Kế thừa và phát huy tinh thần đó, những năm qua, tỉnh Ninh Bình đã có nhiều chương trình KHKT, thể hiện bằng việc trao tặng các suất học bổng, quà tặng, không chỉ động viên về tinh thần mà còn tạo nguồn lực hỗ trợ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh học giỏi, có thành tích cao trong học tập, rèn luyện, có tố chất, tài năng, góp phần nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương.
Ông Nguyễn Mạnh Trường, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh cho biết: Trong tiến trình hình thành và phát triển, Ninh Bình đã hun đúc nên những truyền thống văn hóa tốt đẹp, đáng quý. Trong đó, hiếu học và khuyến học được xem như một mạch nguồn bền sâu, nuôi dưỡng bao thế hệ hiền tài cho quê hương, đất nước. Các hình thức khuyến học trên được ghi trong hương ước của nhiều làng, xã trong tỉnh. Chính nhờ những tư tưởng tiến bộ trong hoạt động khuyến học của người Ninh Bình xưa, đã thúc đẩy việc học tập, tạo nên nhiều làng, xã có các khoa bảng được người đời truyền tụng là “Đất học”, “Làng Bảng khoa”, “Làng Tiến sĩ”, với nhiều nhà khoa bảng nổi tiếng như Trương Hán Siêu, Vũ Duy Thanh…
Những năm qua, thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ, đặc biệt là Chỉ thị 11- CT/TW ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập”, tỉnh ta đã có sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, trong đó Hội Khuyến học đóng vai trò nòng cốt, thu được nhiều kết quả tích cực, nhất là việc khen thưởng cho những học sinh đạt được nhiều thành tích trong học tập và hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Đã có rất nhiều Quỹ học bổng được sáng lập và trao tặng cho trẻ em hiếu học, nhận được sự quan tâm ủng hộ, chung tay vào cuộc của các tầng lớp nhân dân. Tiêu biểu như Quỹ KHKT Đinh Bộ Lĩnh. Chỉ tính riêng trong 3 năm (2020, 2021, 2022), đã tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ”, khen thưởng cho 891 lượt học sinh giỏi, học sinh, sinh viên, vận động viên đạt thành tích xuất sắc, với số tiền gần 4 tỷ đồng. Việc được Quỹ KHKT Đinh Bộ Lĩnh tuyên dương, khen thưởng là mục tiêu, niềm mơ ước của rất nhiều học sinh, sinh viên con em quê hương Ninh Bình.
Đặc biệt, bên cạnh việc khen thưởng, trao học bổng một lần, một kỳ cho học sinh, sinh viên, đã có nhiều tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm trao tặng học bổng cho những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong nhiều năm liền và giá trị suất học bổng tương đối cao, tiếp sức cho hàng nghìn em trên con đường nuôi dưỡng ước mơ, học tập và rèn luyện, phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội.
Trong 3 năm (2020, 2021, 2022), Thường trực Hội Khuyến học tỉnh đã phối hợp với Quỹ Thiện Tâm-Tập đoàn Vingroup, Công ty viễn thông Quân đội Viettel chi nhánh Ninh Bình, Công ty Xi măng Long Sơn, Công ty Phú Mỹ Hưng lựa chọn, thẩm định trao 1.100 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, với tổng số tiền 3,150 tỷ đồng.
Cũng trong 3 năm (2020, 2021, 2022), Hội Khuyến học từ cấp huyện đến các chi hội, ban khuyến học dòng họ, các cơ quan, đoàn thể, các tổ chức xã hội và các nhà hảo tâm đã khen thưởng cho 368.727 lượt học sinh, sinh viên giỏi, học sinh đạt thành tích xuất sắc, với tổng số tiền là 30.220 triệu đồng; trao học bổng, tặng quà cho 25.549 lượt học sinh có hoàn cảnh khó khăn, với số tiền 19.403 triệu đồng; tặng quà cho 9.870 lượt học sinh, với số tiền 4.851 triệu đồng.
Bằng những suất học bổng được trao một lần hay thường kỳ đều có ý nghĩa to lớn, giúp cho nhiều em học sinh có hoàn cảnh khó khăn được động viện, tiếp bước đến trường tiếp tục học tập. Điển hình như trường hợp của em Đinh Minh Quang, học sinh trường THCS thị trấn Yên Ninh (huyện Yên Khánh). Hoàn cảnh của Quang khá khó khăn khi bố mất sớm, mẹ em sức khỏe yếu, lại chỉ làm nông nghiệp nên nguồn kinh tế gia đình rất eo hẹp. Việc nuôi dưỡng, học tập của 2 anh em Quang có những lúc tưởng chừng phải tạm dừng.
Chị Đoàn Thị Lợi, mẹ em Đinh Minh Quang chia sẻ: Tôi đã từng nghĩ đến việc cho con nghỉ học khi gia đình quá khó khăn. Nhưng thấy con chăm ngoan, thiết tha học tập, tôi không nỡ. Đúng lúc chơi vơi, tuyệt vọng ấy, gia đình tôi đã nhận được sự quan tâm của nhà trường, các tổ chức, đoàn thể bằng những phần quà thiết thưc, ý nghĩa như sách vở, đồ dùng học tập, tấm áo mới, đặc biệt là suất học bổng mỗi tháng 500 nghìn đồng, tạo động lực rất lớn cho tôi và các con trong việc cần phải vượt khó để tiếp tục đến trường, không phụ tấm lòng của các thầy cô, nhà hảo tâm trao tặng.
Vậy là 2 năm qua, trong ngôi nhà nhỏ không có tài sản gì đáng giá, nhưng lại có nhiều phần thưởng rất giá trị, là những giấy khen, giải thưởng học sinh giỏi, huy chương quốc tế mà Đinh Minh Quang đạt được. Quang cho biết, nhờ những phần quà, suất học bổng được trao tặng mà em có thêm động lực, không tự ti, mặc cảm với hoàn cảnh của mình để luôn chăm ngoan, miệt mài học tập, gương mẫu trong mọi hoạt động của lớp, của trường. Quang được thầy cô và bạn bè yêu mến, quan tâm giúp đỡ, trở thành tấm gương sáng cho nhiều bạn bè học tập, noi theo.
Là một trong số các đơn vị có phong trào KHKT diễn ra sôi nổi, hiệu quả, Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh đã kết hợp hài hòa giữa chương trình “Mẹ đỡ đầu” do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động với Đề án “học bổng cùng em vượt khó đến trường”. Phát huy rõ vai trò, trách nhiệm của tổ chức Hội trong công tác tuyên truyền, vận động, kết nối nhằm hỗ trợ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mồ côi, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, giúp các em không bị bỏ lại phía sau.
Bà Vũ Thị Hà, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh cho biết: Với vai trò đại diện chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng cho phụ nữ và trẻ em, những năm qua, Hội LHPN các cấp trong tỉnh đã tích cực tham gia cùng với các cấp, các ngành chăm lo, bảo vệ trẻ em bằng những việc làm ý nghĩa, thiết thực. Điển hình là triển khai có hiệu quả chương trình “Mẹ đỡ đầu” và Đề án “Học bổng cùng em vượt khó đến trường” với tinh thần dành tất cả những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em. Năm 2021, các cấp Hội tổ chức rà soát, lập danh sách trẻ em mồ côi, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại địa phương.
Tính đến hết tháng 8/2023, toàn tỉnh có 1.348 trẻ mồ côi, trong đó có 682 trẻ có hoàn cảnh khó khăn. Trong 2 năm qua, các cấp Hội Phụ nữ đã vận động tặng “Học bổng cùng em vượt khó đến trường”, và quà khuyến học, quà tết cho 2.638 lượt học sinh nghèo, khuyết tật, mồ côi, trị giá gần 1 tỷ đồng. Riêng từ tháng 7 đến nay, chuẩn bị đón năm học mới, Hội đã vận động 221 cháu được tặng đồ dùng học tập, học bổng, trong đó có 18 cháu được đỡ đầu (tặng “Học bổng cùng em vượt khó đến trường”) cho đến khi học hết THPT, đưa tổng số cháu trẻ được đỡ đầu lên 106 cháu.
Với tinh thần nhân văn sâu sắc và đạo lý lá lành đùm lá rách của dân tộc, công tác KHKT, các chương trình, hoạt động trao tặng quà là xe đạp, sách vở, dụng cụ học tập, các suất học bổng… cho học sinh nghèo vượt khó, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tật nguyền, học sinh học giỏi… đã được trao tặng thường xuyên, nhất là vào dịp năm học mới, tổng kết năm học, ngày lễ, tết, ngày kỷ niệm của thanh thiếu nhi, của dân tộc, đã khơi dậy tinh thần nhân ái, san sẻ yêu thương của các tổ chức, cá nhân trong toàn xã hội.
Nhờ nguồn lực này, giấc mơ đến trường tưởng chừng dang dở của nhiều học sinh nghèo đã được thắp sáng, nuôi dưỡng ước mơ cho nhiều em phấn đấu học tập và trưởng thành, trở thành người có ích cho xã hội.
Bài, ảnh: Hạnh Chi
