Tuần Văn hóa Lào tại Việt Nam năm 2023 chính thức diễn ra từ ngày 13-19/12 tại Hà Nội và Ninh Bình. Thông qua Tuần Văn hóa Lào tại Việt Nam, nhân dân Việt Nam và Lào, đặc biệt là thế hệ trẻ hai nước cũng như bạn bè quốc tế có cơ hội hiểu rõ hơn về nền văn hóa, vẻ đẹp đất nước, con người hai quốc gia thông qua các chương trình biểu diễn nghệ thuật ca, múa, nhạc truyền thống, đặc sắc của hai dân tộc… Là tỉnh có mối quan hệ truyền thống gắn bó mật thiết với nhiều địa phương của Lào, thời gian qua Ninh Bình đã có nhiều hoạt động ngoại giao, giao lưu, hợp tác, hỗ trợ với các tỉnh thuộc nước bạn và sẵn sàng các điều kiện để phối hợp tổ chức thành công sự kiện văn hóa ý nghĩa này.
Quan hệ hữu nghị Việt Nam-Lào là mối quan hệ rất đặc biệt, thủy chung, son sắt. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Ninh Bình luôn nhận thức sâu sắc về mối quan hệ đặc biệt giữa hai Đảng, Nhà nước và Nhân dân hai nước và luôn có ý thức góp phần xây dựng, giữ gìn, làm sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp đó. Từ những năm 1954 – 1975, tỉnh Ninh Bình đã cử hơn 3.000 cán bộ, chiến sỹ, y bác sỹ sang thực hiện nhiệm vụ quốc tế tại Lào. Bộ đội ta đã trực tiếp chiến đấu và tham gia làm mới, sửa chữa, vận chuyển lương thực, thương, bệnh binh trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại, góp phần chi viện cho cách mạng miền Nam, Lào, Campuchia đánh giặc Mỹ xâm lược. Năm 1979, tỉnh Hà Nam Ninh chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với tỉnh U-đôm-xay, Lào. Sau khi tái lập tỉnh, tỉnh Ninh Bình vẫn duy trì mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp với tỉnh U-đôm-xay từ năm 1992 cho đến nay.
Trong những năm qua, cùng với việc nỗ lực phát triển kinh tế – xã hội, tỉnh Ninh Bình vẫn luôn quan tâm đến sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh bạn thông qua việc đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ, giúp đỡ. Năm 2009-2010, tỉnh Ninh Bình hỗ trợ 4,9 tỷ đồng cho tỉnh U-đôm-xay xây dựng công trình Nhà văn hóa Hữu nghị Việt – Lào; năm 2013 hỗ trợ tỉnh U-đôm-xay 5 tỷ đồng để xây dựng công trình phúc lợi phục vụ dân sinh; năm 2021 tỉnh Ninh Bình gửi thư thăm hỏi, chia sẻ về tình hình dịch COVID-19 tại tỉnh U-đôm-xay, đồng thời, hỗ trợ tỉnh bạn 500 triệu đồng phục vụ công tác phòng, chống dịch; năm 2023 tỉnh Ninh Bình hỗ trợ tỉnh U-đôm-xay 1 tỷ đồng để khắc phục hậu quả do bão lũ gây ra…
U-đôm-xay và Ninh Bình đã cùng nhau ký kết Biên bản ghi nhớ chương trình hợp tác giữa hai tỉnh trên các lĩnh vực: giáo dục, hợp tác đầu tư, văn hóa, thể thao, du lịch và xây dựng các khu, cụm công nghiệp. Trong đó, nổi bật là hợp tác về giáo dục, mỗi năm tỉnh Ninh Bình hỗ trợ đào tạo 10 sinh viên của tỉnh U-đôm-xay tại Trường Đại học Hoa Lư, tỉnh U-đôm-xay hỗ trợ đào tạo cho 2 sinh viên của tỉnh Ninh Bình tại Trường Đại học Quốc gia Lào…
Cùng với U-đôm-xay, tỉnh Ninh Bình còn đẩy mạnh hợp tác với các địa phương khác của Lào. Các đoàn đại biểu cấp cao của Thủ đô Viêng Chăn, tỉnh Hủa Phăn đã đến chào xã giao lãnh đạo tỉnh Ninh Bình. Hai bên cùng thống nhất sẽ tiếp tục tăng cường giao lưu, tìm hiểu, hỗ trợ lẫn nhau trên nhiều phương diện. Nhân chuyến công tác của đồng chí Bí thư Thủ đô Viêng Chăn, tỉnh Ninh Bình đã ủng hộ Thủ đô Viêng Chăn 2 tỷ đồng để phát triển cơ sở hạ tầng, tăng cường hơn nữa mối quan hệ giữa tỉnh Ninh Bình và Viêng Chăn. Mỗi chuyến thăm, làm việc của các địa phương nước bạn Lào với tỉnh Ninh Bình đã thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ song phương giữa tỉnh Ninh Bình với các địa phương của Lào vì sự đoàn kết, phát triển, gắn bó, thủy chung của hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước. Đồng thời, tăng cường hiểu biết, thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó, tăng cường hợp tác toàn diện trên các lĩnh vực giữa các địa phương của Lào với tỉnh Ninh Bình.
Tại Trường Đại học Hoa Lư, đơn vị được giao nhiệm vụ mỗi năm đào tạo 10 lưu học sinh Lào nhằm đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh U-đôm-xay. Từ năm 2010 đến nay, Nhà trường đã tiếp nhận và đào tạo 111 lưu học sinh Lào từ khóa 1 đến khóa 10. Đã có 60 sinh viên ra trường và 51 sinh viên đang được đào tạo.
Tại lớp học tiếng Việt của Trường Đại học Hoa Lư, chúng tôi có dịp trò chuyện với các lưu học sinh Lào đang theo học tại đây. Em Vilailak Thaoseang, sinh viên năm thứ 2 Khoa Kinh tế cho biết: 2 năm học tập tại Ninh Bình, em luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của nhà trường cũng như các thầy, cô giáo và bạn bè. Được học tập tại một địa phương giàu truyền thống văn hóa như Ninh Bình đã giúp em được khám phá, tìm hiểu về lịch sử, văn hóa, vùng đất, con người nơi đây. Điều này giúp cho những năm học đại học tại đây thêm ý nghĩa…
Theo lãnh đạo nhà trường, nhìn chung lưu học sinh Lào được cử sang học tập tại Trường Đại học Hoa Lư luôn thực hiện nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam và các nội quy, quy chế của Nhà trường đề ra. Trong quá trình học tập, lưu học sinh Lào luôn có ý thức nỗ lực vươn lên tìm tòi học tập, có lối sống trong sáng, lành mạnh, hòa đồng, nhanh chóng hòa nhập với môi trường học tập mới.
Cùng với sự hỗ trợ, giúp đỡ lưu học sinh Lào trong học tập, các điều kiện sinh hoạt, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao dành cho lưu học sinh Lào cũng được quan tâm. Vào dịp Tết cổ truyền Bunpimay của Lào, Trường Đại học Hoa Lư đã tổ chức cho các em lưu học sinh Lào chương trình đón Tết có ý nghĩa. Qua đó thể hiện tình cảm, sự quan tâm đến các em, giúp các em lưu học sinh Lào vơi đi nỗi nhớ nhà, nhớ người thân, đồng thời là cơ hội được giới thiệu về những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp, nhân văn của dân tộc, quê hương mình đến các thầy cô và bạn bè tỉnh Ninh Bình, đất nước Việt Nam. Có dịp đến dự và chung vui Tết cổ truyền của Lào tại Trường Đại học Hoa Lư, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đều bày tỏ mong muốn các lưu học sinh Lào khi đang học cũng như khi về nước công tác, làm việc, trở thành những đại sứ văn hóa, đại sứ hữu nghị giữa nhân dân các bộ tộc Lào với Việt Nam, kết nối, vun đắp cho mối quan hệ thân thiết giữa hai nước Việt Nam- Lào, hai tỉnh U-đôm-xay và Ninh Bình ngày càng gắn bó keo sơn, thắm thiết…
Cùng với việc đón tiếp lưu học sinh Lào sang học tập, tỉnh cũng cử học sinh Ninh Bình học tại Trường Đại học Quốc gia Lào. Từ năm 2012 đến năm 2020, tỉnh đã cử 18 em sang học tập tại Lào, trong đó 11 em đã tốt nghiệp và 7 em đang được đào tạo tại Lào. Nhìn chung, các học sinh của tỉnh Ninh Bình đều được lựa chọn kỹ lưỡng để cử đi học tại Lào, đa số các em học sinh Việt Nam có thành tích học tập từ trung bình khá trở lên, có lối sống lành mạnh, không có em học sinh của tỉnh vi phạm pháp luật hoặc bỏ học giữa chừng khi đang học tập tại Trường Đại học Quốc gia Lào.
Trong Tuần Văn hóa Lào tại Việt Nam năm 2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chọn Ninh Bình cùng với Hà Nội là hai địa phương tổ chức sự kiện. Tỉnh Ninh Bình xác định đây là vinh dự và trọng trách lớn khi được đón đoàn Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào về tham quan, biểu diễn văn nghệ tại tỉnh.
Sự kiện Tuần Văn hóa Lào tại Việt Nam năm 2023 có điểm nhấn là chương trình biểu diễn của Đoàn nghệ thuật quốc gia Lào tại Sân khấu Thủy đình, Phố cổ Hoa Lư. Để chuẩn bị cho sự kiện này, UBND tỉnh đã giao cho Sở Văn hóa và Thể thao là cơ quan đầu mối, phối hợp với các cơ quan, đơn vị của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Văn phòng UBND tỉnh và các cơ quan xây dựng chương trình đón tiếp đoàn, chuẩn bị các điều kiện về địa điểm, công tác đảm bảo an ninh, tuyên truyền, âm thanh, ánh sáng… để tổ chức chương trình biểu diễn của Đoàn nghệ thuật quốc gia Lào tại Sân khấu Thủy đình, Phố cổ Hoa Lư.
Tại Phố cổ Hoa Lư, các hoạt động chuẩn bị cho chương trình biểu diễn của Đoàn nghệ thuật quốc gia Lào vào tối ngày 16/12 đang được tích cực triển khai. Bà Trần Thị Diệp Anh, đại diện Ban Quản lý Phố cổ Hoa Lư cho biết: Trong khuôn khổ Tuần Văn hóa Lào tại Việt Nam, Phố cổ Hoa Lư rất vinh dự khi được lựa chọn là địa điểm tổ chức chương trình nghệ thuật của Đoàn nghệ thuật quốc gia Lào. Những ngày này, cán bộ, nhân viên Phố cổ Hoa Lư và Khách sạn Hoa Lư đang nỗ lực chuẩn bị các điều kiện về sân khấu biểu diễn, âm thanh, ánh sáng, các điều kiện về lưu trú, ăn nghỉ, đảm bảo an ninh, an toàn cho đoàn… Đơn vị hy vọng với sự chuẩn bị chu đáo và sự đón tiếp nồng hậu sẽ mang đến những trải nghiệm đẹp nhất, ý nghĩa nhất đối với các nghệ sỹ Lào khi về thăm, biểu diễn tại Ninh Bình…
Phan Hiếu