Chiều nào cũng vậy, xong xuôi việc nhà, bà Đinh Thị Vinh, 69 tuổi ở thôn Minh Đường, xã Gia Lạc (Gia Viễn) lại cùng các cháu ra tập thể dục ở nhà văn hóa thôn. Gắn bó cả cuộc đời ở Minh Đường, bà Vinh hạnh phúc, tự hào khi chứng kiến sự thay da đổi thịt từng ngày của thôn.
Bà Vinh phấn khởi: Từ khi địa phương khởi động chương trình xây dựng NTM kiểu mẫu, tôi và các hội viên trong Chi hội phụ nữ xóm cũng tích cực tham gia các hoạt động, các phong trào do địa phương phát động. Bây giờ, xóm làng trở nên khang trang hẳn. Đường sá được sửa chữa, tôn tạo, mở rộng, nhà cửa cũng được sửa sang gọn gàng, ngăn nắp. Xây dựng NTM kiểu mẫu đã gắn kết tình làng nghĩa xóm thêm khăng khít, đầm ấm.
Nhà văn hóa thôn khang trang, đầy đủ thiết bị là biểu tượng của tinh thần đoàn kết ở thôn Minh Đường. Vốn được tiếp nhận lại từ một điểm trường mầm non, vì vậy, để tu sửa công trình này trở thành một nhà văn hóa theo chuẩn NTM kiểu mẫu, thôn đã tích cực vận động bà con đóng góp kinh phí, ngày công, vật liệu, thiết bị… với tổng giá trị hàng trăm triệu đồng. Chủ trương này được bà con nhiệt tình ủng hộ.
Ngoài kinh phí đã đóng góp, vào những ngày tu bổ nhà văn hóa thôn, người có sức khỏe thì tham gia lao động trực tiếp, người cao tuổi thì nấu nước chè, luộc củ khoai mang ra tiếp sức cho thợ làm. Phụ nữ thì trồng cây, tạo cảnh quan đẹp đẽ trong và ngoài khuôn viên nhà văn hóa. Ngay cả những bức bích họa cũng là do con em của địa phương thực hiện.
Ngày khánh thành nhà văn hóa thôn, ai cũng phấn khởi, tự hào và xúc động khi được trực tiếp đóng góp công sức để mang lại diện mạo mới cho “ngôi nhà chung”. Những buổi họp thôn, sinh hoạt chi bộ hoặc tổ chức các ngày hội của thôn đều được tổ chức tại đây. Có thể khẳng định, nhà văn hóa thôn chính là biểu tượng của nỗ lực, của sự đoàn kết của nhân dân thôn Minh Đường.
Ông Vương Xuân Tường, Bí thư chi bộ thôn Minh Đường cho biết: Khi được lựa chọn là một trong 2 thôn đầu tiên của xã xây dựng NTM kiểu mẫu, người dân địa phương rất háo hức, tự hào. Mọi người thi đua, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế. Có kinh tế ổn định, các hội viên tích cực đóng góp, tham gia các hoạt động do địa phương phát động.
Đạt các tiêu chí NTM kiểu mẫu, bà con trong thôn lại bảo nhau cùng phấn đấu giữ gìn. Chi hội phụ nữ thôn vận động hội viên tích cực thực hiện mô hình “Nhà sạch vườn đẹp”. Đến nay, toàn thôn có 65/79 hộ tham gia mô hình “Nhà sạch vườn đẹp”, đạt 82,27%. Bên cạnh đó, để đảm bảo vệ sinh môi trường, các hội viên tích cực lao động, dọn dẹp sạch sẽ đường làng, ngõ xóm.
Đặc biệt, nếu như trước đây, sau một ngày lao động thì người dân “ai biết nhà nấy”, thì bây giờ mọi người đều tích cực tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể thao như: tập dân vũ, văn nghệ, thể dục thể thao… để nâng cao sức khỏe, đời sống tinh thần. Cũng thông qua các hoạt động tập thể này, tình làng nghĩa xóm càng thêm gắn bó.
Ở xã vùng cao Cúc Phương hiện nay có 10/10 thôn có nhà văn hóa và sân thể thao gắn với sân nhà văn hóa, đạt tỷ lệ 100%. Các nhà văn hóa có diện tích từ 43- 1400 m2; hội trường có bàn, ghế với sức chứa từ 100 chỗ ngồi, có trang thiết bị âm thanh, ánh sáng và quạt điện… Các sân tập thể thao thôn được lắp đặt đầy đủ thiết bị, dụng cụ tập luyện cũng như dụng cụ dưỡng sinh, bóng, lưới cầu lông… đáp ứng tốt nhu cầu rèn luyện TDTT của nhân dân.
Hệ thống cơ sở vật chất, các thiết chế văn hóa hoàn thiện đã tạo điều kiện để nhân dân địa phương tiếp cận, thụ hưởng và nâng cao chất lượng đời sống tinh thần. Các hoạt động thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ không chỉ thu hút người trẻ mà còn tạo sân chơi bổ ích, ý nghĩa đối với người cao tuổi.
Ông Đinh Văn Trọng, Chủ nhiệm CLB bóng chuyền hơi của xã Cúc phương cho biết: Mặc dù mới được thành lập từ năm 2020, nhưng đến nay, CLB bóng chuyền hơi đã thu hút được hơn 30 hội viên là người cao tuổi của một số thôn trên địa bàn xã tham gia.
Sau giờ luyện tập, các hội viên đều nán lại chuyền trò, hỏi thăm nhau về cuộc sống, chia sẻ kinh nghiệm về các bài thuốc chữa bệnh tuổi già, kinh nghiệm dạy dỗ con cháu và xây dựng nề nếp cho gia đình nhiều thế hệ. Sau các bài tập, tôi thấy người khoan khoái, khỏe mạnh hơn và bớt đau xương khớp. Ăn ngon miệng, ngủ tròn giấc và đặc biệt là thấy tâm hồn rất an nhiên, sức khỏe dẻo dai hơn. Giờ đây, việc đi tập thể dục mỗi ngày trở thành niềm vui của tuổi già chúng tôi.
Ông Đinh Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Cúc Phương khẳng định: Khi khởi động mục tiêu xây dựng NTM, nhân dân đã phát huy vai trò là chủ thể, tích cực chung sức cùng với Nhà nước, với địa phương để từng bước hoàn thiện các tiêu chí quan trọng. Và bây giờ, họ là đối tượng được thụ hưởng thành quả của sự phát triển đó, nhất là trong việc nâng cao chất lượng đời sống tinh thần.
Phát huy hiệu quả của các thiết chế văn hóa, phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT ở Cúc Phương phát triển mạnh, thu hút sự tham gia của đông đảo nhân dân. Trung bình hàng năm, xã Cúc Phương tổ chức từ 5-7 buổi liên hoan, giao lưu, hội diễn văn nghệ quần chúng; 5-7 cuộc thi đấu giao hữu thể dục, thể thao; 6-8 đợt hoạt động văn nghệ cho người cao tuổi, trẻ em. Địa phương cũng có các mô hình tiêu biểu như CLB bóng đá nam, CLB bóng chuyền nữ, CLB văn nghệ quần chúng, CLB hát giao duyên tiếng Mường … Tại các xóm thành lập các CLB, tổ, đội, nhóm văn nghệ, thể thao… duy trì hoạt động, tập luyện thường xuyên, hiệu quả.
Thông qua các hoạt động tập thể, các thành viên trong cộng đồng có tinh thần hòa thuận, đoàn kết tương trợ nhau phát triển kinh tế. Đặc biệt, nhân dân đã thực hiện tốt các quy ước, hương ước; xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, mang đậm bản sắc dân tộc.
Đến hết năm 2022, xã Cúc Phương có 790/843 hộ được công nhận danh hiệu gia đình văn hóa, đạt tỷ lệ 93,7 %; 10/10 thôn được công nhận khu dân cư văn hóa (100%).
Bài, ảnh: Đào Hằng