‘Nghiện’ mua sắm, đi khám mới biết bị tâm thần

Một năm nay, người phụ nữ 35 tuổi, ở Hà Nội thay đổi tính tình. Mỗi ngày, chị đặt mua nhiều đồ, có thời điểm đặt cả chục món hàng nhưng không nhớ đã mua gì. Đặc biệt, khi thấy mất hứng thú với cuộc sống, chị lại bắt đầu mua sắm, thích cảm giác tiêu tiền, nhưng sau mỗi lần nhận hàng, chị lại tỏ ra ân hận.

Gần đây, thay vì tự mình nhận hàng, chị đặt “ship” đến địa chỉ công ty nơi chồng làm việc nhờ nhận hộ. Vợ mua sắm vượt quá khả năng tài chính, người chồng thường xuyên phải trả nợ thay. Khi bị ngăn cản, người phụ nữ có biểu hiện bị kích thích, mất bình tĩnh, cả hai dẫn đến xung đột.

Theo tiến sĩ, bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương, qua thăm khám, sau khi loại trừ các triệu chứng khác, người phụ nữ được chẩn đoán rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Mỗi lần hưng cảm, người này lại vui vẻ và thích mua sắm, yêu đời. Sau đó, họ lại cảm thấy u uất, buồn bã, nghĩ tiêu cực và chán nản.

Chứng nghiện mua sắm không phải hiếm gặp. Nhiều trường hợp “nghiện” mua sắm trực tiếp, trực tuyến, gây tổn thất tài chính đáng kể và ảnh hưởng tới công việc.

Việc nghiện mua sắm ban đầu có thể là sở thích để giải tỏa căng thẳng, dần dẫn tới trạng thái say. Một số người mua rất nhiều, dù không có nhu cầu dùng và vượt quá khả năng chi tiêu của bản thân. Nhiều người mua trước trả sau, trả góp nên rơi vào cảnh nợ nần.

Với những người nghiện mua sắm thông thường, bác sĩ giúp họ thay đổi hành vi, tái cấu trúc việc chi trả tài chính. Với trường hợp có rối loạn cảm xúc, trầm cảm đi kèm, bác sĩ can thiệp bằng các phương pháp chuyên khoa.

Người bệnh bị rối loạn cảm xúc lưỡng cực thường có biểu hiện như vui vẻ quá mức với bất kỳ sự vật, hiện tượng nào xảy ra xung quanh. Họ thể hiện nét mặt vui sướng, thái độ hân hoan. Bệnh nhân thường ca hát, đọc thơ, diễn kịch say sưa, liên tục, gây ồn ào và phiền toái cho những người xung quanh.    

Một số trường hợp nói nhiều, nói to, trò chuyện lan man mọi chủ đề, ngôn từ đùa cợt, chơi chữ. Nếu bệnh nhân tức giận, cuộc nói chuyện có thể theo hướng đả kích, bi kịch hóa. Người bệnh không tập trung vào một công việc nhất định nếu có các kích thích từ bên ngoài. Do đó, họ thường can thiệp vào mọi việc xung quanh, gây ồn ào, nói chuyện quá to hoặc di chuyển đồ đạc trong phòng.

Rối loạn cảm xúc lưỡng cực không được điều trị kịp thời có thể gây hậu quả tâm lý xã hội đáng kể cho người bệnh và ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, nghề nghiệp, gia đình. Người bệnh có tỷ lệ ly dị gấp 2-3 lần và suy giảm chức năng nghề nghiệp gấp 2 lần so với người không mắc, chất lượng cuộc sống kém đi đáng kể.

Khi chứng rối loạn mua sắm ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt, gia đình, người bệnh nên tới chuyên khoa sức khỏe tâm thần để khám và được tư vấn hướng điều trị.