Thời gian qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn do khối lượng công việc lớn, nhưng Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Ninh Bình luôn quan tâm, đặt ra mục tiêu nâng cao chất lượng phục vụ, triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp trong công tác thu, chi trả các chế độ cho đối tượng. Trong đó, tập trung phát triển mạnh đối tượng BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện cho đối tượng là nông dân và lao động khu vực nông thôn. Nâng cao sự hài lòng của tổ chức và người dân trong quá trình phục vụ, từng bước thực hiện BHXH toàn dân.
Theo thống kê của BHXH tỉnh Ninh Bình, đến hết tháng 4/2023, số người tham gia BHXH trong toàn tỉnh là gần 160.000 người, đạt 92,6% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Trong đó, BHXH tự nguyện là 18.279 người. Để đạt được kết quả đó, thời gian qua, ngoài tập trung cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, giao dịch điện tử, đa dạng các hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả, thu tiền đóng, chuyển tiền đóng vào quỹ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người tham gia BHXH tự nguyện…, BHXH tỉnh đã triển khai đồng bộ các hình thức tuyên truyền, để người dân nhận thức đúng đắn và tích cực tham gia BHXH.
Đặc biệt, trong tháng 5 – Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân, BHXH tỉnh đã chỉ đạo BHXH huyện, thành phố phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông đến người lao động, người sử dụng lao động trong các siêu thị, các doanh nghiệp, các tổ, nhóm, cửa hàng sản xuất, kinh doanh tư nhân… về quyền và lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện. Từng bước thay đổi nhận thức, hành động và thói quen của người dân, chủ động và tích cực tham gia BHXH tự nguyện để ổn định cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội.
Theo chị Nguyễn Thị Mai, nhân viên Tổ dịch vụ thu BHXH, BHYT xã Ninh Mỹ (huyện Hoa Lư), những người làm nhân viên Tổ dịch vụ thu đòi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm, sự nhiệt tình và đặc biệt là phải thường xuyên nắm bắt, tìm hiểu và nắm vững các chế độ, chính sách về BHXH, BHYT và sự thay đổi, cải cách trong quá trình thực hiện để tư vấn cho người dân, đối tượng có nhu cầu, giúp cho người dân hiểu rõ về chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước, thấy được quyền lợi thiết thực, mang lại ý nghĩa cho cuộc sống của họ, từ đó đối tượng tham gia với tinh thần tự nguyện và yên tâm.
Chị Đào Thị Hiền, thôn Đoàn Kết, xã Yên Sơn (thành phố Tam Điệp) cho biết: Tôi là lao động tự do, buôn bán hoa quả tại nhà. Mặc dù thu nhập không ổn định, nhưng thiết nghĩ, mình phải tự lo cho cuộc sống của mình, nên từ 4 năm trước, tôi đã mua BHXH tự nguyện với mức tối thiểu là gần 200 nghìn đồng/tháng. Từ năm 2022, do mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn tăng lên, nên mức đóng của tôi tăng lên trên 300 nghìn đồng/tháng. Tôi sẽ cố gắng duy trì tham gia BHXH tự nguyện đủ số năm để được hưởng lương hưu và các chế độ phúc lợi khác, sẽ có cuộc sống ổn định khi hết tuổi lao động.
Đồng chí Phạm Văn Sơn, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Ninh Bình cho biết: Hiện nay, chính sách BHXH được thực hiện với 2 loại hình BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Trong đó, BHXH bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Công dân từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện.
Tính đến hết tháng 4/2023, số người tham gia BHXH trong toàn tỉnh là 159.681 người, đạt 92,6% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Từ nay đến cuối năm, toàn tỉnh còn phải thực hiện phát triển gần 13 nghìn người tham gia mới. Đây là một nhiệm vụ rất khó khăn khi hiện nay do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất kinh doanh, phải thu hẹp sản xuất, cắt giảm lao động.
Cùng với đó, mức đóng BHXH tự nguyện tăng theo mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn từ 700.000 đồng/người/tháng lên 1.500.000 đồng/người/tháng (mức tham gia thấp nhất là 330.000 đồng/tháng, tăng 176.000 đồng/người/tháng). Vì vậy, để hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch BHXH Việt Nam giao về phát triển người tham gia BHXH, ngành BHXH tỉnh đã và đang tập trung vào một số giải pháp cụ thể.
Theo đó, đối với các giải pháp phát triển người tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tỉnh sẽ trực tiếp làm việc tại đơn vị hoặc mời đơn vị đến cơ quan BHXH thống nhất việc kê khai hồ sơ tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động thuộc diện tham gia nhưng chưa tham gia. Đối với những đơn vị khi cơ quan BHXH mời vẫn không hợp tác lập hồ sơ đăng ký tham gia BHXH, tham gia không đầy đủ số người nhưng vẫn quyết toán thuế, sẽ lập danh sách đề nghị cơ quan thuế đưa vào kế hoạch thanh tra để xử lý.
Cùng với đó, BHXH tỉnh sẽ tăng cường thực hiện thanh tra đột xuất và xử phạt vi phạm hành chính đối với đơn vị cố tình không lập danh sách đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Phối hợp với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội lập danh sách người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để có căn cứ vận động tham gia BHXH khi người lao động về nước; cập nhật nhu cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp, bám sát tình hình sản xuất kinh doanh của đơn vị để đôn đốc đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngay khi đơn vị tuyển dụng lao động.
Đối với các giải pháp phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, thì hiện nay, cơ quan BHXH đã ký hợp đồng ủy quyền thu với 6 Tổ chức dịch vụ thu, gồm 481 điểm thu, 1.444 nhân viên thu. Tất cả các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đều có điểm thu và nhân viên làm công tác thu BHXH, BHYT. Căn cứ Hợp đồng, năng lực của các Tổ chức chức dịch vụ thu, cơ quan BHXH xây dựng kế hoạch và giao chỉ tiêu thu, phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đối với từng tổ chức dịch vụ, cụ thể tới từng điểm thu. Kết quả thực hiện của Tổ chức dịch vụ là một trong các nội dung đánh giá hợp đồng đã ký kết.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác truyền thông về mục đích, ý nghĩa, quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện bằng nhiều hình thức, như tuyên truyền trực quan, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và đài truyền thanh 3 cấp; tuyên truyền thông qua mạng xã hội, kênh zalo của BHXH tỉnh. Đặc biệt là đẩy mạnh tuyên truyền thông qua việc tổ chức các hội nghị khách hàng, hội nghị tuyên truyền, đối thoại và tuyên truyền vận động theo nhóm nhỏ trực tiếp tại các khu dân cư.
Đặc biệt, để duy trì số người đang tham gia, phát triển người tham gia mới vào hệ thống an sinh, BHXH tỉnh đã chủ động phối hợp với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh dự thảo báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh trích kinh phí từ Ngân sách tỉnh hỗ trợ thêm đối với người dân đăng ký thường trú tại tỉnh Ninh Bình tham gia BHXH tự nguyện, qua đó nhằm gia tăng tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện trong tỉnh.
Với phương châm “Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ”, BHXH tỉnh đã và đang không ngừng nỗ lực với nhiều giải pháp, nhằm đảm bảo quyền lợi đầy đủ, kịp thời cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH. Mục tiêu đặt ra là phấn đấu từ nay đến cuối năm 2023 sẽ phát triển được 13 nghìn người tham gia BHXH. Phấn đấu đến năm 2025, có 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), từng bước tiến gần tới BHXH toàn dân.
Bài, ảnh: Mỹ Hạnh
