Theo hợp đồng dự án liên kết về cung cấp giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm giữa hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Tây Hiếu (thị xã Thái Hòa, Nghệ An) với Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods (Nghệ An), được ký kết vào tháng 11/2022, doanh nghiệp sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm quả đu đủ cho HTX.
Hiện 13,3ha cây đu đủ của HTX nông nghiệp Tây Hiếu đã vào vụ thu hoạch, sản lượng gần 2.000 tấn quả, phần lớn đã chín và thối rữa, rụng vàng gốc mà không được công ty thu mua như thỏa thuận. Nhiều hộ dân đứng ngồi không yên, nguy cơ mất trắng khoảng 8 tỷ đồng.
Vườn đu đủ của người dân là thành viên HTX nông nghiệp Tây Hiếu (Ảnh: Nguyễn Phê).
Anh Nguyễn Thế Dương, trú tại xóm Phú Tân, xã Tây Hiếu là một trong 16 thành viên HTX nông nghiệp Tây Hiếu tham gia dự án trồng cây đu đủ của Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods cho biết, gia đình anh đầu tư hơn 175 triệu đồng để trồng đu đủ trên diện tích 0,5ha.
“Nhờ chăm sóc bài bản, đúng quy trình kỹ thuật nên cây đu đủ sinh trưởng, phát triển tốt. Ước tính sản lượng đạt khoảng 80 tấn quả. Vậy nhưng đến thời điểm hiện tại, phần lớn quả đã chín rụng đầy gốc mà công ty vẫn không về thu mua cho người dân”, anh Dương kể.
Người trồng đu đủ khóc ròng vì quả chín rụng vàng gốc, chưa ai thu mua (Video: Nguyễn Phê).
Cũng theo anh Dương, bao nhiêu vốn liếng của gia đình đầu tư vào vườn cây, giờ nhìn thấy cảnh quả rụng đầy gốc không bán được anh rất xót xa.
Không chỉ riêng gia đình anh Nguyễn Thế Dương mà 13,3ha cây đu đủ hiện có của các thành viên HTX nông nghiệp Tây Hiếu đều rơi vào cảnh tương tự.
Theo tính toán của người dân, bình quân 1ha cây đu đủ cho sản lượng 140-150 tấn. Với giá cam kết thu mua là 3.500 đồng/kg, người dân thu về trên 500 triệu đồng/ha. Nhưng thực tế, 16 hộ trồng đu đủ ở đây có nguy cơ mất trắng khoảng 8 tỷ đồng nếu không có hướng giải quyết, đền bù thiệt hại từ phía công ty.
Đu đủ đã chín nhưng chưa được thu mua (Ảnh: Nguyễn Phê).
Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Quang Trung, Giám đốc HTX nông nghiệp xã Tây Hiếu cho biết: “Doanh nghiệp không thu mua với lý do là ảnh hưởng chiến sự giữa Nga và Ukraine. HTX chúng tôi tha thiết đề nghị các cấp có thẩm quyền hỗ trợ pháp lý để giải quyết việc này”.
Cũng theo ông Trung, hợp đồng cung cấp giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm quả đu đủ giữa Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods và HTX nông nghiệp xã Tây Hiếu được ký kết ngày 21/11/2022, nêu rõ việc công ty sẽ cung cấp cây giống đu đủ và bao tiêu toàn bộ sản phẩm quả đu đủ.
Anh Nguyễn Thế Dương là một trong 16 thành viên HTX nông nghiệp Tây Hiếu tham gia dự án trồng cây đu đủ (Ảnh: Nguyễn Phê).
Tháng 7, khi toàn bộ diện tích đu đủ vào vụ thu hoạch lứa đầu, đại diện HTX nông nghiệp Tây Hiếu đã liên lạc rất nhiều lần với phía công ty để về thu mua nhưng doanh nghiệp chần chừ.
Đến ngày 19/7, phía công ty lại có thông báo chấm dứt hợp đồng kinh tế (về việc cung cấp cây giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm quả đu đủ), với lý do thị trường xuất khẩu hàng hóa chịu tác động tiêu cực từ xung đột Nga – Ukraine.
Người dân đứng trước nguy cơ thiệt hại lớn (Ảnh: Nguyễn Phê)..
“Ngay sau khi nhận được thông báo từ phía công ty, chúng tôi đã có buổi làm việc trực tiếp với Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods tại phường Quán Bàu, thành phố Vinh. Tại đây, chúng tôi được đại diện công ty hứa sẽ đưa ra phương án giải quyết”, ông Trung cho biết thêm.
Đến thời điểm này đã có 4-5 lứa đu đủ chín rụng vàng cả gốc, phân hủy, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Người trồng đu đủ trên mảnh đất Phủ Quỳ đang rất cần sự chung tay của cộng đồng và công ty thu mua.
Thiệt hại do đu đủ không có đầu ra với người dân là rất lớn (Ảnh: Nguyễn Phê).
Sáng 18/8, trao đổi với phóng viên Dân trí qua điện thoại, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nafoods Nghệ An cho biết, doanh nghiệp đang tìm hướng giải quyết một cách tốt đẹp nhất cho người trồng đu đủ.
Đại diện Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods đã có buổi làm việc với HTX nông nghiệp Tây Hiếu và bà con nông dân trồng đu đủ và đã đi đến thống nhất: Doanh nghiệp hỗ trợ toàn bộ chi phí cho người dân 225.000.000 đồng/ha cho 13,3ha với số tiền gần 3 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, toàn bộ số tiền cây giống mà HTX còn nợ Công ty Cổ phần Chanh leo Nafoods sẽ được tất toán trước ngày 21/8. Công ty sẽ thực hiện việc chi trả cho HTX sau khi thanh lý hợp đồng.
Theo giải thích, trong quá trình thực hiện hợp đồng, có những ảnh hưởng khách quan từ thị trường dẫn đến việc tổ chức thu mua bị gián đoạn. Việc chậm trễ thu mua sản phẩm là do những tác động khách quan từ thị trường đầu ra, nằm ngoài kiểm soát của doanh nghiệp.
