Những ngọn lửa cháy cao, bề mặt dài khoảng 10m, trên sườn đồi từ lâu trở thành điểm đến thu hút du khách nhất ở Azerbaijan. Đó chính là Yanar Dag – nghĩa là “sườn núi bốc cháy” – trên bán đảo Absheron, theo CNN.
Yanar Dag được hình thành do những thay đổi địa chất xảy ra trong khu vực hàng ngàn năm trước. Sườn đồi có nhiều mỏ khí đốt tự nhiên và một vết đứt gãy trong vỏ trái đất cho phép khí thoát ra và đốt cháy liên tục.
Ngoài ý nghĩa địa chất, Yanar Dag còn có tầm quan trọng lớn về văn hóa và lịch sử đối với Azerbaijan. Địa điểm này là nơi hành hương của người dân địa phương trong nhiều thế kỷ, và có những truyền thuyết và huyền thoại xung quanh ngọn lửa vĩnh cửu. Một số người tin rằng ngọn lửa này có thể chữa khỏi bệnh tật, trong khi những người khác coi nó là biểu tượng của sự giàu có.
Nhà thám hiểm người Venice Marco Polo đã viết về những hiện tượng bí ẩn khi ông đi qua Azerbaijan vào thế kỷ 13. Các thương nhân Con đường Tơ lụa cũng đã mang theo tin tức về ngọn lửa khi họ đi đến các vùng đất khác.
Đây cũng là lý do tại sao đất nước này có biệt danh là “vùng đất lửa”.
Những đám cháy như vậy đã từng có rất nhiều ở Azerbaijan, nhưng do chúng làm giảm áp suất khí dưới lòng đất, cản trở việc khai thác khí thương mại nên hầu hết đã bị dập tắt. Yanar Dag là một trong số còn lại và có lẽ gây ấn tượng nhất.
Đã có lúc những ngọn lửa này đóng một vai trò quan trọng trong tôn giáo Zoroastrian cổ đại, được thành lập ở Iran và phát triển mạnh mẽ ở Azerbaijan trong thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên.
Đối với Zoroastrians, lửa là mối liên kết giữa con người và thế giới siêu nhiên, và là phương tiện để có thể đạt được sự hiểu biết và trí tuệ tâm linh.
Ngày nay, hầu hết du khách đến Yanar Dag để chiêm ngưỡng cảnh tượng hơn là thỏa mãn niềm tin tôn giáo.
Trải nghiệm ấn tượng nhất là vào ban đêm, hoặc vào mùa đông khi tuyết rơi, những bông tuyết tan trong không khí mà không hề chạm đất. Vì thế, nếu bạn đang lên kế hoạch đến thăm Yanar Dag, thời điểm tốt nhất để đi là vào buổi tối, khi ngọn lửa có thể được nhìn thấy rõ nhất.
Phải mất 30 phút lái xe về phía bắc từ trung tâm thủ đô Baku, du khách mới có thể nhìn thấy ngọn lửa.
Tuy nhiên, để có cái nhìn sâu sắc hơn về lịch sử thờ lửa của người Azerbaijan, du khách nên đi về phía đông Baku để đến đền Lửa Ateshgah. Khu đền hình ngũ giác được xây dựng vào thế kỷ 17 và 18 bởi những người Ấn Độ định cư ở Baku.
Các nghi lễ đốt lửa tại địa điểm này có từ thế kỷ thứ 10 hoặc sớm hơn. Cái tên Ateshgah bắt nguồn từ tiếng Ba Tư có nghĩa là “ngôi nhà của lửa” và trung tâm của khu đền có một điện thờ mái vòm, được xây dựng trên một lỗ thông khí tự nhiên và ngọn lửa vĩnh cửu đã cháy lên từ đó…