Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiNhà văn - nhà thơ Nguyễn Quang Thiều Tết là để trở...

Nhà văn – nhà thơ Nguyễn Quang Thiều Tết là để trở về, giải tỏa những phiền muộn của năm cũ


Trong cuộc trò chuyện với Báo Nhà báo và Công luận xung quanh cách nhìn về Tết, nhà văn – nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ:

1. Tết Nguyên đán là khoảng thời gian vô cùng đặc biệt trong một năm, đây là thời điểm kết thúc một năm cũ, đón chào năm mới, đón chào những vận hội mới, suy nghĩ mới và cảm xúc mới. Mỗi một dân tộc có cách đón Tết khác nhau. Người phương Tây đón Tết theo một cách khác. Những người phương Đông như Trung Quốc, Việt Nam,… họ đón Tết theo lịch khác hoàn toàn.

nha van  nha tho nguyen quang thieu tet la de tro ve giai toa nhung phien muon cua nam cu hinh 1

Nhà văn – Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều – Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam. Ảnh: NVCC.

Tôi từng đón Tết Dương lịch ở một số nước Mỹ – Latin, Mỹ, Ireland… Các nền văn hóa khác nhau và đón Tết trong những không gian, thời gian khác nhau, nhưng tất cả có một điểm chung là ở đó hội tụ sự thiêng liêng của một dân tộc. Bởi vì, họ đang đi hết một chu trình của một năm và họ chuẩn bị bước sang một năm mới với đầy cảm hứng mới, niềm tin, dự định và những khát vọng.

Vì vậy, Tết chính là một cơ hội để con người trở về với những vẻ đẹp, nguồn cội của dân tộc mình. Tết đến gần như một phép thiêng, hóa giải đi những phiền muộn, mâu thuẫn, những cách trở giữa con người với con người. Chính Tết đã gắn kết tình cảm giữa con người với nhau trong một cộng đồng, xã hội, cơ quan và đoàn thể.

Theo tôi, khoảng thời gian để lại nhiều cảm xúc nhất là những ngày giáp Tết. Và tất nhiên, tôi có quan sát cộng đồng, quan sát những người Việt Nam và đặc biệt là vùng Bắc Bộ này những ngày trước Tết cho đến lúc Giao thừa bắt đầu đến, thì đó là khoảnh khắc đầy cảm xúc, thiêng liêng và mang nhiều ý nghĩa nhất.

Đối với tôi, thời điểm trước Tết là khoảng thời gian ấn tượng rất nhiều. Lúc đó, tôi có thể chuẩn bị trở về, ngay cả những người làm xa thành phố thì họ luôn đợi chờ những ngày nghỉ của một năm để trở về quê hương ăn Tết. Đây là khoảng thời gian mà người ta háo hức nhất được trở về với chính ngôi nhà mà mình được sinh ra, lớn lên, chính ngôi nhà mà có quá nhiều ký ức – nơi mà tổ tiên, ông bà, cha mẹ của họ từng sinh ra, lớn lên, lao động, cống hiến, chia sẻ và yêu thương.

Bởi vậy, khoảng thời gian được trở về ngôi nhà của mình ăn Tết là khoảng thời gian kỳ diệu. Thậm chí, nhiều người Việt Nam hiện nay cho rằng thời gian chuẩn bị đón Tết mới là điều diệu kỳ, còn khi Tết đến rồi và đặc biệt sau Giao thừa cũng là niềm vui nhưng không thiêng liêng, xúc động và đặc biệt như lúc mà người ta chuẩn bị cho một cái Tết no đủ.

2. Với những quan niệm khác nhau hiện nay về chuyện đón Tết, rằng nên chăng đón Tết nhẹ nhàng nhưng vẫn tràn ngập niềm vui và hiếu lễ, tôi cho đây là một cách, bởi hiện nay có rất nhiều gia đình họ đã thay đổi, trong những năm tháng chúng ta còn bao cấp thì khó khăn vô cùng. Tôi nhớ lại, hồi đó người ta thường chuẩn bị một ít gạo, nước mắm, gói hạt tiêu, gà, măng… và họ phải chuẩn bị rất nhiều, bởi thời đó thiếu thốn quá nhiều nhưng vẫn cố gắng để làm sao có một cái Tết đầy đủ, để sắp một mâm cơm trọn vẹn dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.

nha van  nha tho nguyen quang thieu tet la de tro ve giai toa nhung phien muon cua nam cu hinh 2

Bánh chưng ngày Tết. Nguồn: TL

Ở hiện tại, đời sống vật chất khấm khá hơn, một người có thể nghỉ buổi sáng hay buổi chiều, qua chợ hay siêu thị là có thể sắm đầy đủ nguyên liệu để đón Tết. Tuy nhiên, bây giờ nhiều gia đình không còn chuẩn bị những thứ cho Tết quá cầu kỳ và phức tạp như trước. Họ giảm bớt đi nhiều dù những thứ truyền thống tất nhiên vẫn phải có trên mâm cỗ Tết như: bánh chưng, hoa đào (mai phía Nam), mâm ngũ quả,…

Cũng có những gia đình thường chuẩn bị đồ ăn nấu trong những ngày Tết thì bây giờ họ giảm bớt, đơn giản đi rất nhiều. Hay là một vài nghi lễ Tết như cúng đêm Giao thừa, đi chùa hay thăm bố mẹ thì cũng giảm thiểu các cách thức. Vì vậy, tôi cho rằng Tết Nguyên đán không thể thay đổi, nhưng chúng ta cần thay đổi cách thức để đón Tết một cách vui vẻ, giảm thiểu đi những cầu kỳ, bận rộn, nặng nề.

Tôi thấy rằng có một số quan điểm khác nhau về kỳ nghỉ Tết cổ truyền, rằng tại sao nghỉ dài thế, nhưng tôi cho đó là hợp lý. Trước hết, phải hiểu rằng chúng ta là người phương Đông, nên rất cẩn thận trong mối quan hệ xã hội, quan hệ dòng họ, làng xóm láng giềng… Cá nhân tôi năm nào cũng về quê ăn Tết từ sớm, và phải ít nhất mất 2 ngày để tôi đi dọc từ đầu làng đến cuối làng, từ cuối làng đến đầu làng để thăm những gia đình thầy cô cũ còn sống, bạn bè, rồi đến chi, họ trong dòng họ, nội ngoại cô dì chú bác…

Thứ hai là sau một năm làm việc vất vả, nhiều lo nghĩ, họ cũng muốn có cái Tết rộng rãi hơn để đi thắng cảnh, thăm bạn bè… thậm chí để nghỉ ngơi bằng cách thức nào đó ngay tại nhà mình, để hưởng thụ mùa Xuân một cách bình tĩnh nhất để được suy ngẫm, chia sẻ, đón những gì hay ho, ý nghĩa nhất của một năm mới.

Dịp nghỉ Tết tôi thường ở quê, bởi một năm cũng bận rộn nên tôi không có thời gian về quê nhiều. Tôi muốn nán lại ở quê dài hơn để có một thời gian khai bút về một vấn đề gì đó… Chính vì thế, tôi muốn nghỉ Tết nhiều hơn một chút, vì khoảng thời gian đó mang lại cho tôi nhiều cảm xúc.

3. Không có Tết tôi cảm thấy nó trống rỗng lắm. Cho nên, rất nhiều người Việt Nam đã định cư ở nước ngoài hàng nửa thế kỷ nay vẫn đón Tết Tây ở chính nơi họ định cư. Khi đến Tết cổ truyền của dân tộc, họ vẫn chuẩn bị những điều gì đó rất thiêng liêng, họ chọn hướng quay về quê hương mình hình như để bái lậy mảnh đất, tổ tiên của họ.

Từ hồi trẻ cho đến bây giờ (66 tuổi), tôi không bao giờ ăn Tết ở thành phố. Năm nào tôi cũng đợi lịch nghỉ và tôi thích nghỉ nhiều để đi về quê, cùng quét đường, quét ngõ, lau đồ thờ, chuẩn bị bếp núc… Ngay từ khi ba mẹ tôi còn sống và cả khi ba mẹ tôi mất đi thì Tết đến, tôi vẫn đưa vợ, con cái, các cháu về quê ăn Tết. Bởi vì ngày Tết là những ngày thiêng liêng, đẹp đẽ để trở về chính ngôi nhà của mình – nơi đầy ắp ký ức kỉ niệm, bao sự ấm áp khác và nhớ về nguồn cội.

Ở tuổi này, mỗi năm về quê đón Tết, khi bước vào sân nhà mình thôi thì tất cả cảm giác tất cả những người đã mất trong dòng họ của tôi đều trở về. Đặc biệt, làng tôi có phong tục quét dọn hai con đường (một con đường đầu làng, một con đường cuối làng). Dọn đường đầu làng dựng cổng chào để đón người đi xa về ăn Tết, còn con đường cuối làng là đón những người đã chết rồi từ nghĩa địa về ăn Tết.

Thường hai ngày 29, 30 âm lịch là gia đình nào cũng mang hương hoa ra phần mộ cha mẹ, ông bà, tổ tiên để thắp hương mời người quá cố trở về ăn Tết. Cho nên, với cá nhân tôi thì Tết lúc nào cũng thiêng liêng, mang ý nghĩa giải tỏa những điều phiền muộn trong năm cũ, nhưng nó vừa nạp thêm năng lượng trong năm mới, đặc biệt kéo mình nhớ về nguồn cội – nơi đầy sự yêu thương, tôn kính, hiếu thảo.

Đình Trung (Ghi)



Nguồn

Cùng chủ đề

Thúc đẩy phim lịch sử và chuyển thể văn học để nâng tầm điện ảnh Việt

(CLO) Ngày 9/11, tại Hà Nội, hội thảo “Phát triển sản xuất phim khai thác đề tài lịch sử và chuyển thể từ tác phẩm văn học”, thuộc Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII, đã thu hút đông đảo ý kiến thảo luận từ các nhà làm...

Giá heo hơi ngày 28/10/2024: Giảm nhẹ ở một số địa phương

DNVN - Giá heo hơi hôm nay, 28/10/2024, ghi nhận mức giảm nhẹ ở một số tỉnh, duy trì trong phạm vi 58.000 - 63.000 đồng/kg. ...

Lộ diện những tuyến phố đắt nhất TPHCM theo bảng giá đất mới

Theo bảng giá đất mới điều chỉnh của TP.HCM, giá đất ở tăng từ khoảng 3 - 38 lần so với giá đất ở được quy định tại Quyết định 02/2020 (chưa nhân với hệ số K – hệ số điều chỉnh giá đất). Tại quận 1, bình quân giá đất được điều chỉnh tăng hơn 3 lần tới hơn 5 lần so với bảng giá cũ. Trong đó, giá đất cao nhất ở đường Nguyễn...

Lộ diện những tuyến phố đắt nhất ở TPHCM theo bảng giá đất mới

Theo bảng giá đất mới điều chỉnh của TP.HCM, giá đất ở tăng từ khoảng 3 - 38 lần so với giá đất ở được quy định tại Quyết định 02/2020 (chưa nhân với hệ số K – hệ số điều chỉnh giá đất). Tại quận 1, bình quân giá đất được điều chỉnh tăng hơn 3 lần tới hơn 5 lần so với bảng giá cũ. Trong đó, giá đất cao nhất ở đường Nguyễn...

Nhà thơ Trần Đăng Khoa: Giỏi, giàu và dị

Qua bài thơ mô tả Trần Đăng Khoa, Nguyên Hùng đã vẽ nên bức chân dung chân thực về nhà thơ, tôn vinh ba phẩm chất nổi bật: giỏi, giàu và dị. Ông giỏi trong lĩnh vực thơ ca, giàu tính nhân văn, được xem như dị nhân trong phong cách sống và tư duy. Bài thơ có tựa đề Trần Đăng Khoa in trong tập sách Nguyên Hùng - Ký họa thơ (NXB Hội Nhà văn) với 81 chân dung văn học. Qua...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Mở ra không gian sáng tạo không giới hạn cho người làm báo

(CLO) Cơ cấu Giải Báo chí Quốc gia 2024 sẽ bổ sung 02 Giải mới, đó là Giải Báo chí đa phương tiện và Giải Báo chí sáng tạo. Việc thay đổi này được nhiều chuyên gia nhận định sẽ thúc đẩy tăng cơ hội tham gia của tất cả các...

Chiến thắng của ông Trump ảnh hưởng thế nào đến xung đột Israel

(CLO) Trong suốt chiến dịch tranh cử, ông Donald Trump đã thề sẽ chấm dứt các cuộc xung đột ở Trung Đông trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của mình. ...

Báo Giáo dục & Thời đại ra mắt văn phòng đại diện khu vực Đồng bằng sông Cửu Long

(CLO) Ngày 9/11, tại TP Cần Thơ, Báo Giáo dục & Thời đại (GD&TĐ) tổ chức lễ khai trương văn phòng đại diện khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. ...

Khai mạc Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024

(CLO) Tối 9/11, Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã chính thức khai mạc tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện do UBND thành phố chỉ đạo, Sở VHTT Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc phối hợp với các đơn vị...

Đánh bom ở ga xe lửa Pakistan, ít nhất 24 người chết

(CLO) Ít nhất 24 người đã thiệt mạng và hơn 40 người bị thương trong vụ đánh bom tại một nhà ga xe lửa ở Quetta, tây nam Pakistan vào ngày 9/11. ...

Bài đọc nhiều

Di của ‘Những đứa trẻ trong sương’ tự theo bạn trai hơn 7 tuổi về làm vợ

Nhờ chống lại tục 'bắt vợ', Má Thị Di người dân tộc Mông đã tìm được hạnh phúc bên chồng hơn 7 tuổi. Má Thị Di (thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) - nhân vật chính trong phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn Hà Lệ Diễm đã có những chia sẻ xúc động về cuộc sống của mình trong tọa đàm "Ra khỏi màn sương" do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức. -...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

OpenAI có thể lỗ 44 tỷ USD đến năm 2028

Nếu như những năm đầu thành lập, cả Google và Facebook đều thể hiện sức mạnh tài chính đáng nể thì OpenAI – công ty gần 10 năm tuổi – cho thấy bức tranh trái ngược. Theo hồ sơ tài chính mà The Information thu thập được, nhà phát triển ChatGPT ghi nhận doanh thu tăng trưởng nhanh, có thể đạt 100 tỷ USD năm 2029 song có thể lỗ tổng cộng 44 tỷ USD từ năm 2023 đến...

Hội thi tuyên truyền lưu động kỷ niệm 65 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh

Hội thi được tổ chức từ ngày 19 - 27/4/2024 với sự tham gia của 23 đội tuyên truyền lưu động thuộc Trung tâm Văn hóa, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh, Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật các tỉnh, thành phố trên cả nước.Lễ khai mạc vào...

Cùng chuyên mục

Khai mạc Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024

(CLO) Tối 9/11, Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã chính thức khai mạc tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện do UBND thành phố chỉ đạo, Sở VHTT Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc phối hợp với các đơn vị...

Bệnh viện dã chiến cấp 2 vận chuyển thành công thai phụ trong tình trạng nguy kịch tại Nam Sudan

Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 6 của Việt Nam tại Nam Sudan đã vận chuyển bay liên hoàn một thai phụ mang thai đôi trong tình trạng nguy kịch. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của đội ngũ...

Show diễn đặc biệt tôn vinh và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam

“Sắc màu di sản” là show diễn đặc biệt, nhằm tôn vinh, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam thông qua thời trang, sẽ diễn ra vào 19 giờ, ngày 16/11, tại không gian nhà cổ 22 Hàng Buồm. (Vietnam+) Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/show-dien-dac-biet-ton-vinh-va-quang-ba-gia-tri-van-hoa-truyen-thong-viet-nam-post992294.vnp

Nam hành khách doạ mở cửa thoát hiểm trên chuyến bay chỉ bởi tiếp viên không đồng ý một yêu cầu này

Trên chuyến bay của Korean Air từ Bangkok (Thái Lan) đến Seoul (Hàn Quốc), một hành khách nước ngoài gây ồn ào khi đòi ngồi ghế gần cửa thoát hiểm của tiếp viên. ...

Báo Nghệ An ra mắt chuyên trang ‘Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh’

Chiều 9/11, Báo Nghệ An phối hợp với Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh tổ chức ra mắt chuyên trang điện tử đặc biệt về 'Cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh'. Theo tư liệu, những năm 1930 - 1931, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã để lại mốc son chói lọi trong lịch sử cách mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX, trở thành biểu tượng anh hùng, kiên trung, bất khuất của...

Mới nhất

Bất ngờ với giọng hát của ’Người đẹp Tây Đô’ Việt Trinh

Diễn viên Việt Trinh khoe giọng hát mộc mạc với ca khúc “Tầm gửi”, được khán giả khen tình cảm. Trên trang cá nhân, diễn viên Việt Trinh chia sẻ đoạn video hội ngộ vợ chồng nhạc sĩ Trương Lê Sơn - ca sĩ Hoàng Lê Vi. “Ngưỡng mộ hai vợ chồng đã lâu mà nay mới có dịp gặp và...

Phát huy vai trò nòng cốt trong hợp tác Tiểu vùng Mê Công

Việt Nam luôn coi trọng các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mê Công, trong đó coi GMS và ACMECS là các cơ chế có ý nghĩa chiến lược, gắn với các đối tác quan trọng hàng đầu; coi...

Hợp tác Việt Nam – EU theo hướng phát triển xanh và bền vững

Việt Nam ngày nay có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc đẩy mạnh hợp tác thương mại, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số, hướng vào lĩnh vực phát triển bền vững.

Diễn đàn Hợp tác Việt Nam

Chiều ngày 7/11, tại thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra "Diễn đàn Hợp tác Việt Nam - EU: Nỗ lực thích ứng vì tương lai thịnh vượng bền vững” do Bộ Công Thương chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức.

Hơn 40 doanh nghiệp Đức đến Đồng Nai tìm cơ hội đầu tư

Đoàn hơn 40 doanh nghiệp Đức đến Đồng Nai tìm cơ hội đầu tư, ghi nhận lợi thế về hạ tầng đang ngày càng phát triển, có thể dễ dàng kết nối với cảng biển và sân bay. Đoàn hơn 40 doanh nghiệp Đức đến Đồng Nai tìm cơ hội đầu tư, ghi nhận lợi thế về hạ tầng đang...

Mới nhất