Lớn lên lập nghiệp xa quê nhưng với tôi, món dưa bở ngày xưa vẫn in sâu trong trí nhớ.
Những ngày hè nóng như đổ lửa, tôi ước được thưởng thức món dưa bở giải nhiệt từ tay mẹ làm. Mẹ từng bảo: “Ăn một cốc dưa bở dầm đường vừa giải nhiệt vừa bổ dưỡng, rất tốt cho sức khỏe!”.Dưa bở còn được gọi với cái tên dưa gang, dưa nứt. Loại cây ngắn ngày này được người dân quê tôi gieo trồng từ đầu tháng 2 âm lịch, đến giữa tháng 5 là mùa cho quả. Dưa bở thường chín theo đợt và kéo dài khoảng 1 – 2 tháng. Loại quả thuộc mùa hè này nếu được thưởng thức vào dịp chính vụ, ta mới cảm nhận hết được hương vị đặc biệt của nó, càng biết trân trọng hơn những giọt mồ hôi khó nhọc của người vun trồng.
Ai cũng bảo không gì dung dị cho bằng thức quà quê. Dưa bở chính là thức quà thảo thơm như thế. Nhớ về một thời tuổi thơ nhọc nhằn, chẳng thể nào quên những kỷ niệm về món dưa bở nhà trồng; được ngắm nhìn ruộng dưa chi chít quả trong niềm mong mỏi đến ngày bội thu; được nâng niu từng quả dưa to tròn, chắc nặng, lúc ấy, tôi cảm nhận được niềm hạnh phúc rạng ngời trong nụ cười thỏa nguyện của bố mẹ.
Quả dưa gang bở Ảnh: Tư liệu
Dưa bở ngon thường có hình dáng tròn đều, cầm trên tay thấy chắc và nặng, cuống dưa còn mới; trên vỏ dưa có một lớp lông măng mỏng mịn, kèm theo vết rạn ở vỏ, với mùi thơm dễ chịu. Dưa bở ngon đúng điệu là khi quả đã già, những hàng kẻ sọc màu vàng đậm hơn bình thường, bổ ra sẽ có ruột màu vàng, mới nhìn thôi đã hấp dẫn muốn được thưởng thức ngay. Chỉ cần đem dưa gọt vỏ, bỏ hạt, cắt thành miếng bỏ vào bát, thêm đường hoặc đem dầm với sữa đặc, thêm vài viên đá lạnh và cứ thế nhấm nháp.
Những ai từng được thưởng thức dưa bở đều biết rằng loại trái này rất giàu dinh dưỡng. Còn nhớ trong xóm tôi ở ngày đó có vợ chồng cụ Khánh hay bị ho khan, mẹ vẫn thường sai anh em tôi đem biếu các cụ một vài quả dưa bở thơm ngon để bồi bổ sức khỏe. Mẹ bảo từ trẻ em đến người già, hễ ai bị mất ngủ, khó tiêu, muốn đẹp da…, đều có thể dùng món dưa bở này để cải thiện.
Lớn lên lập nghiệp xa quê nhưng với tôi, món dưa bở ngày xưa vẫn in sâu trong trí nhớ. Hôm rồi, có cô bạn từ quê vào ghé nhà cho mấy quả dưa bở vừa chín tới, bảo là quà “cây nhà lá vườn” biếu ăn để giải nhiệt, tôi thấy quý và biết ơn quá đỗi. Thế rồi, tự dưng, những kỷ niệm dọc dài tuổi thơ không ai gọi cứ ùa về rạo rực xuyến xao trong lòng.
