Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Huỳnh Thanh Khiết cho biết, theo kế hoạch phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2021 – 2025 và đề án “đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, giai đoạn 2021 – 2030” của Thủ tướng Chính phủ, TP.HCM dự kiến phát triển khoảng 26.200 – 35.000 căn nhà ở xã hội.
Cụ thể, TP.HCM sẽ đưa vào kế hoạch triển khai 37 dự án. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, chỉ có 1 dự án được hoàn thành, trong khi 36 dự án còn lại có 6 dự án đang thi công và 30 dự án hoàn tất thủ tục pháp lý.
Ông Huỳnh Thanh Khiết lý giải, với tình hình pháp lý và những vấn đề khác liên quan, từ nay đến năm 2025 TPHCM dự kiến sẽ đầu tư xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng 13 dự án, với quy mô khoảng 12.000 căn nhà ở xã hội. Số dự án còn lại khó có thể hoàn thiện được mà chỉ dừng lại ở bước hoàn chỉnh pháp lý.
Qua rà soát của Sở trên địa bàn TP.HCM hiện có 88 dự án/khu đất dự kiến đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, trong đó 18/88 dự án đang làm thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.
Sở dĩ chương trình nhà ở xã hội chậm trễ do việc thu hút nhà đầu tư vào xây dựng các dự án nhà ở xã hội cũng như khai thác 20% quỹ đất dành cho nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại rất gian nan. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản khó khăn, các doanh nghiệp tập trung triển khai nhà ở thương mại trước. Trong khi đó, TP.HCM lại không có chế tài khi chủ đầu tư chậm triển khai dự án. Vì thế, Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP.HCM chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư và UBND TP.Thủ Đức khẩn trương thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với 18/88 dự án đang làm thủ tục nêu trên. Sở Quy hoạch và Kiến trúc khẩn trương rà soát, cập nhật quy hoạch của các dự án trên vào trong đồ án quy hoạch chung của TP.HCM theo quy định của luật Nhà ở.
Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cũng thừa nhận chương trình nhà ở xã hội tiến độ triển khai quá chậm, không đáp ứng kế hoạch và nhu cầu của người lao động. Thực tế, có những dự án ban đầu xác định không đúng mục tiêu nên rất ít người đăng ký thuê, trong khi đó nhu cầu chung thì rất nhiều.
Ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh, chương trình ì ạch bởi ngay từ đầu dự án bị xác định sai mục tiêu. Nếu chỉ xác định cho công nhân làm việc tại các khu công nghiệp xung quanh thuê thì rất khó, bởi thu nhập của công nhân còn hạn chế nên công nhân không thuê nhà ở xã hội mà chọn thuê nhà trọ. Do vậy, có thể mở rộng đối tượng thuê là công chức, viên chức, lực lượng vũ trang. Mục tiêu phát triển nhà ở xã hội đến năm 2025 phải thực hiện ít nhất 26.200 căn và nhiều nhất là 35.000 căn theo kế hoạch. Để làm được điều này thành phố hoan nghênh, tạo điều kiện để nhà đầu tư triển khai dự án nhưng cũng kiên quyết xử lý nghiêm các nhà đầu tư không có thiện chí, cố tình không triển khai dự án đã được giao.