Từ năm 2017, Việt Nam và Canada xác lập quan hệ đối tác toàn diện. Hơn 5 năm qua, mặc dù tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp, mối quan hệ này đã không ngừng phát triển vững chắc, ngày càng thực chất và hiệu quả. Mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước không chỉ bó hẹp trên bình diện song phương mà được mở rộng ra phạm vi khu vực và quốc tế. Việt Nam hết lòng ủng hộ những nỗ lực của Canada trong việc khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với Hiệp hội các quốc gia Ðông Nam Á (ASEAN); cùng đó là những hỗ trợ quý báu dành cho nhau trong đại dịch COVID-19. Ðặc biệt Canada cam kết xoá bỏ thuế nhập khẩu cho 95% số dòng thuế và 78% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Canada ngay khi Hiệp định có hiệu lực.
Hiệp định CPTPP được ký kết ngày 8/3/2018 tại thành phố Santiago, Chile (Ảnh: Internet)
Tổng số dòng thuế được xóa bỏ lên tới 96,3% số dòng thuế, tương đương 93,4% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam vào năm thứ 4. Những mặt hàng khác mà Việt Nam có nhiều tiềm năng xuất khẩu hoặc đang được đầu tư mạnh mẽ để gia tăng năng lực cạnh tranh như mật ong, đường, sản phẩm chăn nuôi, trứng, sữa…được hưởng thuế suất 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực. Cam kết chi tiết cho một số mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Canada: Đối với nông thủy sản: được xóa bỏ phần lớn thuế quan ngay thời điểm bắt đầu triển khai cam kết. 100% kim ngạch xuất khẩu thủy sản được xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Giày dép: 67% kim ngạch xuất khẩu giày, dép của Việt Nam sang Canada sẽ được hưởng thuế suất 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực. 12% kim ngạch xuất khẩu sẽ xóa bỏ thuế vào năm thứ 7.
Dòng thuế có kim ngạch lớn chiếm khoảng 10,7% kim ngạch giày, dép sẽ được hưởng mức cắt giảm 75% so với mức thuế suất hiện tại và có 09 dòng thuế được cam kết xóa bỏ vào năm thứ 12 chiếm 9,5% kim ngạch xuất khẩu giày, dép của Việt Nam. Đối với mặt hàng gạo, việc được hưởng thuế suất 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực, sẽ mở rộng khả năng tiếp cận và tăng trưởng tại thị trường Canada. 100% kim ngạch xuất khẩu gỗ được xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực.
Các sản phẩm của Công ty Cổ phần HAPLAST được xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ, Canada… (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)
Xuất khẩu đồ gỗ nội ngoại thất sang Canada cũng sẽ được hưởng mức thuế suất 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Với thị trường Canada, toàn bộ mặt hàng dệt may xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sẽ được xóa bỏ thuế ngay khi Hiệp định có hiệu lực hoặc sau 3 năm. 42,9% kim ngạch xuất khẩu vào Canada có thuế 0% năm đầu tiên và 57,1% kim ngạch có thuế 0% vào năm thứ 4. Cà phê: xóa bỏ thuế quan ngay đối với cà phê nguyên liệu HS09 và cà phê hòa tan HS21. Hạt tiêu: xóa bỏ ngay thuế quan đối với hạt tiêu từ Việt Nam. Hạt điều: xóa bỏ ngay thuế quan đối với hạt điều của Việt Nam. Chè: được Canada cam kết xóa bỏ hoàn toàn thuế quan ngay cho sản phẩm chè của Việt Nam. Mật ong: xóa bỏ thuế quan ngay cho mật ong có xuất xứ từ Việt Nam. Đường và các sản phẩm từ đường: Canada cam kết xóa bỏ thuế quan ngay cho đường của Việt Nam.
Các sản phẩm từ đường được xóa bỏ với lộ trình 4 -16 năm tùy dòng. Rau quả: các mặt hàng rau quả sẽ được hưởng thuế suất 0% ngay năm đầu tiên khi Hiệp định có hiệu lực. Rượu, bia các loại: được hưởng thuế suất 0% ngay năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực. Nhựa và các sản phẩm nhựa: Canada xóa bỏ ngay toàn bộ thuế quan và dòng sản phẩm này được hưởng thuế suất 0% ngay năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực.
Đa số cao su và các sản phẩm cao su sẽ được xóa bỏ hoàn toàn thuế quan ngay từ khi Hiệp định có hiệu lực. Một số ít sản phẩm cao su sẽ được xóa bỏ hoàn toàn thuế quan sau năm thứ 3 hoặc sau năm thứ 5. Mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện cùng với mặt hàng máy móc thiết bị, dụng cụ, phụ tùng của Việt Nam được Canada xóa bỏ phần lớn thuế quan ngay thời điểm bắt đầu triển khai cam kết. Sắt, thép, sản phẩm từ sắt – thép, kim loại thường khác và các sản phẩm: gần như hoàn toàn được hưởng thuế suất 0% ngay năm đầu tiên khi Hiệp định có hiệu lực. Canada duy trì hạn ngạch thuế đối với 96 dòng thuế của ba nhóm mặt hàng là: thịt gà, trứng, bơ sữa và các sản phẩm từ bơ sữa.
Đối với Việt Nam cam kết một biểu thuế chung cho tất cả các nước CPTPP. Theo đó, Việt Nam sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 66% số dòng thuế ngay khi Hiệp định có hiệu lực và 86,5% số dòng thuế sau 3 năm. Các mặt hàng còn lại có lộ trình giảm thuế chủ yếu từ 5 đến 10 năm.
Đối với một số mặt hàng đặc biệt nhạy cảm, Việt Nam có lộ trình trên 10 năm, ví dụ như bia, rượu, thịt gà, sắt thép, ô tô con dưới 3.000 phân phối. Việt Nam áp dụng hạn ngạch thuế quan (TRQ) đối với đường, trứng, muối (nằm trong lượng hạn ngạch WTO) và ô tô đã qua sử dụng./.
Công Đảo