Huyện Hoa Lư có 11 xã, thị trấn, trong đó có 5 xã thuộc vùng lõi Quần thể Danh thắng Tràng An, gồm: Ninh Xuân, Ninh Hải, Trường Yên, Ninh Hòa và Ninh Thắng. Để bảo vệ Di sản theo khuyến nghị của UNESCO, huyện Hoa Lư đã có nhiều nỗ lực nhằm nâng cao nhận thức của người dân, gắn bảo tồn với phát triển du lịch, tạo sinh kế cho người dân địa phương.
Khu du lịch Tam Cốc-Bích Động, xã Ninh Hải (Hoa Lư) những năm gần đây thu hút khá nhiều khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan. Điều mà mỗi du khách khi đến đây đều ghi nhận và đánh giá cao, đó là việc gìn giữ vệ sinh môi trường, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên được thực hiện tốt.
Theo đồng chí Đinh Anh Tới, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Hải, để có được điều này, thời gian qua, chính quyền xã đã phối hợp chặt chẽ với Sở Du lịch, Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An thường xuyên kiểm tra, giám sát, nắm bắt tình hình bảo vệ cảnh quan môi trường di sản, đặc biệt là trật tự xây dựng, quản lý sử dụng đất đai; liên tục tuyên truyền, nhắc nhở để Nhân dân trong quá trình canh tác, xây dựng nhà ở phải thực hiện nghiêm túc các quy định của Nhà nước về quản lý và bảo vệ di sản.
Tại các khu du lịch, xã tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân làm du lịch, cũng như du khách đến tham quan về bảo vệ môi trường, bảo tồn nguyên trạng giá trị, tính toàn vẹn và xác thực của di sản. Nhìn chung, đa số người dân trên địa bàn đã hiểu và thực hiện tốt các quy định của pháp luật về bảo vệ di sản; có những hành động tích cực để bảo vệ môi trường, không xâm phạm các giá trị trong vùng lõi di sản.
Chị Nguyễn Thị Huệ (thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải), người chèo đò tại Khu du lịch Tam Cốc chia sẻ: Thông qua công tác tuyên truyền, tập huấn của các cấp, các ngành, chúng tôi hiểu rằng, muốn phát triển du lịch, tạo sinh kế bền vững, người dân phải làm tốt công tác bảo tồn di sản, cần thay đổi tư duy và cách thức làm du lịch. Vì vậy, ngoài tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, chúng tôi còn tích cực tuyên truyền để mỗi du khách có những hành động chung tay bảo vệ nguyên vẹn vùng lõi di sản, bảo vệ môi trường ngày càng xanh, sạch, đẹp.
Quán triệt quan điểm, chủ trương của tỉnh về quản lý, bảo tồn Di sản Tràng An, những năm qua, huyện Hoa Lư đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả để vừa bảo vệ, đảm bảo tính toàn vẹn vùng lõi Tràng An, vừa đẩy mạnh phát triển du lịch, tạo sinh kế cho người dân.
Đồng chí Nguyễn Quốc Hưng, Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư cho biết: Quần thể danh thắng Tràng An là một di sản “sống” với hơn 44.000 người dân đang sinh sống, trong đó vùng lõi có hơn 14.000 người. Huyện luôn xác định việc nâng cao nhận thức, tạo sinh kế bền vững, phát huy vai trò của cộng đồng dân cư trong công tác bảo tồn và quản lý di sản là một trong những giải pháp quan trọng.
Hàng năm huyện chỉ đạo các ngành, địa phương trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, lồng ghép việc quán triệt các quy định của pháp luật, của Trung ương, của tỉnh về quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị di sản cho những cá nhân, tổ chức tham gia làm du lịch và dịch vụ.
Bên cạnh nâng cao nhận thức cho người dân, huyện cũng chỉ đạo làm tốt việc tạo sinh kế bền vững cho người dân thông qua thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển du lịch và các chính sách của HĐND tỉnh về hỗ trợ cho phát triển du lịch.
Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, nâng cao kỹ năng, kiến thức du lịch, ngoại ngữ và ý thức văn minh, lịch sự trong giao tiếp, phục vụ du khách…
Đặc biệt, để bảo vệ nguyên vẹn vùng lõi theo khuyến nghị của UNESCO, Đảng bộ, chính quyền huyện Hoa Lư luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao việc quản lý đất đai và trật tự xây dựng trên địa bàn. Huyện đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, trong đó có Nghị quyết số 01- NQ/HU, ngày 28/8/2020 của Ban Thường vụ Huyện ủy về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Hoa Lư” với nhiều nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm khắc phục những khó khăn, thách thức đối với công tác quản lý bảo vệ di sản, đất đai, trật tự xây dựng.
Bên cạnh đó, Tổ công tác của huyện thường xuyên phối kết hợp với Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An, UBND các xã tuần tra, phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng của người dân trong vùng lõi di sản. Qua đó tạo chuyển biến tích cực, tình hình vi phạm đất đai, trật tự xây dựng giảm rõ rệt; nhiều vụ việc vi phạm đã được phát hiện, xử lý kịp thời.
Ngoài ra, để bảo vệ di sản, huyện Hoa Lư cũng phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh triển khai đồng bộ các quy hoạch và công khai quy hoạch tới các thôn, xóm vùng lõi di sản để người dân biết và thực hiện. Chỉ đạo UBND các xã phối hợp với Hạt Kiểm lâm Hoa Lư-Gia Viễn tăng cường tuần tra, kiểm soát, bảo vệ, ngăn ngừa, phát hiện kịp thời những hành vi xâm hại đến diện tích rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư.
Để tiếp tục bảo tồn di sản, bên cạnh việc tạo sinh kế bền vững cho người dân, đồng chí Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư Nguyễn Quốc Hưng cho biết, thời gian tới, huyện chủ động rà soát, lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết khu, điểm dân cư trong vùng đệm, vùng lõi di sản làm cơ sở quản lý đất đai, trật tự xây dựng, quản lý.
Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật ngành Du lịch và xây dựng sản phẩm du lịch. Có chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp chất lượng cao, nông nghiệp sinh thái gắn với phát triển du lịch… Qua đó đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư, thực hiện mục tiêu quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị di sản và phát triển du lịch bền vững.
Hồng Giang
