Những thói quen có thể gây tổn thương phổi

Vai trò của phổi

Bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Thị Mai Ly (Nội hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn) cho biết phổi là cơ quan hô hấp quan trọng có chức năng trao đổi khí, cung cấp oxy cho cơ thể, loại bỏ carbon dioxide (CO₂) ra khỏi máu, giúp chúng ta duy trì sự sống. Phổi là trung tâm của hệ hô hấp bao gồm khí quản, cơ hoành, cơ thành ngực, mạch máu và các mô khác. Tất cả những bộ phận này cùng tham gia vào quá trình thở, trao đổi khí của cơ thể.

Khi hít vào bằng mũi hoặc miệng, không khí sẽ di chuyển xuống hầu họng (phía sau cổ họng), đi qua thanh quản rồi vào khí quản. Khí quản chia thành hai đường dẫn khí (ống phế quản). Một ống phế quản dẫn đến phổi phải, ống còn lại dẫn đến phổi trái. Đường thở cần thông thoáng khi hít vào, thở ra để giúp cơ quan này hoạt động tối ưu. Bên cạnh đó, để hỗ trợ hoạt động của phổi, đường thở cần thông thoáng, không sưng, không có lượng chất nhầy bất thường.

Các ống phế quản dẫn đến các đường dẫn khí nhỏ hơn (phế quản), sau đó tiếp tục dẫn vào các tiểu phế quản. Các tiểu phế quản kết thúc tại phế nang – nơi oxy được truyền từ không khí hít vào đi đến máu. Máu sẽ rời khỏi cơ quan này, đi đến tim sau khi hấp thụ oxy. Từ đó, máu được bơm qua cơ thể để cung cấp oxy cho những tế bào của các cơ quan và mô. Khi các tế bào dùng oxy, chúng sẽ tạo ra CO₂ rồi chuyển nó vào máu. Dòng máu mang CO₂ trở lại cơ quan này. CO₂ sẽ bị loại bỏ khi thở ra.

Những thói quen ảnh hưởng phổi

Theo bác sĩ Mai Ly, phổi có vai trò rất quan trọng đối với mỗi người nhưng rất nhiều người không nhận ra rằng một số thói quen xấu hàng ngày có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến phổi.

Hút thuốc lá

Khói thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về đường hô hấp. Khi hít phải khói thuốc, đường thở sẽ bị tổn thương và thu hẹp, thậm chí có thể co thắt hoặc viêm phù nề, làm tăng tiết đờm và khiến người bệnh khó thở. Sau một thời gian dài, khói thuốc tích tụ trong cơ thể sẽ phá hủy một số mô phổi, là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Không tập thể dục thường xuyên

Theo bác sĩ Mai Ly, thiếu vận động không chỉ làm giảm sức mạnh cơ bắp mà còn gây hại cho phổi. Tập thể dục đều đặn giúp tăng cường sức khỏe phổi và cải thiện khả năng trao đổi khí. Hoạt động thể chất thúc đẩy sức khỏe của phổi và tim, cải thiện thể lực và tăng cường khả năng vận chuyển oxy vào máu cũng như phân phối oxy hiệu quả đến các cơ quan trong cơ thể.



Không thường xuyên vệ sinh không gian sống

Bụi bẩn, nấm mốc và lông thú cưng là một trong những yếu tố dẫn đến các bệnh lý như dị ứng, viêm da và đặc biệt là gây kích ứng đường hô hấp như hen suyễn. Vì vậy, chúng ta cần vệ sinh nhà cửa thường xuyên để góp phần bảo vệ lá phổi khỏe mạnh.

Không đeo khẩu trang khi ra ngoài và khi làm trong khu vực ô nhiễm

“Nếu chúng ta không mang khẩu trang khi ra ngoài hoặc khi làm việc trong môi trường có nhiều khói, bụi và hóa chất mà không có biện pháp bảo vệ sẽ làm tăng nguy cơ gây tổn thương phổi. Cần hiểu rằng việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ phổi là vô cùng cần thiết”, bác sĩ Mai Ly chia sẻ.

Thiếu ngủ

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và duy trì sức khỏe cơ thể, bao gồm cả phổi. Thiếu ngủ kéo dài có thể làm suy giảm chức năng phổi và hệ miễn dịch.