Vốn đam mê theo đuổi gu thiết kế khác biệt, nữ kiến trúc sư Nguyễn Hà từng bị từ chối nhiều đến mức đủ để mở một triển lãm với các dự án bị từ chối trong gần 20 năm thực hành kiến trúc.
Thế nhưng chính cô đã trở thành kiến trúc sư Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng danh giá Moira Gemmill – giải thưởng dành cho các nhà thiết kế nữ trẻ tuổi triển vọng nhất thế giới dưới 45 tuổi.
Từ kiến trúc sư bị “từ chối”
Tháng 7-2022, nữ kiến trúc sư Nguyễn Hà từng khiến công chúng bất ngờ với triển lãm Kẻ lữ hành kỳ dị hay là câu chuyện về những dự án bị từ chối được tổ chức tại Hà Nội.
Triển lãm mang đến 24 mô hình là những dự án đã dựng lên hoàn chỉnh nhưng bị bỏ ngỏ.
Ngay khi được công bố trước công chúng, những mô hình này đã được giới kiến trúc đánh giá cao bởi vẻ đẹp, sự sáng tạo không giới hạn của kiến trúc sư.
Chính triển lãm về sự “thất bại” của bản thân này đã giúp kiến trúc sư Nguyễn Hà được biết đến nhiều hơn.
Đến năm 2023, Bảo tàng đạo Mẫu do cô thiết kế cho nghệ sĩ Xuân Hinh đã lọt vào danh sách 14 công trình kiến trúc hay nhất thế giới do tạp chí Domus bình chọn.
Công trình này nổi tiếng bởi được tạo nên từ 5 triệu viên ngói cổ và hàng triệu viên gạch thất cổ mua của 500 nhà dân khắp nước.
Giữa không gian xanh mát, các hình khối tạo nên từ ngói, gạch nổi bật, tạo điểm nhấn cho bảo tàng. Thiết kế này cũng là một công trình nổi tiếng bởi lối kiến trúc độc đáo – nương nhờ vào thiên nhiên của cô.
“Khó khăn nhất là nhận ra, nhìn thấy vẻ đẹp của tự nhiên, mà mình cứ phải can thiệp vào nó, nhưng không can thiệp thì chả nhẽ chẳng làm gì, do đó khi bắt gặp một bối cảnh thiên nhiên đầy thi vị thì thường sẽ thấy rất khó khăn đặt để cái gì vào đó.
Tuy nhiên tôi tin rằng con người có thể đặt để những không gian trong đối thoại với thiên nhiên, mà tạo ra những cảm xúc mà không thiên nhiên nào mang lại cảm xúc tương tự”, kiến trúc sư Nguyễn Hà chia sẻ.
Và cũng chính dự án Bảo tàng đạo Mẫu đã trở thành cơ sở hàng đầu giúp cô lọt vào top 4 đề cử cho Giải thưởng Moira Gemmill.
Thành kiến trúc sư Việt Nam đầu tiên nhận Giải thưởng Moira Gemmill
Vượt qua ba đối thủ: Kim Courrèges (Pháp), Joana Dabaj (Lebanon) và Noelia Monteiro (Brazil), sáng 8-3 (tối 7-3 theo giờ Canada), nữ kiến trúc sư Nguyễn Hà đã chính thức được công bố là kiến trúc sư trẻ triển vọng nhất thế giới năm 2024.
Phát biểu tại lễ nhận giải, kiến trúc sư Nguyễn Hà chia sẻ việc đoạt giải thưởng Moira Gemmill có một ý nghĩa to lớn và là niềm vinh dự của cô.
“Sự công nhận lần này đã giúp tôi nhận ra nhiều điều trên con đường thực hành kiến trúc của mình. Với tôi, kiến trúc đầu tiên luôn phải có vẻ đẹp tự thân, đồng thời vẻ đẹp, ý nghĩa đó có tác động như thế nào đến xã hội, có tính phản biện như thế nào với xã hội. Kiến trúc đối với tôi phải bao hàm hai giá trị trên”, nữ kiến trúc sư bộc bạch.
Kiến trúc sư Nguyễn Hà sinh năm 1980 tại Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp khoa kiến trúc Đại học Xây dựng, chị nhận học bổng toàn phần của Chính phủ Thụy Sĩ để theo học cao học kiến trúc tại Học viện Kỹ thuật Liên bang Thụy Sĩ tại Zurich.
Sau một thời gian làm việc tại Thụy Sĩ, năm 2010 chị về nước, mở văn phòng thực hành cùng 2 kiến trúc sư Laurent Cantalou và Kurt Aellen (Thụy Sĩ).
Hiện tại, chị là người sáng lập, kiến trúc sư của Arb Architects Viêt Nam.