Nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2 hoàn thành đầu tư và đi vào phát điện thương mại là thông tin làm nức lòng cán bộ, người dân Thái Bình cũng như cán bộ, kỹ sư của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam bởi đã có lúc dự án trọng điểm quốc gia này đóng băng, tưởng chừng chết yểu nhưng sau đó đã hồi sinh một cách thần kỳ.
Dự án trọng điểm quốc gia
NMNĐ Thái Bình 2 được xây dựng tại xã Mỹ Lộc, huyện Thái Thụy có quy mô 131,74ha, tổng mức đầu tư 41.799 tỷ đồng. Nhà máy sử dụng công nghệ nhiệt điện ngưng hơi, lò than phun đốt trực tiếp, tuần hoàn tự nhiên với thông số cận tới hạn và các chỉ tiêu cao về hiệu suất, độ ổn định, an toàn, tuân thủ tuyệt đối các điều kiện phát thải theo tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế. Đây là NMNĐ được các chuyên gia đánh giá thân thiện, bảo vệ môi trường với các công nghệ giảm phát thải NOx, lọc bụi, khử SOx, xử lý nước thải hiện đại.
NMNĐ Thái Bình 2 được Chính phủ giao cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam làm chủ đầu tư. Dự án do Tổng công ty Cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam (PetroCons) là tổng thầu EPC; liên danh nhà thầu Sojitz (Nhật Bản) – Dealim (Hàn Quốc) là nhà thầu cung cấp thiết bị chính. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam điều hành, quản lý dự án, đồng thời phối hợp với kênh phân phối, vận hành của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và sử dụng nguyên liệu than của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam để sản xuất. Chính vì vậy, có thể nói NMNĐ Thái Bình 2 là công trình điểm của ngành năng lượng với sự tổng hòa của 3 tập đoàn năng lượng lớn nhất nước.
Với 2 tổ máy, tổng công suất phát điện 1.200MW, NMNĐ Thái Bình 2 có quy mô công suất lớn nhất khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Nhà máy cung cấp trên 7,2 tỷ kWh điện/năm, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia cũng như góp phần phát triển kinh tế – xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh Thái Bình nói riêng, khu vực đồng bằng Bắc Bộ nói chung. Đây là dự án nguồn điện cấp bách thuộc quy hoạch điện VII điều chỉnh và sắp tới là quy hoạch điện VIII.
Các kỹ sư làm việc tại trung tâm điều khiển tự động vận hành Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2.
Đối diện nguy cơ “đắp chiếu”…
Dự án NMNĐ Thái Bình 2 khởi công ngày 1/3/2011. Được kỳ vọng tạo ra động lực phát triển kinh tế cho Thái Bình và các địa phương lân cận song gần 10 năm triển khai đầu tư xây dựng, lắp đặt, NMNĐ Thái Bình 2 vẫn dang dở và có nguy cơ “đắp chiếu” do vấp phải vô số khó khăn. Các vụ việc liên quan đến pháp luật đã tác động trực tiếp đến uy tín của PetroCons trên thị trường, ảnh hưởng đến tâm lý người lao động. Tình hình tài chính của tổng thầu rơi vào khủng hoảng. Các phát sinh về chi phí do chậm tiến độ như chi phí quản lý dự án, tư vấn quốc tế, bảo hiểm, biến động tỷ giá, lãi suất trong quá trình xây dựng tăng cao. Thiết bị đã được lắp đặt và không vận hành trong thời gian dài, đã hết hạn bảo hành, mặc dù đã được các bên bảo quản nhưng không tránh khỏi xuống cấp. Công tác bảo dưỡng không chỉ tiêu tốn nhiều tiền bạc mà còn ảnh hưởng tiến độ hoàn thành dự án.
Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam Hoàng Quốc Vượng chia sẻ: Tâm lý lo sợ vướng vào pháp luật của một bộ phận cán bộ, công nhân cùng với giá cả vật tư, dịch vụ, nhân công tăng cao ảnh hưởng đến hoạt động mua sắm và thi công càng khiến cho tiến độ dự án dậm chân tại chỗ. Khi cơ chế mở ra, vướng mắc vừa được tháo gỡ thì dịch Covid-19 ập tới làm gián đoạn nguồn vật tư, đứt gãy chuỗi cung ứng nguyên vật liệu, đặc biệt việc huy động nguồn nhân lực từ các nhà thầu nước ngoài vô cùng khó khăn. Nhiều hạng mục xây dựng, lắp đặt đạt tỷ lệ tới hơn 90% nhưng không thể hoàn thiện vì thiếu kinh phí, thiết bị.
NMNĐ Thái Bình 2 gặp vô vàn khó khăn, bị đình trệ do các nguyên nhân cả chủ quan, khách quan. Thậm chí, có thời điểm dự án rơi vào bế tắc, có ý kiến cho rằng phải đưa dự án vào danh sách những dự án yếu kém ngành công thương.
Băng tải than của Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2.
Chung ý chí vượt khó
Vượt lên những khó khăn, thách thức, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Bộ Chính trị, Chính phủ và các bộ, ngành, cơ quan trung ương cùng nỗ lực, quyết tâm cao của tập thể lãnh đạo, cán bộ, người lao động Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Ban Quản lý dự án điện lực dầu khí Thái Bình 2, từ tháng 7/2021 dự án NMNĐ Thái Bình 2 bắt đầu hồi sinh sau thời gian dài tê liệt.
Quyết tâm sớm đưa dự án đi vào hoạt động, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã phát động chiến dịch 500 ngày đêm tới ngày phát điện thương mại và lắp đặt đồng hồ đếm ngược để tất cả các lực lượng làm việc trên công trường cùng chung một ý chí thi đua về đích. Đặc biệt, Tập đoàn đã nhanh chóng tái cấu trúc bộ máy và rà soát, cải thiện hệ thống quy trình, kịp thời bổ sung nhân lực chất lượng, uy tín, kinh nghiệm để quản lý, điều hành, triển khai dự án. Tập đoàn phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành chức năng nghiên cứu, xây dựng các cơ chế phù hợp theo quy định của pháp luật để khơi thông dòng tiền cho nhà thầu, đáp ứng tiến độ dự án.
Ông Nguyễn Hữu Vinh, Phó Trưởng ban Quản lý dự án điện lực dầu khí Thái Bình 2 cho biết: Xác định rõ mục tiêu, chúng tôi nhanh chóng xây dựng đường găng tiến độ dự án. Các lực lượng tập trung rà soát, cập nhật lại tiến độ chi tiết các hạng mục và giải pháp bù tiến độ bằng kế hoạch nhân lực, vật tư thiết bị, máy móc, chi phí đối với các hạng mục bị chậm làm cơ sở đôn đốc, quản lý, điều hành, giám sát thực hiện. Quan trọng nhất là Ban Quản lý dự án đã tham mưu Tập đoàn đánh giá tổng thể năng lực và rà soát phạm vi công việc của từng nhà thầu đang tham gia dự án, từ đó cấu trúc lại nhà thầu, điều chỉnh lại phạm vi công việc theo nguyên tắc đúng người, đúng việc…
Lúc cao điểm, công trường NMNĐ Thái Bình 2 có tới hơn 1.000 người làm việc hối hả suốt ngày đêm. Hoạt động xây dựng, lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa, chạy thử được triển khai đồng bộ, liên tục làm cho khí thế lao động trên công trường luôn hừng hực, góp phần bảo đảm tiến độ hoàn thành dự án theo quỹ đạo đã hoạch định. Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chia sẻ: Tập thể lãnh đạo Tập đoàn thường xuyên nắm bắt, cập nhật tiến độ dự án, chỉ đạo, tháo gỡ vướng mắc cho các đơn vị nhà thầu, thi công đồng thời kịp thời động viên cán bộ, người lao động trên công trường thi đua lao động. Đặc biệt, để khắc phục những khó khăn tưởng như không thể vượt qua, dự án đã nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và tỉnh Thái Bình trong việc tháo gỡ vướng mắc về thủ tục pháp lý, cơ chế tài chính, huy động nguồn lực, bảo đảm an ninh, an toàn trong quá trình thi công. Chỉ có tinh thần đoàn kết, chung một ý chí, sự đồng lòng, quyết tâm cao mới hồi sinh NMNĐ Thái Bình 2 một cách nhanh chóng và thần kỳ như ngày hôm nay.
Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 không chỉ hồi sinh hoạt động mà còn xanh những hàng cây bảo vệ môi trường.
“Qua cơn bĩ cực đến hồi thái lai”
Từ chỗ rơi vào tình trạng đóng băng, NMNĐ Thái Bình 2 đã từng bước đi đến những mốc quan trọng của dự án. Ngày 16/6/2022, NMNĐ Thái Bình 2 tổ chức hòa đồng bộ tổ máy số 1 phát điện bằng than lên lưới điện quốc gia; ngày 16/11/2022 vận hành nâng công suất tổ máy số 1 chạy thử ở mức tải 602MW; ngày 6/2/2023 hoàn thành chạy tin cậy tổ máy số 1. Ngày 5/3/2023 tổ máy số 2 đã nâng tải thành công lên 600MW; đã hoàn thành kiểm tra AVR ở chế độ không tải, 25%, 75% tải, kiểm tra vượt tốc turbine và đã hoàn thành hiệu chỉnh các van an toàn lò hơi; 5 máy nghiền đã đưa vào chế độ tự động, chế độ điều khiển tổ máy đã đưa vào vận hành ở chế độ CCS tự động giữa lò và máy; ngày 14/4/2023 hoàn thành chạy tin cậy tổ máy số 2. Đây là kết quả đáng mừng, khẳng định trình độ kỹ thuật, kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ, công nhân viên đáp ứng nhiệm vụ vận hành NMNĐ than công suất lớn và chứng minh chất lượng thiết bị bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn.
Ông Phạm Xuân Trường, Trưởng ban Quản lý dự án điện lực dầu khí Thái Bình 2 cho biết: Đến thời điểm hiện tại, sản lượng điện NMNĐ Thái Bình 2 đã sản xuất được 1.009,81 triệu kWh; doanh thu bán điện chạy thử đạt 938,093 tỷ đồng. Nhà máy đã cơ bản hoàn thành công tác chạy thử, phát điện lên hệ thống điện quốc gia. Công tác hoàn thiện các thủ tục liên quan để đưa vào vận hành thương mại theo quy định của pháp luật cơ bản hoàn thành. Hiện có gần 400 cán bộ, công nhân viên đang làm việc trực tiếp tại nhà máy. Ngày 27/4, lễ khánh thành NMNĐ Thái Bình 2 chính thức được tổ chức. Nhà máy phát điện thương mại, hòa lưới điện quốc gia đúng dịp cả nước kỷ niệm 48 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2023) là một dấu mốc đáng nhớ, đáng tự hào và cũng là trái ngọt sau những tháng năm trải qua muôn vàn gian nan, vất vả.
Khắc Duẩn
