Chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, ĐBQH Nguyễn Thanh Cầm (Tiền Giang) đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao sau xuất khẩu lao động, kế hoạch bảo đảm xuất khẩu lao động một cách cơ cấu hợp lý. Qua đó, một mặt bảo đảm quyền lợi của người dân, một mặt không làm gia tăng tình trạng thiếu hụt nhân lực lao động trong nước, đặc biệt tại các khu công nghiệp của các thành phố lớn.
Trả lời chất vấn đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, theo tinh thần Luật Đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng hiện hành, thì bình quân nước ta đưa khoảng 120.000 – 143.000 người đi lao động nước ngoài/năm. Riêng năm 2023, đến thời điểm này đã đưa được 112.000 người đi lao động đi nước ngoài, riêng Nhật Bản là 55.000 người và Đài Loan (Trung Quốc) khoảng 30.000 người. Tính bình quân, theo các cơ quan chức năng thông tin cho Bộ, thì mỗi năm lực lượng lao động này đem lại cho đất nước khoảng 3,5 – 4 tỷ USD.
Để phát huy hiệu quả của lực lượng lao động ở nước ngoài, Chính phủ đã có chỉ đạo trong Nghị quyết của Chính phủ. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã và đang thực hiện các giải pháp đối với người lao động sau khi về nước, như xây dựng trang thông tin điện tử, xây dựng sàn giao dịch việc làm; kết nối doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài.
Như trường hợp lao động ở Nhật Bản về nước thì có thể lao động ở các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ phát huy được năng lực hoặc trường hợp lao động ở doanh nghiệp trong nước có thể sang doanh nghiệp nước ngoài… Có quy định chuyển đổi, bổ sung hình thức lao động ngắn hạn, thời vụ, theo mùa… để tận dụng năng lực, sở trường. Tạo điều kiện cho nhóm đối tượng này được vay vốn tiếp tục sản xuất, kinh doanh, tạo điều kiện để thu hút cái lực lượng lao động có kỹ năng sau khi về nước.
Về quy mô, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu rõ, hiện nay một năm nước ta giải quyết việc làm cho khoảng 1,6-1,7 triệu lao động trong nước, như vậy, ước tính một năm, nếu đưa được 130 – 140 nghìn lao động đi nước ngoài làm việc, thì tương ứng với khoảng 10% lực lượng lao động. Cũng theo Bộ trưởng, quy mô hiện đang giữ là từ 500.000 – 650.000 người thường xuyên lao động và làm việc ở nước ngoài là vừa phải.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho biết, căn cứ vào cung – cầu, nếu nhu cầu lao động trong nước tăng, Bộ sẽ điều chỉnh giảm tỷ lệ lao động đi nước ngoài và khi nhu cầu trong nước giảm sẽ tăng cường lực lượng đi lao động nước ngoài để bảo đảm quy mô lao động cho phù hợp. Bộ cũng sẽ tập trung lựa chọn những ngành nghề, lĩnh vực, địa bàn phù hợp để bảo đảm cơ cấu phù hợp, không ảnh hưởng đến quy mô lao động trong nước.
Quan tâm đến vấn đề phòng, chống tai nạn, thương tích ở trẻ em, ĐBQH Lê Văn Khảm (Bình Dương) cho biết, hàng năm có khoảng 2.000 trẻ em tử vong do đuối nước. Một trong những biện pháp khắc phục hiệu quả là cần dạy trẻ bơi an toàn, tuy nhiên, tỷ lệ trường học có bể bơi còn thấp, việc dạy bơi chưa được đẩy mạnh. Đại biểu đề nghị, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết nguyên nhân và giải pháp khắc phục để tăng tỷ lệ học sinh biết bơi theo chuẩn.
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, thời gian qua, nếu tính trong khu vực ASEAN, những năm trước đây Việt Nam thường đứng chỉ sau Indonesia về tỷ lệ trẻ em bị đuối nước. Sau khi có Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban quốc gia về trẻ em đã tổ chức Hội nghị toàn quốc về vấn đề này. Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 398 ban hành tháng 5.2022, trong đó giao đích danh cho Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhất là Bộ Giáo dục và Đào tạo trực tiếp có trách nhiệm chỉ đạo việc dạy bơi, chống đuối nước trong trường học.
“Qua 2 năm qua thực hiện thì tỷ lệ trẻ em bị đuối nước giảm đi và nhất là trong năm 2022 đã giảm 5%, với khoảng trên 100 cháu” Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng cũng nêu rõ, giải pháp dạy bơi trong trường học của nước ta tuy còn nhiều hạn chế, nhưng đã được Tổ chức Y tế thế giới kiểm tra, đánh giá và có kết quả bước đầu, đồng thời nêu rõ cần khuyến khích tiếp tục mở rộng. Do đó, thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục các giải pháp này để đẩy mạnh hơn trong trường học, đặc biệt là bố trí nguồn lực, thiết bị để dạy học bơi nhiều hơn trong trường học.
