Người đàn ông bị đột quỵ nặng sau khi giác hơi tại nhà

Bệnh viện lập tức kích hoạt quy trình báo động đột quỵ (code stroke), khẩn trương tiến hành các thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng. Chẩn đoán được thiết lập gồm đột quỵ nhồi máu não bán cầu trái giờ thứ 2 do tắc động mạch cảnh trong trái và động mạch não giữa trái bởi huyết khối.

Ngay lập tức, các bác sĩ truyền thuốc ly giải huyết khối (thuốc tiêu sợi huyết) qua đường tĩnh mạch, song song đó chuyển bệnh nhân lên phòng can thiệp mạch khảo sát và xử lý sang thương theo đường động mạch. Sau gần 1 giờ đồng hồ nỗ lực, các mạch máu bị tổn thương được khơi thông và sửa chữa, não được tái tưới máu.

Ngày 4.6, tiến sĩ – bác sĩ Tạ Vương Khoa, trưởng ê kíp can thiệp mạch (Đơn vị can thiệp thần kinh, khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Quân y 175), cho biết, đây là một trường hợp đột quỵ rất nặng và phức tạp, thuộc dạng ca lâm sàng hiếm gặp trên thế giới.

Phân tích hình ảnh học mạch máu kỹ thuật số xóa nền DSA trong quá trình can thiệp cho thấy động mạch cảnh trong bên trái đoạn cổ bị bóc tách, nghĩa là lớp áo trong (nội mạc) bị rách, lóc dần lên trên và tách rời với lớp áo giữa (trung mạc) bởi tác động liên tục của dòng máu áp lực cao. Từ đó, huyết khối có điều kiện hình thành và phát triển lớn dần trong lớp áo giữa tạo khối máu tụ đẩy lớp áo trong về phía lòng mạch khiến lòng động mạch cảnh trong đoạn cổ bị hẹp nặng gây suy giảm trầm trọng dòng máu lên não. Tính mạng bệnh nhân bị đe dọa nghiêm trọng, các bác sĩ phải chạy đua với thời gian cứu chữa người bệnh.

Ngay sau can thiệp, bệnh nhân tiếp tục được săn sóc điều trị nội khoa tích cực tại khoa Nội thần kinh. Sau chưa đầy 48 giờ, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn ý thức và sức cơ. Mười ngày sau đó, chức năng ngôn ngữ nhận thức hồi phục hoàn toàn, chỉ còn một vài khiếm khuyết chức năng ngôn ngữ vận động và đang trong lộ trình điều trị âm ngữ trị liệu phục hồi chức năng.

Nguyên nhân của bóc tách động mạch cảnh trong có thể do bệnh lý (loạn sản sợi cơ, xơ vữa động mạch, viêm, nhiễm trùng, bệnh mô liên kết di truyền…) hoặc thông thường hơn là do chấn thương (tác động của ngoại lực).

“Điều đáng nói trong trường hợp bệnh nhân này là giác hơi liệu pháp, một phương pháp trị liệu có từ lâu đời và được sử dụng rất phổ biến trong dân gian, lại là nguyên nhân trực tiếp gây bóc tách động mạch cảnh trong. Được biết, bệnh nhân có thói quen nhờ người thân làm giác hơi tại nhà mỗi khi đau lưng, đau vai gáy. Lần thực hiện gần nhất là buổi chiều hôm trước ngày bị đột quỵ, dấu tích dụng cụ giác hơi vẫn còn in hằn trên da vùng cổ bên trái của bệnh nhân khi nhập viện”, bác sĩ Khoa chia sẻ.

Cảnh báo an toàn giác hơi trị liệu

Bác sĩ Khoa cho biết, nguyên lý của liệu pháp giác hơi là tạo áp suất âm trong những chiếc cốc chuyên dụng gắn trên da để sinh lực hút, lực hút có thể rất mạnh tùy theo kỹ năng hoặc mong muốn của người điều trị và người được điều trị, vì vậy được khuyến cáo tránh đặt trên những vùng cơ thể có da và cơ mỏng, mạch máu đi nông nhằm tránh nguy cơ gây sang chấn mạch máu. Ở bệnh nhân này, khuyến cáo về an toàn trị liệu nêu trên đã không được tuân thủ, hậu quả nghiêm trọng đối với mạch máu đã xảy ra.

Bệnh viện Quân y 175 cũng từng tiếp nhận những trường hợp đột quỵ, bao gồm các trường hợp đột quỵ nguy kịch, do chấn thương gây bóc tách động mạch vùng cổ, cả động mạch cảnh trong lẫn động mạch đốt sống, sau động tác “bẻ cổ” của người thợ hớt tóc, nhân viên mát xa… cho khách hàng của mình, hoặc đơn giản chỉ là sau các động tác xoay lắc, gập ưỡn cổ quá mức của chính người bệnh.