Khi Bộ Nội vụ xây dựng dự thảo nghị quyết của Quốc hội về tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2021, 4 tỉnh giáp ranh với Thủ đô Hà Nội này đều được đưa vào danh sách nghiên cứu sáp nhập do diện tích quá nhỏ.
Tỉnh Hà Nam có diện tích tự nhiên chỉ lớn hơn tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, tỉnh này lại có ít đơn vị hành chính cấp huyện nhất cả nước - 6 cấp huyện (thấp hơn tiêu chuẩn về số đơn vị hành chính huyện thuộc tỉnh là 9 cấp huyện).
Cụ thể, Hà Nam có 4 huyện gồm Kim Bảng, Thanh Liêm, Lý Nhân, Bình Lục; thị xã Duy Tiên và thành phố Phủ Lý.
Chùa Tam Chúc, tỉnh Hà Nam (Ảnh: Mạnh Quân).
Trong lịch sử phát triển, Hà Nam trải qua nhiều thay đổi về địa danh và địa giới hành chính. Ngày 20/10/1890, tỉnh Hà Nam được thành lập theo Điều I của Nghị định Toàn quyền Đông Dương trên cơ sở toàn bộ vùng đất của phủ Lý Nhân, hai tổng của Phú Xuyên, gồm 5 huyện Kim Bảng, Duy Tiên, Lý Nhân, Bình Lục, Thanh Liêm và tỉnh lỵ Phủ Lý.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, Đảng và Nhà nước đã có một số lần thay đổi, điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh Hà Nam.
Năm 1965, Hà Nam hợp nhất với tỉnh Nam Định thành tỉnh Nam Hà. Đến năm 1976, tỉnh này hợp nhất với tỉnh Ninh Bình thành tỉnh Hà Nam Ninh.
Tới năm 1991, Hà Nam Ninh được tách ra thành hai tỉnh là Nam Hà và Ninh Bình. Năm 1997, Quốc hội đồng ý chia tách tỉnh Nam Hà để tái lập hai tỉnh Hà Nam và Nam Định như hiện nay.
Hà Nam có dân số khoảng 0,85 triệu, nằm cách trung tâm Hà Nội hơn 50km và được xem là cửa ngõ phía Nam của Thủ đô.
Hà Nam hiện nay không đảm bảo cả 3 tiêu chí về diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính cấp huyện, theo nghị quyết của Quốc hội về tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Tỉnh Hưng Yên có 8 huyện gồm huyện Ân Thi, Khoái Châu, Kim Động, Phù Cừ, Tiên Lữ, Văn Giang, Văn Lâm, Yên Mỹ; thị xã Mỹ Hào và thành phố Hưng Yên.
Hưng Yên được thành lập vào năm Minh Mạng thứ 12 (năm 1831). Từ thế kỷ XVI-XVII, vùng đất Hưng Yên được biết đến qua địa danh Phố Hiến với câu ca "Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến", là thương cảng nổi tiếng một thời, lớn nhất Đàng Ngoài, có hoạt động buôn bán, giao thương sầm uất với nhiều nước trên thế giới và nhanh chóng trở thành chốn phồn hoa đô hội - một tiểu Tràng An.
Bản đồ hành chính tỉnh Hưng Yên (Ảnh: UBND tỉnh Hưng Yên).
Tỉnh Hưng Yên chính thức được thành lập vào năm 1931. Đầu năm 1968, Quốc hội phê chuẩn hợp nhất hai tỉnh Hưng Yên và Hải Dương thành tỉnh Hải Hưng, tỉnh lỵ đặt tại thị xã Hải Dương.
Đầu năm 1997, tỉnh Hưng Yên được tái lập. Tháng 2/1997, Chính phủ đồng ý tách huyện Phù Tiên thành hai huyện Phù Cừ, Tiên Lữ; thành lập và điều chỉnh các phường thuộc thị xã Hưng Yên.
Giữa năm 1999, Chính phủ đồng ý tách hai huyện Mỹ Văn và Châu Giang thành 5 huyện: Văn Lâm, Văn Giang, Mỹ Hào, Yên Mỹ và Khoái Châu.
Tới tháng 9/2003, Chính phủ tiếp tục điều chỉnh địa giới hành chính mở rộng thị xã Hưng Yên, thành lập phường, điều chỉnh địa giới hành chính giữa các phường của thị xã Hưng Yên.
Đầu năm 2009, thành phố Hưng Yên trực thuộc tỉnh Hưng Yên được thành lập. Tỉnh Hưng Yên hiện có dân số trên 1,29 triệu người.
Tỉnh Vĩnh Phúc được thành lập ngày 12/2/1950, trên cơ sở hợp nhất tỉnh Vĩnh Yên và tỉnh Phúc Yên. Đến tháng 2/1968 tỉnh Vĩnh Phúc hợp nhất với tỉnh Phú Thọ thành tỉnh Vĩnh Phú.
Từ ngày 1/1/1997 tỉnh Vĩnh Phúc được tái lập. Tháng 9/1998, huyện Tam Đảo tách thành hai huyện Tam Dương và Bình Xuyên. Ngày 9/12/2003, Chính phủ ra nghị định thành lập thị xã Phúc Yên và huyện Tam Đảo mới.
Ngày 1/12/2006 Chính phủ ra nghị định thành lập thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
Vào năm 2008, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về mở rộng địa giới hành chính Hà Nội, huyện Mê Linh thuộc tỉnh Vĩnh Phúc chuyển về thuộc Thủ đô Hà Nội.
Tỉnh Vĩnh Phúc hiện có 9 đơn vị hành chính, gồm hai thành phố (Vĩnh Yên, Phúc Yên) và 7 huyện (Tam Dương, Tam Đảo, Yên Lạc, Vĩnh Tường, Lập Thạch, Sông Lô, Bình Xuyên).
Lâu đài Tam Đảo, công trình nổi tiếng ở huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc (Ảnh: Lạc Hồng).
Vĩnh Phúc có tiềm năng lớn về tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn. Cho đến nay, Vĩnh Phúc vẫn mang đậm dấu ấn của văn hóa Hùng Vương và Kinh Bắc, Thăng Long, của nền văn hóa dân gian đặc sắc, của khoa bảng, với lối sống xã hội và chuẩn mực đạo đức luôn được giữ gìn.
Địa phương này còn có một quần thể danh lam, thắng cảnh tự nhiên nổi tiếng: Vườn quốc gia Tam Đảo, thác Bản Long, hồ Đại Lải, hồ Làng Hà... Nhiều lễ hội dân gian đậm đà bản sắc dân tộc và rất nhiều di tích lịch sử, văn hóa mang đậm dấu ấn lịch sử và giá trị tâm linh như: Danh thắng Tây Thiên, Tháp Bình Sơn, Đền thờ Trần Nguyên Hãn, Di chỉ khảo cổ học Đồng Đậu...
Vĩnh Phúc hiện có dân số khoảng 1,2 triệu người.
Bộ Chính trị nêu thời hạn báo cáo sáp nhập tỉnh
Như Dân trí thông tin, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu xây dựng đề án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.
Đối với cấp tỉnh, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho rằng ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành.
Yếu tố cần tính đến nữa là việc mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu tiếp thu ý kiến góp ý của các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương, hoàn thiện đề án, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước ngày 27/3.
Việc tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ý kiến các cơ quan, hoàn thiện đề án, tờ trình và trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng (qua Ban Tổ chức Trung ương) phải hoàn thành trước ngày 7/4.
Dantri.com.vn
Bình luận (0)