Thông qua Dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế” đã nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của hội viên nông dân trên địa bàn tỉnh trong sản xuất, hướng tới nền nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường.
Dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế” được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam triển khai tại 15 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Tại Ninh Bình, Dự án được Hội Nông dân tỉnh triển khai từ năm 2022 ở 9 xã, phường, thị trấn tham gia gồm: Thạch Bình, Quỳnh Lưu, thị trấn Nho Quan (huyện Nho Quan); Gia Hòa, Gia Thịnh, Gia Phú (huyện Gia Viễn); Khánh Hòa, Khánh Công, thị trấn Yên Ninh (huyện Yên Khánh).
Dự án tập trung tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hội viên nông dân áp dụng 5 giải pháp kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ thân thiện với môi trường: lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, ủ phân hữu cơ từ phụ phẩm cây trồng tại ruộng, nuôi gà trên đệm lót sinh học dày, nuôi sâu canxi, nuôi trùn quế.
Đây là những kỹ thuật khá đơn giản, dễ làm, thân thiện với môi trường. Người nông dân có thể tận dụng phụ phẩm nông nghiệp sau thu hoạch để lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn giàu dinh dưỡng cho chăn nuôi; ủ phân hữu cơ từ rơm rạ, phụ phẩm cây trồng ngay tại ruộng; nuôi sâu canxi, nuôi trùn quế bằng phân lợn, phân trâu, bò, gà, thức ăn thừa… tạo nguồn thức ăn mới cho vật nuôi và nguồn phân bón hữu cơ giá trị; nuôi gà trên đệm lót sinh học dày giúp giảm công dọn chuồng, không còn mùi khó chịu trong chuồng nuôi, gà lớn nhanh, khỏe, ít bị mắc các loại bệnh.
Sau chương trình khởi động Dự án và đào tạo giảng viên nguồn, Hội Nông dân các xã, thị trấn đã tích cực triển khai nhiều hoạt động nằm trong khuôn khổ của Dự án. Đồng chí Đào Quang Phú, Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạch Bình, huyện Nho Quan cho biết: Hội đã tiến hành khảo sát, lựa chọn hội viên, nông dân trên địa bàn đang có hoạt động trồng trọt, chăn nuôi phù hợp để tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật và xây dựng các mô hình xử lý rác thải hữu cơ thân thiện với môi trường. Đồng thời thành lập tổ tuyên truyền gồm 5 thành viên và tổ thu gom rác thải gồm 7 thành viên định kỳ sinh hoạt hàng tháng nhằm tuyên truyền, vận động nhân rộng Dự án. Việc triển khai dự án được hội viên và bà con nhân dân ủng hộ. Đến nay trên địa bàn xã đã có 65 mô hình áp dụng các giải pháp kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ thân thiện với môi trường và các mô hình đều mang lại hiệu quả thiết thực.
Chia sẻ hiệu quả của phương pháp lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, ông Trần Khánh Huy, xã Thạch Bình cho biết: Trước đây gia đình tôi nuôi bò theo tập quán cũ bằng hình thức chăn thả tự nhiên, hiệu quả mang lại không cao, lại tốn nhiều công lao động. Vì thế khi được các cấp Hội nông dân tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, gia đình tôi đã mạnh dạn áp dụng. Phụ phẩm nông nghiệp sau mỗi vụ thu hoạch như cây ngô được thu gom, xử lý đúng quy trình và sau 21 ngày sẽ được dùng làm thức ăn cho trâu, bò, giàu chất dinh dưỡng, có thể dự trữ trong vòng 6-7 tháng. Từ khi áp dụng phương pháp mới, gia đình tôi đã chủ động nguồn thức ăn, khắc phục được tình trạng thiếu thức ăn cho trâu, bò trong mùa đông, tiết kiệm chi phí, giảm nhân công, đàn bò lớn nhanh, khỏe mạnh. Chất thải của bò không có mùi khó chịu như trước đây, môi trường xung quanh được cải thiện đáng kể.
Thông tin về kết quả triển khai Dự án trên địa bàn tỉnh, đồng chí Hoàng Ngọc Chinh, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết: Sau hơn 2 năm triển khai, Dự án đã tổ chức 2 khóa đào tạo giảng viên nguồn cho 30 cán bộ, hội viên nông dân nòng cốt thuộc các địa phương tham gia Dự án; tập huấn cho gần 900 hội viên nông dân; tổ chức 4 chuyến tham quan, học tập các mô hình thu gom, xử lý rác thải hữu cơ giữa các xã thuộc 3 huyện Nho Quan, Gia Viễn, Yên Khánh… Thực hiện Dự án, các cấp Hội Nông dân đã hỗ trợ xây dựng được hơn 540 mô hình áp dụng các kỹ thuật xử lý rác thải thân thiện với môi trường. Từ những mô hình được xây dựng ban đầu, đến nay trên địa bàn tỉnh đã nhân rộng hơn 900 mô hình. Việc triển khai Dự án đã giúp người nông dân biết cách phân loại, xử lý rác thải, giảm tình trạng đốt rơm rạ, phụ phẩm cây trồng sau thu hoạch, từng bước giải quyết tình trạng lãng phí thức ăn dư thừa, chất thải chăn nuôi; tiết kiệm chi phí sản xuất, giảm phân bón hóa học, giảm nhân công lao động và nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp.
Thời gian tới, trong khuôn khổ của Dự án, Hội Nông dân các cấp trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức tham quan, học tập kinh nghiệm các mô hình thu gom, xử lý rác thải hữu cơ tại các địa phương đang triển khai, giúp các hội viên, nông dân tìm hiểu và nhân rộng mô hình. Qua đó sẽ góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen của người dân trong xử lý chất thải hữu cơ theo hướng bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu hiện nay.
Hồng Giang-Đức Lam
