(LĐXH) – Việc phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) vẫn loay hoay với bài toán tìm quỹ đất, bố trí nguồn vốn và các chính sách ưu đãi cho cả người mua và người bán thì giá nhà chung cư tiếp tục tăng mạnh.
Giá NƠXH tăng mạnh khiến giấc mơ sở hữu nhà của người thu nhập thấp ngày càng xa vời.
Giá NƠXH “sánh vai” nhà ở thương mại
Mới mở bán vào hồi tháng 5/2023, các căn hộ tại dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) có giá bán khởi điểm 19,5 triệu đồng/m2 – gây sốc thị trường bởi trước đó các dự án NƠXH chỉ dao động 12 – 16 triệu đồng/m2.
Nhưng hiện tại, dù chưa giao nhận nhà nhưng đã có thông tin rao bán các căn hộ trong dự án này với giá tăng hơn gấp đôi, lên 40 – 50 triệu đồng/m2, tương đương các dự án nhà ở thương mại tầm trung.
Không chỉ dự án mới mở bán, những dự án NƠXH đã mở bán cách đây 7 – 10 năm cũng tăng giá 30 – 50% so với giá bán ban đầu. Đơn cử, dự án khu NƠXH Rice City Linh Đàm (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội) ra mắt năm 2014 và bàn giao năm 2016 có giá mở bán ban đầu 15 triệu đồng/m2.
Hiện, giá bán chuyển nhượng tại dự án này khoảng 33 – 40 triệu đồng/m2. Còn dự Rice City Sông Hồng (quận Long Biên, Hà Nội) có giá mở bán năm 2018 khoảng 13 triệu đồng/m2, nay tăng vọt lên 40 triệu đồng/m2…
Dự án NƠXH @Home (phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, Hà Nội) đang được rao bán căn có diện tích 60 – 70m2 với giá từ 37 triệu đồng/m2 trở lên. Mức giá rao bán này cao gấp đôi so với giá bán ban đầu của dự án.
Giá thuê NƠXH vượt khả năng của người thu nhập thấp
Mới đây, UBND TP Hà Nội lấy ý kiến về dự thảo khung giá cho thuê NƠXH. Cụ thể với nhà dưới 10 tầng, giá thấp nhất là 48.000 đồng/m2/tháng, áp dụng với căn tối thiểu 25m2 tương đương tiền thuê 1,2 triệu đồng/tháng và căn tối đa 70m2 tương đương khoảng 3,4 triệu đồng/tháng/căn.
Nhà từ 10 – 20 tầng, giá áp dụng với căn tối thiểu là 49.000 đồng/m2/tháng và tối đa là 98.000 đồng/m2/tháng. Nhà từ 20 – 30 tầng, giá áp dụng với căn tối thiểu là 73.000 đồng/m2/tháng và tối đa 146.000 đồng/m2/tháng. Mức cao nhất áp dụng cho tòa nhà cao trên 30 tầng với giá thuê 198.000/m2/tháng.
Mức giá trên chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng; chi phí bảo trì công trình; giá dịch vụ quản lý vận hành; chi phí mua sắm trang thiết bị nội thất, đồ dùng sinh hoạt trong nhà ở xã hội cho thuê; kinh phí mua bảo hiểm cháy, nổ, chi phí trông giữ xe, chi phí sử dụng nhiên liệu, năng lượng, nước sinh hoạt, dịch vụ truyền hình, thông tin liên lạc, thù lao cho ban quản trị nhà ở xã hội…
Nếu áp theo quy chuẩn diện tích tối đa là 70m2 thì giá thuê NƠXH cao nhất lên đến gần 13,9 triệu đồng/căn/tháng, còn cao hơn cả chung cư thương mại.
Chị Lan Anh (quê Phú Thọ) hiện là giáo viên mầm non trên địa bàn quận Cầu Giấy (Hà Nội) bày tỏ sự bất ngờ trước giá thuê NƠXH. Với thu nhập của vợ chồng chị, thuê một căn NƠXH đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình 3 người, diện tích tối thiểu 50 – 60m² là điều không thể.
“Mua nhà đã quá xa vời, ngay cả việc thuê nhà với khung giá như thế này cũng là bất khả thi”, chị Lan Anh lo lắng.
Làm gì để giải cơn khát NƠXH?
Việt Nam hiện có khoảng 7 triệu lao động, trong đó hơn 50% có nhu cầu về nhà ở. Trong khi đó, nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất mới chỉ đáp ứng được hơn 30% nhu cầu. Thống kê của Bộ Xây dựng từ giai đoạn 2021 đến nay tại 61/63 địa phương, 619 dự án NƠXH đã được triển khai với quy mô 561.800 căn.
Tuy nhiên, mới chỉ 79 dự án hoàn thành với quy mô 40.600 căn hộ, còn lại 128 dự án đã khởi công và đang tiến hành xây dựng với quy mô khoảng 112.000 căn hộ.
Ngoài ra, số lượng dự án đã được phê duyệt đầu tư là 412, quy mô gần 410.000 căn, đang trong quá trình hoàn tất thủ tục để khởi công xây dựng. Như vậy, với số lượng căn hộ đã được hoàn thành và khởi công đạt trên 152.000 căn (khoảng 35,6%), mục tiêu của đề án đặt ra đến năm 2025 là 428.000 căn.
Chuyên gia kinh tế, PGS, TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng: “Với mức tăng giá như hiện nay thì không có người thu nhập thấp nào mua được NƠXH. NƠXH cũ có mức giá 50 – 60 triệu đồng/m2 thì người có thu nhập khá cũng không mua nổi chứ nói gì đến thu nhập thấp.
Vấn đề mấu chốt vẫn là nguồn cung, phải có sự điều chỉnh chính sách để sớm tăng được nguồn cung, nhất là NƠXH, nhà giá rẻ để giải “cơn khát” nhà ở cho người dân và hạ nhiệt thị trường bất động sản, cũng đồng nghĩa đảm bảo bài toán an sinh xã hội về mặt nhà ở”.
PGS, TS Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh, nhiệm vụ trọng tâm để giải bài toán nhà ở cho người dân và ổn định thị trường bất động sản, Chính phủ và các cơ quan liên quan cần nhanh chóng đẩy mạnh triển khai Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội.
“Nhà nước cần triển khai nhanh các chính sách cụ thể như: Thu hút doanh nghiệp làm NƠXH, thúc đẩy giải ngân vốn hỗ trợ, điều chỉnh các quy định liên quan đến thủ tục pháp lý… Chẳng doanh nghiệp nào muốn làm nhà ở xã hội khi biên lợi nhuận bị khống chế chỉ 10% cùng với thủ tục quá lâu, trong khi xây dựng chung cư thương mại có biên lợi nhuận lên tới 40 – 50”, ông Thịnh nói.
Phương Anh
Báo Lao động và Xã hội số 136
Nguồn: https://dansinh.dantri.com.vn/xoa-doi-giam-ngheo/nha-o-xa-hoi-tang-gia-co-hoi-nao-cho-nguoi-thu-nhap-thap-20241112102442203.htm