Tìm hiểu lịch sử Đảng, trong mỗi giai đoạn cách mạng và tùy vào chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, địa phương mà sự tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên có những biểu hiện khác nhau. Nhưng về bản chất, sự tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên là luôn đi trước, chấp nhận hy sinh, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, đặt lợi ích chung của tập thể lên trên, lên trước lợi ích của cá nhân. Rất nhiều câu chuyện trong chiến tranh khi có những nhiệm vụ cảm tử đòi hỏi sự hy sinh, nhiều đảng viên xung phong nhận cái chết về mình.
Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, nhiều đảng viên tiên phong, gương mẫu nhận việc khó, nơi gian khổ mà nhường thuận lợi cho đồng chí, đồng đội…. Thành quả đạt được của cách mạng Việt Nam qua 94 năm kể từ ngày thành lập Đảng ghi nhận sự đóng góp to lớn của lớp lớp đội ngũ những người đảng viên luôn nêu cao tính tiên phong, gương mẫu, chấp nhận hy sinh, khó khăn, gian khổ, phấn đấu suốt đời cho lý tưởng của Đảng. Nhiều tấm gương “đảng viên đi trước” đã góp phần tạo nên phẩm chất cao đẹp của những người cộng sản, làm cho quần chúng nể phục, tin yêu; khiến cho kẻ thù run sợ…
Ngày nay, trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tuyệt đại bộ phận cán bộ, đảng viên vẫn giữ vững được tính tiên phong, gương mẫu, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Tuy vậy, hiện có một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên không còn giữ được vai trò tiên phong, gương mẫu, rơi vào suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến, “tự chuyển hóa”. Nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ cấp cao, người đứng đầu chưa thể hiện tính tiên phong, gương mẫu; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, tham nhũng, tiêu cực… bị pháp luật xử lý.
Trên các phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội đưa rất nhiều vụ việc về những người cán bộ, đảng viên suy thoái, vi phạm kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Đáng ngại hơn là có một bộ phận cán bộ, đảng viên sợ sai nên né tránh, đùn đẩy trách nhiệm với tư tưởng là: “thà đứng trước hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước hội đồng xét xử”. Họ là những người mang danh hiệu đảng viên nhưng thực sự đã không còn tính tiên phong, gương mẫu nữa. Sự nghiệp cách mạng của Đảng với mục tiêu là xây dựng đất nước ta ngày càng phát triển, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc cần những cán bộ, đảng viên thật sự có đức, có tài, tâm huyết, liêm chính, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tiên phong, gương mẫu, vì nước, vì dân.
Đối với tỉnh ta, mục tiêu cho chặng đường tới là xây dựng và phát triển tỉnh Ninh Bình trở thành Đô thị di sản thiên niên kỷ, nằm trong mục tiêu đưa tỉnh Ninh Bình đến năm 2030 trở thành tỉnh khá, cơ bản đạt các tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương và đến năm 2035 trở thành thành phố trực thuộc Trung ương là việc mới, việc khó, hơn lúc nào hết, càng cần vai trò tiên phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên trong mọi lúc, mọi nơi, mọi lĩnh vực. Trước hết, người cán bộ, đảng viên phải thể hiện tính tiên phong gương mẫu trong cả nhận thức và hành động.
Về nhận thức, phải là những người nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Họ phải tiên phong, gương mẫu trong học tập và có phẩm chất kiên định với chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyệt đối trung thành với Đảng, vì lợi ích của Quốc gia, dân tộc và của tập thể.
Về hành động, tính tiên phong, gương mẫu thể hiện ở việc giữ vững kỷ cương, kỷ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo, hiệu quả thực chất trong thực hiện nhiệm vụ. Cấp ủy, chính quyền, tổ chức cấp trên phải lấy hiệu quả công việc để đánh giá, đo lường nhận thức và hành động, thể hiện tính tiên phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên. Không thể có chuyện ở một cơ quan, địa phương, đơn vị, cán bộ, đảng viên luôn nêu cao tính tiên phong, gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ mà ở đó công việc bị tắc, nghẽn, chậm trễ, hiệu quả không cao.
Hiện nay, Đảng, Nhà nước đã có chủ trương, chính sách khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Đặc biệt, trong bối cảnh khó khăn và thách thức đan xen, tác động của cách mạng công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số… càng cần phát huy tính tiền phong, gương mẫu của người đảng viên để thực hiện nhiệm vụ.
Mỗi cán bộ, đảng viên cũng cần phải hiểu rằng dù ở vị trí công tác nào và ở đâu cũng phải đi trước, làm trước để quần chúng noi theo. Kiên quyết đấu tranh với những cán bộ, đảng viên có tư tưởng bàn lùi, làm việc cầm chừng, che chắn, giữ an toàn hoặc đùn đẩy trách nhiệm cho người khác.
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và Nhân dân đối với đảng viên, cán bộ. Kịp thời phát hiện thay đổi vị trí công tác những cán bộ, đảng viên thiếu tính tiền phong, gương mẫu, không dám làm, không dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam (3/2/1930- 3/2/2024) là dịp để mỗi cán bộ, đảng viên tự soi, tự sửa và để tiếp tục phát huy tinh thần “đảng viên đi trước, làng nước theo sau” trong mọi lĩnh vực hoạt động công tác của cơ quan, địa phương, đơn vị.
Nguyễn Đông