“Điện Biên Phủ từng giờ từng phút/ Đang gửi đi thông điệp khắp hành tinh/ Những lời hịch của tự do, độc lập/ Những khát khao cháy bỏng hòa bình…”
Đó là những câu chữ trong trường ca thơ “Giao hưởng Điện Biên” ra mắt ngày 17/4 tại Hà Nội của nhà thơ Hữu Thỉnh nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.
Tác phẩm gồm 21 chương và 5 phần bình luận bằng thơ, kể về Chiến dịch Điện Biên Phủ từ những ngày đầu đến lúc kết thúc chiến tranh và cuộc sống hôm nay của vùng đất thiêng ấy.
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều đánh giá đây là một tác phẩm văn học vô cùng ý nghĩa hướng đến ngày kỷ niệm trọng đại của đất nước, khơi dậy tình yêu và lòng tự hào dân tộc, cũng như sự biết ơn các thế hệ cha anh đã hy sinh xương máu để giành lại độc lập cho Tổ quốc, đối với thế hệ trẻ hôm nay.
Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, lời thơ mộc mạc, ý tứ sâu sắc, thể thơ bát ngôn dễ đọc, dễ hiểu nên tác phẩm sẽ lan toả rộng rãi không chỉ trong cộng đồng người yêu thơ mà còn chinh phục nhiều đối tượng độc giả.
Nói về nguồn cảm hứng của tác phẩm, nhà thơ Hữu Thỉnh nhớ lại dịp đầu Xuân Tân Tỵ-2001, ông đã thay mặt Hội Nhà văn Việt Nam lên trao Giải thưởng Văn học năm 2000 của Hội tặng tác phẩm “Điện Biên Phủ – Điểm hẹn lịch sử.” Đây là hồi ức của Đại tướng Võ Nguyên Giáp do nhà văn Hữu Mai thể hiện.
Sau đó, Đại tướng rất vui và bảo rằng cuốn sách được Hội Nhà văn Việt Nam trao giải thưởng chắc sẽ có thêm nhiều người tìm đọc.
Hơn 20 năm qua, nhà thơ Hữu Thỉnh đã đọc lại nhiều lần tác phẩm của Đại tướng, tiếp nhận những giá trị cao quý về vẻ đẹp của anh Bộ đội Cụ Hồ, về sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương, Chủ tịch Hồ Chí Minh và đặc biệt là thiên tài quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
“Tác phẩm của Đại tướng đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho tôi. Sau nhiều năm suy nghĩ, tôi đã đi đến quyết định phải viết một cái gì đó về Điện Biên Phủ. Trước khi bắt tay vào công việc khó khăn này, tôi đã nhiều lần lên Điện Biên, đến các địa danh lịch sử, gặp gỡ một số cán bộ, chiến sỹ đã từng tham gia và chiến đấu ở Điện Biên, đọc rất nhiều sách báo trong và ngoài nước viết về võ công oanh liệt của quân và dân ta trong thời đại Hồ Chí Minh,” nhà thơ Hữu Thỉnh chia sẻ.
Với bao nhiêu tâm huyết, trí tuệ và cả tinh thần trách nhiệm, trường ca thơ “Giao hưởng Điện Biên” được nhà thơ Hữu Thỉnh khởi bút vào đúng ngày kỷ niệm giải phóng Điện Biên Phủ 7/5/2023 và sau gần một năm thì hoàn thành.
Tình cảm thì rất sâu nặng, nhưng khi thực sự bắt tay vào công việc thì ông gặp phải nhiều khó khăn. Đó là viết về một chiến dịch lịch sử, phải làm thế nào để xúc động tâm hồn người đọc. Khó hơn nữa là qua 70 năm, sự kiện lịch sử Chiến thắng Điện Biên Phủ đã được các nhà quân sự, các sử gia, các nhà văn, nhà báo và nhất là những người trong cuộc nhắc đến ở mọi khía cạnh. Ông trăn trở liệu mình có thể đem đến một cái gì mới?
“Đó là những vấn đề đặt ra mang tính thách thức đối với người viết. Trong trường ca này, tôi đặt Chiến thắng Điện Biên Phủ đúng với hoàn cảnh lịch sử của nó và những suy cảm của một người làm thơ sau độ lùi 70 năm,” nhà thơ chia sẻ./.
Nhà thơ Hữu Thỉnh đã xuất bản một số trường ca thơ như: “Đường tới thành phố” (1979), “Trường ca biển” (1994), “Sức bền của đất” (2004), “Trăng Tân Trào” (2016)… Trong đó, “Giao hưởng Điện Biên” là trường ca thơ dài nhất của ông (21 chương), xứng đáng với tầm vóc của một chiến dịch lịch sử “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.”
