Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành, tập trung đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công (ĐTC) trên địa bàn. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, hạn chế, nên tỷ lệ giải ngân chưa đạt mục tiêu đề ra, đến ngày 29/8/2023 kết quả giải ngân vốn ĐTC của tỉnh đạt 43% kế hoạch vốn phân bổ chi tiết; trong đó, một số cơ quan, đơn vị có tỷ lệ giải ngân rất thấp, nhiều khả năng không giải ngân được hết số vốn được giao từ đầu năm.
Với tinh thần tăng tốc, quyết liệt, quyết tâm phấn đấu đến ngày 30/9/2023 (cuối quý III/2023) phải đạt 60% vốn giải ngân toàn tỉnh; ngày 6/9/2023, đồng chí Trần Quốc Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh có Công văn số 3693/UBND-KTTH yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố, các chủ đầu tư sử dụng vốn ĐTC đẩy mạnh hơn nữa việc giải ngân vốn theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 749/CĐ-TTg ngày 18/8/2023.
Cụ thể: Đối với các sở, ban, ngành, địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu đề cao trách nhiệm, tập trung chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, thông báo… mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã ban hành. Cùng với đó, quyết liệt, chủ động xử lý, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn một cách kịp thời, hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được giao; thực hiện cơ chế phân công, giao trách nhiệm, phối hợp rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị trong việc hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án (DA). Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn ĐTC; tập trung đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng (GPMB), tiến độ thi công, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về đất đai, tài nguyên…; có chế tài xử lý nghiêm theo quy định pháp luật các tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện và giải ngân vốn ĐTC. Thay thế kịp thời những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém về năng lực, trì trệ, gây nhũng nhiễu, phiền hà, kiên quyết xử lý các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quản lý ĐTC. Huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để tập trung xử lý những vấn đề vướng mắc, phát sinh, nhất là vận động nhân dân, tháo gỡ vướng mắc trong công tác đền bù GPMB. Thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý và tăng cường lồng ghép các nguồn vốn thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), đảm bảo sử dụng vốn tập trung, tiết kiệm, hiệu quả.
Đồng chí Trần Quốc Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra công trình kênh Đông Nam và kênh Tấn Tài. Ảnh: Tiến Mạnh
Đối với các chủ đầu tư, chủ động chuẩn bị thật tốt các thủ tục, điều kiện cần thiết để sẵn sàng triển khai thực hiện DA và giải ngân hết kế hoạch vốn được giao. Tăng cường đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, tập trung hoàn thiện các thủ tục pháp lý, nghiệm thu và thanh toán cho khối lượng hoàn thành khi đủ điều kiện. Đối với các DA khởi công mới năm 2023, đẩy nhanh hoàn tất thủ tục pháp lý, tiến độ thi công, đảm bảo giải ngân 100% kế hoạch vốn trong năm 2023. Thường xuyên kiểm tra, rà soát từng DA cụ thể; trong quá trình thực hiện DA tuyệt đối không phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản (XDCB); định kỳ hằng tuần, tổ chức giao ban với các đơn vị nhà thầu để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Kiên quyết cắt hợp đồng với các nhà thầu không đảm bảo tiến độ DA, chất lượng công trình.
Tập trung đẩy nhanh tiến độ bồi thường, GPMB cho các DA, nhất là các DA trọng điểm của tỉnh; kịp thời báo cáo UBND tỉnh những khó khăn, vướng mắc để kịp thời chỉ đạo, xử lý. Phối hợp với UBND các huyện, thành phố trong công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện chủ trương, chính sách về đền bù, GPMB, đẩy nhanh giải quyết khiếu nại của người dân, kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết chính sách đền bù cho phù hợp thực tế. Bên cạnh đó, các chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng cần có kế hoạch chi tiết, ký cam kết về tiến độ hoàn thành DA, tiến độ giải ngân vốn ĐTC theo từng tháng, quý làm cơ sở để xem xét đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2023. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đến tiến độ giải ngân chậm so với bình quân chung của tỉnh để xem xét, xử lý trách nhiệm theo quy định. Kiên quyết xử lý trách nhiệm người đứng đầu để DA chậm tiến độ, không giải ngân hết vốn, xử lý nghiêm các nhà thầu chây ì, thiếu năng lực thi công, chậm tiến độ theo cam kết đúng quy định pháp luật.
Các đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án đường Văn Lâm – Sơn Hải. Ảnh: V.Nỷ
Về thực hiện các công trình trọng điểm, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu bám sát các bộ, ngành trung ương để giải quyết các khó khăn, vướng mắc, kịp thời đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn. Tăng cường kiểm tra, đôn đốc, giám sát trực tiếp tại công trình, xử lý ngay các khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ thực hiện từng DA; tập trung hoàn thành công tác đền bù, GPMB để đẩy nhanh tiến độ các DA.
Đối với vốn chương trình MTQG, các cơ quan thường trực, thành viên Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, ban hành văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025, tổ chức, điều hành thực hiện các nội dung thuộc chương trình được phân công quản lý; đồng thời rà soát các văn bản HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành, nghiên cứu các nội dung cần sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 38/2023/NĐ-CP ngày 24/6/2023 của Chính phủ, tham mưu UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo đối với các nội dung được phân công phụ trách, quản lý. Các sở quản lý chương trình, cơ quan chủ trì hoạt động, DA thành phần theo chức năng, nhiệm vụ kịp thời hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình MTQG trên địa bàn; đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện. UBND các huyện, thành phố rà soát, ban hành các văn bản liên quan đến điều hành, thực hiện và kiểm tra, giám sát thực hiện chương trình ở địa phương; ưu tiên cân đối các nguồn vốn hợp pháp do địa phương quản lý để đối ứng thực hiện chương trình; huy động nguồn lực để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của chương trình. Khẩn trương giải ngân hết 100% kế hoạch vốn năm 2022 kéo dài sang năm 2023 vốn trước ngày 31/12/2023.
Đối với nguồn vốn chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các nhà thầu thi công tập trung tối đa máy móc, nhân lực, tài chính để đẩy nhanh tiến độ triển khai các hạng mục công trình, đảm bảo hoàn thành trong thời gian sớm nhất và giải ngân hết nguồn vốn đã được giao.
Đối với DA đầu tư các công trình hạ tầng thiết yếu trên địa bàn xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải (Đề án ổn định sản xuất, đời sống nhân dân và phát triển khu dân cư đối với các vị trí quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2), đề nghị UBND huyện Thuận Nam và Ninh Hải khẩn trương hoàn tất thủ tục trình phê duyệt DA sau khi có chủ trương đầu tư được duyệt để sẵn sàng triển khai ngay sau khi được bố trí vốn trung hạn và kế hoạch năm 2023. Riêng nguồn vốn nước ngoài, các chủ đầu tư khẩn trương hoàn tất thủ tục, hồ sơ rút vốn gửi Bộ Tài chính, thường xuyên liên lạc, nắm bắt thông tin để bổ sung hồ sơ, đảm bảo điều kiện rút vốn nước ngoài.
Trong quá trình thực hiện, Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ động rà soát, tổng hợp báo cáo UBND tỉnh điều chuyển vốn giữa các DA chậm giải ngân sang các DA có khả năng giải ngân tốt hơn, có nhu cầu bổ sung vốn để thực hiện theo quy định. Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước tỉnh thực hiện tạm ứng, thu hồi tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán vốn đầu tư theo đúng quy định và ngay khi có khối lượng. Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm tình trạng giao mỏ không đúng đối tượng làm nảy sinh hoạt động mua đi bán lại tăng giá vật liệu. Tập trung tháo gỡ khó khăn liên quan đến cấp phép mỏ, khai thác nguyên vật liệu đá, cát, đất, phục vụ các DA. Xử lý nghiêm tình trạng tạo khan hiếm giả, liên kết giữa các chủ mỏ vật liệu để nâng giá, khai thác, cung cấp không đúng quy định, làm ảnh hưởng đến việc thi công các DA. Sở Xây dựng thường xuyên cập nhật, điều chỉnh, công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng phổ biến trên địa bàn theo quy định của pháp luật; thường xuyên kiểm tra, rà soát, quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng. Văn phòng UBND tỉnh theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các nội dung này và báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao.
Quá trình thực hiện, trường hợp có khó khăn, vướng mắc, các đơn vị, địa phương, chủ đầu tư kịp thời báo cáo UBND tỉnh (thông qua Sở Kế hoạch và Đầu tư) để xem xét, xử lý.
Linh Giang