Xuất phát từ thực tế lịch sử có ý nghĩa chính trị to lớn đó, năm 1999, nhân kỷ niệm 50 năm ngày Bác Hồ viết bài báo “Dân vận”, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 15/10 hằng năm là “Ngày Dân vận của cả nước”. Năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 15/10, một trong những ngày diễn ra Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ nhất là “Ngày truyền thống công tác Dân vận của Đảng”. Từ đó đến nay, ngày 15/10 hằng năm đã đi vào đời sống chính trị của Đảng và Nhân dân ta, động viên, nhắc nhở cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận của Đảng và hệ thống chính trị thực hiện tốt chủ trương của Đảng và lời dạy của Bác Hồ đối với công tác dân vận.
Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Lực lượng của dân rất to. Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, thời gian qua, hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh luôn quán triệt sâu sắc quan điểm này trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác dân vận; coi công tác dân vận vừa là tiền đề, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước.
Năm 2023 là năm thứ 3 thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2020 – 2025. Hệ thống dân vận trong tỉnh đã tập trung tuyên truyền, vận động các tầng lớp Nhân dân thống nhất nhận thức và hành động, tạo sự đồng thuận trong cả hệ thống chính trị, quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra trong năm.
9 tháng năm 2023, mặc dù còn nhiều khó khăn, song dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, tỉnh ta đã đạt được kết quả toàn diện trên các lĩnh vực: Kinh tế phát triển, GRDP ước đạt 6,84%; công tác xây dựng nông thôn mới tiếp tục được đẩy mạnh; du lịch, dịch vụ phục hồi, đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng chung của tỉnh. Văn hóa – xã hội, an sinh xã hội được đảm bảo, đời sống Nhân dân được cải thiện và nâng lên. Công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có nhiều chuyển biến tích cực; quốc phòng, quân sự địa phương được tăng cường; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền được triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả; hệ thống chính trị được củng cố ngày càng vững mạnh.
Những thành tựu trên có sự đóng góp rất quan trọng của công tác dân vận, nổi bật là: Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy và các cấp ủy đảng đã tăng cường công tác dân vận. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai nhiều hoạt động hướng về cơ sở, chăm lo thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội; phòng, chống dịch bệnh, tập trung đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, thu hút đầu tư, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản của Trung ương, của tỉnh về công tác dân vận gắn với việc thực hiện Chủ đề công tác năm 2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh “Giữ vững kỷ cương, tăng cường trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo, hiệu quả, thực chất” và Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 29 văn bản lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ công tác dân vận trên địa bàn tỉnh. Tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/ TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI và 5 năm thực hiện Kết luận số 43-KL/TW của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 25- NQ/TW về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; tổng kết 10 năm thực hiện Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về ban hành Quy định về việc MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị – xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; sơ kết phong trào thi đua gắn với biểu dương mô hình, điển hình “Dân vận khéo”, giai đoạn 2021 – 2023; sơ kết 3 năm thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác dân vận trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2021 – 2025″…
Công tác dân vận của chính quyền các cấp được tăng cường và có nhiều chuyển biến. HĐND các cấp tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng các kỳ họp, hoạt động tiếp xúc cử tri; lấy ý kiến của các cấp, các ngành và Nhân dân trước khi ban hành các nghị quyết, đề án quan trọng. Kịp thời cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng trong phát triển kinh tế, thực hiện chính sách xã hội, công tác giảm nghèo, cải cách thủ tục hành chính, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, tăng cường tiếp xúc đối thoại trực tiếp với Nhân dân.
UBND các cấp đã thực hiện tốt quy chế phối hợp với Ban Dân vận, MTTQ và các đoàn thể; tăng cường chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ trong các loại hình tổ chức… Cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang của tỉnh luôn tích cực tham gia và thực hiện tốt công tác dân vận, tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân dân; thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế đi đôi với củng cố quốc phòng, an ninh; vận động thanh niên lên đường nhập ngũ, đảm bảo chỉ tiêu giao quân hàng năm; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Công tác tôn giáo, dân tộc tiếp tục được cấp ủy, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, thường xuyên; các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo diễn ra bình thường, tuân thủ theo quy định của pháp luật; quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Nhân dân được đảm bảo. Đồng bào có đạo tích cực tham gia hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước do các cấp, các ngành phát động. Nhiều sự kiện tôn giáo lớn được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm, tạo điều kiện tổ chức trang trọng và thành công tốt đẹp.
Nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, các tổ chức chính trị – xã hội, các hội quần chúng tiếp tục được đổi mới theo hướng sát cơ sở; chăm lo lợi ích của đoàn viên, hội viên và Nhân dân; phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng; đa dạng các hình thức tập hợp, thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, tập trung vào những nhiệm vụ cụ thể, thiết thực gắn với việc thực hiện chương trình phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng nông thôn mới của tỉnh; đẩy mạnh hoạt động xã hội, nhân đạo, từ thiện; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
Ban Dân vận Tỉnh ủy đã thực hiện tốt chức năng tham mưu, định hướng, kiểm tra, đôn đốc, phát huy vai trò là trung tâm phối hợp với các sở, ban, ngành, MTTQ, các đoàn thể, các huyện, thành phố trong việc tuyên truyền, vận động Nhân dân, triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng.
Hoạt động của Ban Dân vận Tỉnh ủy, ban dân vận cấp huyện, khối dân vận cơ sở và tổ dân vận thôn, xóm, phố đã bám sát chương trình công tác của cấp ủy; chủ động, sáng tạo, xác định nhiệm vụ trọng tâm của từng quý trong năm; tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện những việc mới, việc khó như: công tác dân vận trong giải phóng mặt bằng, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, vận động thành lập tổ chức chính trị – xã hội trong doanh nghiệp, thực hiện văn minh du lịch, văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; tham mưu triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Dân vận khéo” với nhiều hình thức mới, có sức lan tỏa và đạt hiệu quả thiết thực (Trong giai đoạn 2021 – 2023 toàn tỉnh đã có 1.635 mô hình, điển hình “Dân vận khéo” được đăng ký, xây dựng)… đã góp phần đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng và xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh.
Để tiếp tục phát huy những kết quả, thành tích đó, trong thời gian tới, công tác dân vận trên địa bàn tỉnh cần tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, triển khai thực hiện có hiệu quả các văn bản của Trung ương, của tỉnh về công tác dân vận, trọng tâm là: Quy chế số 09-QC/TU, ngày 29/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác dân vận của hệ thống chính trị tỉnh Ninh Bình; Đề án của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác dân vận trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2021 – 2025”; Kế hoạch số 26-KH/TU, ngày 24/6/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc thực hiện phong trào thi đua “Dân vận khéo” giai đoạn 2021 – 2025 gắn với các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do các cấp, các ngành phát động; Thông tri số 05-TT/ TU, ngày 2/12/2021 về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận của các cơ quan Nhà nước các cấp tỉnh Ninh Bình” gắn với việc thực hiện Chủ đề công tác hằng năm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Hai là, tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác dân vận; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để không ngừng cải thiện đời sống vật chất và văn hóa, tinh thần của Nhân dân, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao chất lượng sống của Nhân dân. Làm tốt công tác nắm tình hình Nhân dân, tình hình cơ sở, tình hình tôn giáo, dân tộc; vận động các tầng lớp Nhân dân chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kịp thời phối hợp tham mưu giải quyết những vấn đề phát sinh ngay từ cơ sở. Tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân tạo sự đồng thuận và thực hiện nghiêm các văn bản của Trung ương, Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 23/8/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và Kế hoạch số 138-KH/TU, ngày 23/8/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2023 – 2030. Tăng cường tuyên truyền, vận động thành lập các tổ chức chính trị – xã hội trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước.
Ba là, nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội với trọng tâm hướng về cơ sở, bám địa bàn, xây dựng, củng cố tổ chức bộ máy. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các quy chế, chương trình phối hợp giữa chính quyền với Ban Dân vận, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội. Tham mưu chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác dân vận chính quyền, lực lượng vũ trang; tập trung phát triển kinh tế – xã hội; thực hiện công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, cải cách thủ tục hành chính; thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định hướng dẫn Luật Thực hiện dân chủở cơ sở; đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, quan tâm công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; nâng cao trách nhiệm, ý thức phục vụ Nhân dân của cán bộ, công chức, viên chức.
Bốn là, thực hiện tốt chính sách đối với đồng bào dân tộc, tôn giáo; chăm lo đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác tôn giáo, dân tộc; tuyên truyền, vận động đồng bào có đạo tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo; phát hiện, giúp đỡ, bồi dưỡng, giới thiệu quần chúng ưu tú là người có đạo, người dân tộc thiểu số để xem xét kết nạp Đảng. Xây dựng và phát huy vai trò của lực lượng cốt cán trong các tôn giáo, người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số.
Năm là, mỗi cán bộ dân vận phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện; không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn đáp ứng với yêu cầu trong công tác tham mưu, đề xuất và tổ chức thực hiện; cụ thể hóa công tác dân vận, có phẩm chất “Óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm” như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 2023 là năm có ý nghĩa rất quan trọng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu theo Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Công tác dân vận đã có những đóng góp quan trọng vào kết quả chung của tỉnh. Đây là kết quả và cũng là những kinh nghiệm, bài học quý giá, là động lực để những người làm công tác dân vận tiếp tục đoàn kết, trách nhiệm, không ngừng đổi mới, sáng tạo, phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đã đề ra.
Đỗ Việt Anh
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy,
Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy