Nền kinh tế châu Âu phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng vào năm 2023, với lạm phát cao, lãi suất tăng và suy thoái kinh tế cũng như giá khí đốt và điện cao do cuộc khủng hoảng năng lượng theo sau xung đột Nga-Ukraine.
Mặc dù càng về cuối năm, tỉ lệ lạm phát ở Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) càng giảm về gần hơn với mức mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), nhưng các biện pháp được thực hiện đã khiến nền kinh tế trì trệ và nhu cầu giảm mạnh ở châu Âu.
Tệ hơn, các cuộc tấn công trên các tuyến đường vận chuyển ở Biển Đỏ – tuyến hàng hải quan trọng chiếm 12% thương mại thế giới – có thể đảo ngược những nỗ lực gần đây nhằm kiềm chế lạm phát ở châu Âu, các chuyên gia kinh tế cảnh báo.
Rõ ràng để đáp lại sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Israel, lực lượng Houthi ở Yemen đã nhắm mục tiêu vào các tàu mà họ cho là của châu Âu và/hoặc Mỹ, với vụ mới nhất xảy ra vào ngày 26/12.
Trong hơn một tháng nay, hơn 200 tàu đã báo cáo sự cố, với khoảng 180 tàu buộc phải thay đổi hướng đi, theo ông Gokcay Balci, Phó Giáo sư về hậu cần và chuỗi cung ứng tại Đại học Bradford (Anh). Việc các tàu phải chuyển hướng ra khỏi Biển Đỏ và Kênh Suez dẫn đến thời gian vận chuyển tăng lên đáng kể.
Biệt kích Houthi đổ bộ xuống tàu chở hàng Galaxy Leader có liên hệ với Israel, ngày 19/11/2023. Ảnh: Euronews
Các nhà kinh tế hiện lo ngại rằng các cuộc tấn công có thể gây ra sự hỗn loạn tài chính trong dài hạn, tờ The Times của Anh đưa tin hôm 26/12, trong bối cảnh thị trường toàn cầu đã chứng kiến giá dầu tăng đột biến trong tuần lễ Giáng sinh.
“Nguy cơ xảy ra một đợt lạm phát do chi phí đẩy mới đã tăng lên đáng kể”, ông Maartje Wijffelaars, chuyên gia cấp cao tại Rabobank – công ty dịch vụ tài chính và ngân hàng đa quốc gia của Hà Lan, cảnh báo về tác động tiềm tàng đối với Khu vực đồng Euro.
Ở Vương quốc Anh, bà Sarah Breeden, Phó Thống đốc phụ trách ổn định tài chính tại Ngân hàng Trung ương Anh (BOE), đã đưa ra cảnh báo tương tự, nói rằng BOE đã tính các cuộc tấn công vào dự báo kinh tế của mình.
“Đây là một tình huống bất ổn chỉ vừa mới xuất hiện, nhưng chúng tôi đã nhấn mạnh và đưa vào các dự báo mới nhất của mình những rủi ro lạm phát tăng cao từ những diễn biến ở Trung Đông”, bà Breeden cho biết.
Các cuộc tấn công của Houthi là một trong những cuộc khủng hoảng quốc tế mới nhất có liên quan tới làn sóng xung đột mới nhất đang diễn ra giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine ở Dải Gaza.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã phải vật lộn để đưa ra phản ứng phối hợp trước các cuộc tấn công, với việc nhiều quốc gia thành viên EU đã rút khỏi lực lượng đặc nhiệm hàng hải chung gần đây nhằm ngăn chặn Houthi trước khi lực lượng này kịp hành động.
Những nỗ lực khác nhằm tập hợp sức mạnh tập thể của EU nhằm chống lại những kẻ khủng bố cũng đã thất bại, khi Tây Ban Nha công khai bày tỏ nghi ngờ rằng vấn đề này có thể được giải quyết bằng Chiến dịch Atalanta, lực lượng chống cướp biển của khối ở Somalia.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cho biết lực lượng này “không có đặc điểm cũng như bản chất cần thiết cho Biển Đỏ”. Ông nói: “Chúng tôi sẵn sàng và cởi mở xem xét hoạt động chống cướp biển như vậy, nhưng không nằm trong khuôn khổ Chiến dịch Atalanta”.
Minh Đức (Theo Brussels Signal, Anadolu)
