Phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời

Giờ ra chơi của học sinh Trường Tiểu học Khánh Nhạc A (Yên Khánh) càng trở nên ý nghĩa hơn khi có đông học sinh đến với góc Thư viện xanh để tìm đọc những cuốn sách yêu thích. Mặc cho tiếng ồn ào, cười đùa khắp sân trường, với các bạn nhỏ có niềm đam mê đọc sách, những trang sách luôn có sự hấp dẫn riêng. 

Em Tô Gia Hy, học sinh lớp 5B cho biết: Hàng ngày khi đến trường, em rất thích những không gian như góc thư viện ở lớp, thư viện xanh, thư viện thân thiện để có thể khám phá, tìm hiểu kiến thức rộng lớn. Em thường tìm đọc những cuốn sách phù hợp với lứa tuổi, nhất là những cuốn sách có nội dung khám phá khoa học, kỹ năng sống… 

Với Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa đọc trong môi trường học đường, Ban giám hiệu nhà trường đã quan tâm xây dựng các mô hình thư viện, khuyến khích và tạo môi trường để học sinh được tham gia đọc sách, giúp mỗi học sinh mở rộng kiến thức, phát triển tư duy, cải thiện, phát triển kỹ năng mềm, kỹ năng giao tiếp. 

Các tiết đọc thư viện, các giờ ra chơi, hoạt động ngoại khóa do nhà trường tổ chức và duy trì hiệu quả đã giúp cho phong trào đọc sách được lan tỏa rộng khắp, góp phần thúc đẩy phong trào học tập, rèn luyện trong các em học sinh.

Hàng năm, nhà trường cũng quan tâm đầu tư bổ sung thêm các đầu sách, làm phong phú thêm cho các thư viện của nhà trường; đồng thời tranh thủ sự ủng hộ, tài trợ của các tổ chức, cá nhân, phụ huynh học sinh để có thêm nguồn sách. 

Nhà trường có kết nối Internet để từ ti vi ở các lớp học, học sinh có thể tìm đọc những cuốn sách phù hợp với lứa tuổi trên môi trường điện tử, qua thư viện đám mây; thực hiện luân chuyển sách giữa các lớp…

Cô giáo Nguyễn Thị Dân Huyền, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Hiệu quả từ việc phát triển và lan tỏa văn hóa đọc trong nhà trường đã góp phần nâng cao kết quả giáo dục cũng như thu hút đông đảo học sinh tham gia các sân chơi, cuộc thi, hoạt động trải nghiệm. Năm học 2023-2024, nhà trường có 1 học sinh đoạt giải khuyến khích Cuộc thi đại sứ văn hóa đọc tỉnh; có 3 sản phẩm được chọn và 1 sản phẩm đoạt giải khuyến khích Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng cấp tỉnh; các sân chơi như Trạng Nguyên nhỏ tuổi, Trạng Nguyên tiếng Việt cũng được các em học sinh tích cực tham gia. 

Năm học vừa qua, Trường Tiểu học Khánh Nhạc A có 43 học sinh đoạt giải cấp tỉnh; 414 học sinh đoạt giải cấp quốc gia và 3 học sinh đoạt giải quốc tế. Nhà trường được Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng bằng khen đơn vị có nhiều đổi mới, sáng tạo trong công tác dạy và học, là đơn vị dẫn đầu cấp Tiểu học huyện Yên Khánh.

Cùng với vai trò của hệ thống cơ sở giáo dục và đào tạo trong việc hướng dẫn, tổ chức thực hiện các hoạt động khuyến đọc đối với cán bộ, giáo viên, học sinh, học viên, sinh viên, việc phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời cũng nhận được sự vào cuộc, ủng hộ của nhiều tập thể, cá nhân có tâm huyết, trách nhiệm với văn hóa đọc. 

Trong những năm qua, tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ được hình thành tại các địa phương trong tỉnh đã góp phần không nhỏ trong việc hình thành sớm và duy trì bền vững thói quen đọc sách của trẻ em, khơi dậy tinh thần ham đọc sách, coi trọng tri thức, kích thích tinh thần tự đọc, tự học. 

Nhiều tủ sách gia đình, dòng họ đang lưu giữ các bộ sưu tập tài liệu quý, hiếm; một số tủ sách đã mở rộng thành không gian đọc phục vụ cộng đồng, cùng với mạng lưới không gian đọc, phòng đọc cơ sở trở thành một mắt xích trong hệ thống thư viện trực tiếp phục vụ người dân; các hoạt động khuyến đọc phù hợp với loại hình này khi triển khai được cộng đồng đón nhận và thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia.

Cô giáo Đỗ Kim Châm với Không gian đọc Lê Mừng (ở phố 6, thị trấn Yên Ninh, Yên Khánh) là một điển hình về tình yêu sách và tâm huyết lan tỏa văn hóa đọc của một cô giáo trẻ.

Cô Kim Châm đã trao tặng những đầu sách phù hợp với lứa tuổi học sinh cho nhiều thư viện trường học trên địa bàn. “Bản thân tôi vốn yêu sách và có niềm đam mê bất tận với sách, khi về địa phương công tác, tôi nhận thấy trẻ em ở vùng nông thôn vẫn thiếu “sân chơi” với sách”-cô Kim Châm chia sẻ. 

Sẵn mối quan hệ với các nhà xuất bản, nhà sách tư nhân, cô Châm đã đặt vấn đề xin sách về cho học sinh ở Ninh Bình và một số nơi khác. 

Được sự ủng hộ của các nhà sách, nhà xuất bản ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Thừa Thiên-Huế…, từ tháng 10/2009, cô Kim Châm đã khởi động xây dựng Không gian đọc Lê Mừng (ở xã Khánh Nhạc) và trở thành nhịp cầu nối để đưa sách từ các nhà xuất bản, nhà sách đến với các nhà trường có nhu cầu bổ sung sách.

Thời điểm dịch COVID-19 bùng phát, cô Châm chuyển số lượng lớn sách cho các nhà trường ở cả trong và ngoài tỉnh bởi khi đó, các hoạt động vui chơi, giải trí bị hạn chế, đọc sách đã trở thành niềm vui của nhiều trẻ em. Cao điểm, có tháng cô Châm đã chuyển hơn 1.000 cuốn sách cho nơi cần và sẵn sàng tham gia vận chuyển sách, trò chuyện về sách. 

Ngôi nhà ở Khánh Nhạc của gia đình cô Châm đã trở thành địa chỉ đọc quen thuộc của nhiều trẻ em địa phương. Từ khi chuyển nhà về thị trấn, tủ sách cũng được cô Châm mang theo. Tại nhà mới, tủ sách tiếp tục mở cửa, chào đón các em nhỏ đến mượn sách về đọc…

Là một trong những trường học được nhận sách từ Không gian đọc Lê Mừng, cô giáo Phạm Thị Hà, quản lý Trường Global Happy Kids (thị trấn Yên Ninh, Yên Khánh) chia sẻ: Từ năm 2022 cô Kim Châm đã có hoạt động tặng sách cho trường với những cuốn sách rất phù hợp với trẻ ở lứa tuổi mầm non, mẫu giáo như: sách về ngôn ngữ, kỹ năng sống, truyện tranh… Tâm huyết của cô Châm được nhà trường ghi nhận và sử dụng sách hiệu quả trong việc giáo dục, chăm sóc trẻ…

“Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời” đang được các cơ quan, tổ chức, đơn vị, trường học, các tập thể, cá nhân tích cực tham gia đã khuyến khích, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi để người dân chủ động đọc, học thường xuyên, liên tục và suốt đời, hướng tới xây dựng một xã hội học tập và lan tỏa văn học đọc trong cộng đồng.

Bài, ảnh: Bùi Diệu