Ninh Bình là vùng đất cổ, ẩn chứa kho tàng di sản văn hóa độc đáo, đặc sắc và phong phú. Tỉnh ta đã xác định đây là tiềm năng lớn để phát triển đa dạng các loại hình du lịch nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội. Do đó, công tác tuyên truyền, quảng bá và đưa di sản, văn hóa đến gần với công chúng được quan tâm, triển khai thực hiện với nhiều hình thức, góp phần xây dựng và lan tỏa thương hiệu điểm đến của Ninh Bình.
Thời gian gần đây, tại Ninh Bình đã diễn ra nhiều hoạt động, sự kiện giao lưu văn hóa nhằm giới thiệu, quảng bá, tôn vinh những giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, các di tích, danh lam thắng cảnh của Việt Nam nói chung và tỉnh Ninh Bình nói riêng; khẳng định tiềm năng phát triển văn hóa du lịch, tạo động lực thu hút mạnh mẽ các nguồn lực phát triển du lịch, nâng cao vị thế hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Tiêu biểu như Triển lãm “Không gian di sản văn hóa và sản phẩm thủ công truyền thống” được tổ chức tại Ninh Bình từ trung tuần tháng 11/2023, do Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch 15 tỉnh, thành phố trong cả nước tổ chức.
Triển lãm được tổ chức với không gian sắc màu di sản văn hóa và danh thắng các tỉnh, thành phố, tập trung giới thiệu các di sản văn hóa thiên nhiên tiêu biểu của từng địa phương, những điểm đến được du khách yêu thích; giới thiệu nét đặc sắc về sinh hoạt cộng đồng; quảng bá tiềm năng du lịch sinh thái, du lịch bền vững tại địa phương. Đồng thời, giới thiệu đến công chúng các di sản văn hóa, di tích lịch sử, lễ hội đặc sắc, sản phẩm thủ công truyền thống tiêu biểu, nghệ thuật ẩm thực, sản vật của từng địa phương. Đặc biệt, trong những ngày diễn ra Triển lãm, đã có các hoạt động, chương trình nghệ thuật, giao lưu văn hóa giữa các địa phương, giới thiệu các loại hình di sản văn hóa phi vật thể của nhiều vùng miền, địa phương trong nước, góp phần tôn vinh di sản văn hóa, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào về nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
Trước đó, đầu tháng 11/2023, tại Phố cổ Hoa Lư, Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Liên hoan hát xẩm Ninh Bình mở rộng năm 2023. Liên hoan thu hút 20 CLB với gần 200 diễn viên, nhạc công đến từ 10 tỉnh, thành phố trong cả nước, được đánh giá thành công ngoài mong đợi, bởi sự tham gia nhiệt tình, trách nhiệm và nhiệt huyết của các diễn viên, nhạc công, trong đó có nhiều người tuổi đời còn khá trẻ, để lại nhiều dấu ấn đẹp đối với khán giả và du khách thập phương. Tham dự liên hoan, các nghệ nhân, nghệ sỹ đã thể hiện các tiết mục độc đáo với nhiều làn điệu xẩm phong phú, từ cổ xưa đến hiện đại, gửi gắm trong đó tình yêu, niềm đam mê và mong muốn gìn giữ loại hình nghệ thuật truyền thống, góp phần quảng bá các giá trị văn hóa, du lịch, đưa di sản văn hóa đến gần hơn với người dân và du khách.
Năm 2022, sự kiện Festival “Tràng An kết nối di sản”, lần đầu tiên được tổ chức tại Ninh Bình được đánh giá là thành công và nhận được sự quan tâm, tham gia, cổ vũ của nhiều đoàn các địa phương trong cả nước và nước ngoài cũng như đông đảo nhân dân và du khách. Festival được tổ chức lần đầu nhưng đã tạo dấu ấn rất lớn với hàng loạt hoạt động văn hóa và nghệ thuật đặc sắc, phát huy giá trị di sản, văn hóa vùng đất Cố đô. Các chương trình tại Festival được đánh giá là tổ chức hoành tráng, rực rỡ, sôi động, đa sắc màu, đem lại sự thành công, mãn nhãn cho người xem. Đây cũng là dịp các địa phương mang di sản văn hóa của mình ở các vùng, miền đến gần hơn với người dân và du khách. Tạo mối liên hệ khăng khít, cộng cảm giữa các vùng, miền có di sản trong việc chung tay giữ gìn, bảo tồn, tôn vinh các di sản văn hóa và lan tỏa hơn nữa trong đời sống đương đại. Festival Ninh Bình lần thứ nhất năm 2022 được cho là câu chuyện kết nối di sản. Từ di sản Tràng An mời gọi và kết nối những di sản các vùng, miền trong cả nước.
Tiếp nối thành công của sự kiện Festival Ninh Bình lần thứ nhất, Festival Ninh Bình lần thứ II năm 2023 với chủ đề: “Sắc màu di sản – Hội tụ và lan tỏa” dự kiến được tổ chức vào giữa tháng 12/2023. Đây là sự kiện văn hóa, du lịch có ý nghĩa quan trọng nhằm đẩy mạnh các hoạt động giao lưu văn hóa, tôn vinh các di sản văn hóa và xúc tiến, quảng bá du lịch. Thông qua việc tổ chức Festival Ninh Bình 2023, góp phần quảng bá hình ảnh, di sản văn hóa, con người của tỉnh Ninh Bình và các vùng, miền trong cả nước đến bạn bè trong nước và quốc tế, phục vụ phát triển du lịch. Việc tổ chức Festival đảm bảo tiết kiệm, thiết thực, hiệu quả; đề cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo của từng cơ quan, đơn vị được phân công nhiệm vụ, đồng thời tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị trong tỉnh và các tỉnh, thành phố tham gia các hoạt động trong khuôn khổ Festival.
Festival Ninh Bình lần thứ II được xây dựng gồm chuỗi các hoạt động văn hóa đặc sắc, độc đáo như: Chương trình khai mạc dự kiến tổ chức tại Khu danh thắng Tràng An; chương trình di sản văn hóa Bắc Bộ; chương trình Vũ điệu đường phố; chương trình di sản văn hóa Trung Bộ và Nam Bộ; chương trình bế mạc Festival “Rực lửa Cố đô”… Cùng với đó là hàng loạt các sự kiện, hoạt động hưởng ứng như: Liên hoan hát Xẩm Ninh Bình năm 2023; Triển lãm “Không gian di sản văn hóa và sản phẩm thủ công truyền thống” và chương trình giao lưu nghệ thuật “Sắc màu di sản”; tổng kết, trao giải, khai mạc Triển lãm ảnh nghệ thuật Ninh Bình năm 2023; tổ chức “Không gian quảng bá, kết nối sản phẩm OCOP gắn với hoạt động du lịch cấp vùng tại Ninh Bình”; Triển lãm giới thiệu sản phẩm, hàng hóa, thương mại, dịch vụ của Hội Doanh nhân trẻ; Giải cầu lông quốc tế, Giải chạy việt dã Tràng An Marathon năm 2023…
Hiện nay, công tác chuẩn bị cho sự kiện Festival Ninh Bình lần thứ II, năm 2023 đã và đang được các cơ quan, đơn vị, địa phương tích cực triển khai thực hiện theo sự phân công của UBND tỉnh. Trong đó, công tác tuyên truyền, quảng bá các di sản, di tích lịch sử, văn hóa được xác định là nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa. Hoạt động này được các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai dưới nhiều hình thức, trong đó, chú trọng đưa di sản văn hóa đến gần với công chúng. Đồng thời mong muốn đưa sự kiện thành hoạt động văn hóa du lịch quy mô lớn, có tính chất thường niên, hướng tới xây dựng một sản phẩm văn hóa, một thương hiệu mới cho văn hóa Ninh Bình, tạo sự liên kết, hợp tác phát triển trong lĩnh vực văn hóa, du lịch, thu hút đông đảo du khách, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương mạnh mẽ hơn, gia tăng lượng khách lưu trú, tham quan, thúc đẩy tăng trưởng du lịch vào sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Hạnh Chi
