức, từ giám sát chuyên đề đến giám sát tổ đại biểu, giám sát thông qua giải trình tại các phiên họp Thường trực HĐND, chất vấn tại các kỳ họp và cao nhất là lấy phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ tại kỳ họp thứ 15, kỳ họp thường lệ cuối năm 2023 của HĐND tỉnh, để đánh giá thực chất mức độ tín nhiệm đối với trách nhiệm người giữ chức vụ do HĐND bầu với tinh thần nghiêm túc, dân chủ, khách quan, đúng quy trình thủ tục theo quy định pháp luật. Kết quả lấy phiếu cho thấy, hầu hết đại biểu do HĐND tỉnh bầu nhận được sự tín nhiệm cao; thể hiện sự nỗ lực, cố gắng rất lớn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị; đồng thời qua đó nhìn nhận lại bản thân, nỗ lực, cố gắng khắc phục hạn chế, khuyết điểm, trách nhiệm, thực hiện tốt hơn nữa chức trách, nhiệm vụ, đáp lại sự kỳ vọng, tin tưởng của cử tri và nhân dân…
Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức 15 kỳ họp (gồm 7 kỳ họp thường lệ và 8 kỳ họp chuyên đề để giải quyết công việc phát sinh đột xuất); qua đó, đã xem xét, thông qua 290 nghị quyết (nhiều nhất từ trước đến nay so cùng kỳ) trên các lĩnh vực KT-XH, xây dựng chính quyền địa phương và quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền. Công tác ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh đảm bảo quy trình, thủ tục, chất lượng, sâu sát thực tiễn, kịp thời giải quyết các vướng mắc pháp lý, khai thác tiềm năng, lợi thế, tạo cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển KT-XH tỉnh nhà. Giai đoạn 2021-2023, tốc độ tăng GRDP bình quân đạt 9,28%/năm; trong đó, tăng trưởng bình quân giá trị gia tăng ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản đạt 5,3%, công nghiệp – xây dựng đạt 14,23%, dịch vụ đạt 9,68%. Quy mô nền kinh tế năm 2023 gấp 1,5 lần so năm 2020 và bằng 78,9% mục tiêu năm 2025. Kinh tế biển chiếm khoảng 41,56% GRDP. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 72.725 tỷ đồng, bằng 69,3% mục tiêu. Thu ngân sách đạt 3.964 tỷ đồng. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều theo chuẩn mới bình quân hằng năm giảm 1,39%. Có 33 xã, chiếm 70,2% và 2 huyện, chiếm 33,3% đạt chuẩn nông thôn mới. Hoạt động chính quyền địa phương từng bước nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Quốc phòng, an ninh được giữ vững.
Quang cảnh kỳ họp thứ 15 HĐND tỉnh khóa XI, nhiệm kỳ 2021-2026. Ảnh: Uyên Thu
Một trong những yếu tố góp phần quan trọng nâng cao chất lượng hoạt động HĐND, cũng như giúp các cấp chính quyền thực hiện hiệu quả nhiệm vụ quản lý, điều hành trong thời gian qua là nhờ HĐND tỉnh đã không ngừng đổi mới, tăng cường, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát. Hằng năm, HĐND tỉnh xây dựng, ban hành nghị quyết, kế hoạch, chương trình và tổ chức giám sát theo đúng quy định. Phương pháp giám sát không ngừng được cải tiến, có nhiều đổi mới, thông qua nhiều hình thức, triển khai nhiều cấp như: Giám sát tại các kỳ họp HĐND thông qua việc xem xét thẩm tra các báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết và nhiều văn bản quan trọng khác mà các cơ quan chức năng trình theo quy định; giám sát thông qua hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn; giám sát qua hoạt động giải trình tại các phiên họp Thường trực HĐND; giám sát thông qua hoạt động TXCT, tiếp công dân. Việc giám sát triển khai nhiều cấp: Giám sát chuyên đề HĐND, của các ban HĐND và của các tổ đại biểu, khảo sát đột xuất; khảo sát thực tế… Chất lượng giám sát được chú trọng nâng lên từ khâu xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát, triển khai thực hiện kế hoạch giám sát, kết luận giám sát, kiến nghị cho đến khâu “hậu giám sát”, theo dõi, kiểm tra kết quả của việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát được được thực hiện bài bản, khoa học giúp hoạt động giám sát của HĐND ngày càng thực chất, hiệu quả, chỉ ra được những tồn tại, bất cập trong quản lý điều hành, làm cơ sở để đôn đốc, xử lý giải quyết kịp thời các vấn đề vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách, nghị quyết phát triển KT-XH và bảo đảm việc thực thi pháp luật ở địa phương. Nội dung giám sát được lựa chọn dựa vào báo cáo việc tình hình, kết quả quản lý, điều hành của cơ quan chức năng, kết hợp với khảo sát thực tế, nắm tình hình qua các đợt TXCT, trao đổi, nói chuyện trực tiếp với người dân và từ các kênh thông tin khác, do đó luôn mang tính thời sự, có ảnh hưởng quan trọng đến phát triển KT-XH, đời sống nhân dân, được cử tri hết sức quan tâm.
Thông qua các kỳ họp HĐND, HĐND tỉnh đã tổ chức 4 phiên chất vấn đối với 7 thủ trưởng sở, ngành. Riêng tại Kỳ họp thứ 15, kỳ họp thường lệ cuối năm 2023, đã tiến hành phiên chất vấn theo hướng mở rộng với sự tham gia trả lời chất vấn của 10 sở, ngành chức năng đối với các nhóm vấn đề trên lĩnh vực KT-XH. Qua đó, đã giám sát, đôn đốc UBND, các sở, ban, ngành phối hợp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế trong thực hiện các giải pháp phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH ở địa phương. Phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn được truyền hình trực tiếp trên truyền hình địa phương; thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, cơ quan báo chí trung ương và địa phương để cử tri, nhân dân nắm bắt, theo dõi, phát huy quyền làm chủ.
Hoạt động giám sát giữa hai kỳ họp HĐND được thực hiện có hiệu quả với nhiều đổi mới mạnh mẽ về tư duy và phương thức. Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, HĐND tỉnh và các cơ quan của HĐND tỉnh đã tổ chức 21 cuộc giám sát chuyên đề; trong đó HĐND tỉnh giám sát 2 chuyên đề; Thường trực HĐND tỉnh giám sát 3 chuyên đề; các ban HĐND tỉnh giám sát 16 chuyên đề. Nội dung giám sát tập trung vào những vấn đề bức xúc, được cử tri và nhân dân quan tâm: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc thực hiện chính sách, pháp luật về giáo dục; công tác cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực đất đai; phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy; việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đối với người lao động tại các doanh nghiệp; việc phát triển khu đô thị, khu dân cư, kinh tế đô thị và bất động sản; việc thực hiện công tác dân tộc, các chính sách liên quan đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi… Các báo cáo giám sát và thông báo kết luận giám sát đã nêu rõ kết quả đạt được, tồn tại hạn chế, nguyên nhân và kiến nghị đối với các cấp, các ngành và các đơn vị liên quan có biện pháp giải quyết, khắc phục những hạn chế trong quá trình thực hiện, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động của HĐND.
Đồng chí Trần Minh Lực, UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh kiểm tra cơ sở vật chất của Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên huyện Thuận Bắc (tháng 4/2023). Ảnh: Hồng Lâm
Các tổ đại biểu HĐND phát huy vai trò, trách nhiệm của người đại biểu dân cử, sâu sát cơ sở, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và dư luận trong xã hội, làm tốt vai trò cầu nối giữa cử tri với Đảng, Nhà nước. Thực hiện tốt chức năng giám sát, rà soát kết quả trả lời ý kiến, kiến nghị cử tri, báo cáo cho Thường trực HĐND tỉnh để yêu cầu UBND tỉnh và các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, bảo đảm tất cả ý kiến, kiến nghị của cử tri được giải quyết nghiêm túc, chất lượng.
Thực hiện công tác giám sát, Thường trực HĐND tỉnh cũng đã tổ chức giải trình tại 2 phiên họp Thường trực HĐND tỉnh về các vấn đề: Công tác quản lý và sử dụng các thiết chế văn hóa, thể thao; công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể và phong trào văn hóa, thể dục thể thao trên địa bàn tỉnh; Công tác cải cách thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai trên địa bàn tỉnh. Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành thông báo kết luận phiên giải trình, đánh giá những mặt đạt được, tồn tại, hạn chế đối với các mặt công tác trên các lĩnh vực trên. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh, các sở, ngành đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực.
Năm 2024 là năm đặc biệt quan trọng, là năm “tăng tốc” nhằm hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV và Nghị quyết số 74/NQ-HĐND ngày 10/12/2020 của HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển KT-XH tỉnh Ninh Thuận 5 năm 2021-2025 đã đề ra, làm nền tảng cho giai đoạn tiếp theo. HĐND tỉnh tiếp tục các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển. Trong đó, xác định nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục nâng cao chất lượng các kỳ họp HĐND và ban hành nghị quyết HĐND đảm bảo đúng pháp luật, dân chủ, phù hợp, khả thi, bảo đảm các nghị quyết đi vào cuộc sống, phù hợp tình hình thực tế địa phương, tạo hành lang pháp lý để thúc đẩy phát triển KT-XH nhanh và bền vững.
Đặc biệt, HĐND tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát thông qua hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND, TXCT, tiếp công dân, khảo sát thực tế, giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh… Tăng cường công tác phối hợp giữa HĐND với các cơ quan hành chính, với Mặt trận và các đoàn thể đảm bảo hoạt động giám sát xuyên suốt, đồng bộ, chặt chẽ. Đẩy mạnh giám sát chuyên đề đảm bảo trọng tâm, trọng điểm, sát tình hình thực tiễn địa phương, tập trung các lĩnh vực: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao; huy động nguồn lực, ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cấp thiết phát triển KT-XH; đẩy mạnh phát triển công nghiệp; phát triển kinh tế biển; phát triển du lịch; phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; quản lý đất đai, bảo vệ môi trường, xây dựng đầu tư công, sử dụng vốn ngân sách, cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng…
Ngoài ra, chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, TXCT trước và sau kỳ họp HĐND. Tăng cường tổ chức TXCT theo chuyên đề, theo đối tượng… Kiện toàn, nâng cao chất lượng đại biểu HĐND đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả; tăng cường bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng và phương pháp hoạt động cho đại biểu HĐND…
Nhiệm vụ đặt ra trong năm 2024 với khối lượng công việc rất lớn và quan trọng. HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh, các cấp, các ngành, các địa phương tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra với quyết tâm chính trị cao nhất. Thường trực, các ban, các tổ đại biểu và mỗi đại biểu HĐND tỉnh phát huy cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, tích cực, chủ động sâu sát cơ sở làm tốt vai trò cầu nối giữa cử tri, nhân dân với Đảng, Nhà nước, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, xứng đáng là người đại biểu dân cử. Toàn thể cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh tiếp tục đoàn kết một lòng, phát huy tính chủ động, sáng tạo với quyết tâm chính trị cao nhất, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành đạt và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ đã đề ra trong năm 2024, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV và Kế hoạch phát triển KT-XH 5 năm giai đoạn 2020-2025.
Đồng chí Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh
