Nghiên cứu kỹ chính sách thuế bất động sản để tạo động lực phát triển

Ảnh minh họa (Ảnh: TL)

Hướng tới cải cách toàn diện chính sách thuế bất động sản

Theo Bộ Tài chính, pháp luật hiện hành đã quy định bất động sản bao gồm: đất đai; nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai; tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng; và các tài sản khác theo quy định của pháp luật.

Nhà nước hiện thực hiện thu các khoản liên quan đến bất động sản trong ba giai đoạn chính. Một là, xác lập quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản: Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, lệ phí trước bạ. Hai là, sử dụng bất động sản: Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp (chưa áp dụng thuế đối với nhà trong giai đoạn này). Ba là, chuyển nhượng bất động sản: Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thuế giá trị gia tăng (VAT).

Tuy nhiên, các quy định hiện tại vẫn chưa đủ đồng bộ để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội cũng như đảm bảo tính hiệu quả trong quản lý.

Bộ Tài chính nhấn mạnh việc cải cách các chính sách thuế liên quan đến bất động sản cần được thực hiện đồng bộ với các chiến lược và định hướng phát triển của đất nước. Đây cũng là nhiệm vụ quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý đất đai, tạo động lực đưa Việt Nam trở thành nước có thu nhập cao.

Một trong những định hướng quan trọng là nghiên cứu áp dụng thuế đối với sở hữu nhiều nhà, đất và đất bỏ hoang. Đây là giải pháp nhằm hạn chế đầu cơ, thúc đẩy việc sử dụng bất động sản tiết kiệm, hiệu quả.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi chính sách thuế TNDN đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản. Việc này không chỉ đảm bảo phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong nước mà còn hướng tới tiệm cận thông lệ quốc tế.

Trong khuôn khổ cải cách, Bộ Tài chính đã ban hành Công văn số 12738/BTC-CST ngày 22/11/2024, lấy ý kiến rộng rãi từ các tổ chức và cá nhân liên quan về việc xây dựng dự án Luật thuế TNDN mới, thay thế cho luật hiện hành.

Dự kiến, Bộ sẽ tổng hợp, nghiên cứu ý kiến đóng góp, đồng thời tiến hành rà soát, đánh giá toàn diện các chính sách hiện tại để báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội trong thời gian tới. Mục tiêu là sửa đổi, bổ sung các quy định phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của Việt Nam và thông lệ quốc tế.

Hướng tới thị trường minh bạch, bền vững

Việc nghiên cứu sửa đổi các chính sách thuế bất động sản không chỉ nhằm đáp ứng các yêu cầu quản lý ngắn hạn mà còn được đặt trong tổng thể Chiến lược cải cách hệ thống thuế Việt Nam đến năm 2030, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đặc biệt, Bộ Tài chính đang tập trung vào các trường hợp như: sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở; đất bỏ hoang; đất đã giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng. Những vướng mắc này sẽ được phân tích kỹ lưỡng để đưa ra các giải pháp phù hợp, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho quản lý và phát triển thị trường bất động sản.

Theo Bộ Tài chính, các giải pháp cải cách thuế bất động sản sẽ không chỉ tập trung vào việc tăng thu ngân sách mà còn hướng tới mục tiêu lớn hơn là thúc đẩy thị trường phát triển minh bạch, ổn định và bền vững.

Những cải cách này kỳ vọng sẽ giúp hạn chế đầu cơ, khuyến khích sử dụng bất động sản hợp lý, đồng thời tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp.

Bộ Tài chính đang tập trung nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế và đánh giá những vướng mắc trong quá trình thực thi các chính sách thuế liên quan đến bất động sản. Đây là bước đi nhằm cải thiện hiệu quả quản lý, sử dụng bất động sản và thúc đẩy thị trường phát triển minh bạch, ổn định và bền vững.

Theo quy định pháp luật hiện hành, bất động sản bao gồm đất đai; nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai; tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng; và các tài sản khác theo quy định của pháp luật. Các khoản thuế và phí liên quan đến bất động sản hiện được áp dụng trong ba giai đoạn chính: xác lập quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản (gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, lệ phí trước bạ); sử dụng bất động sản (thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp – hiện chưa thu đối với nhà ở); và chuyển nhượng bất động sản (thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng).

Tuy nhiên, các quy định hiện hành vẫn chưa thực sự đồng bộ và toàn diện, dẫn đến nhiều bất cập trong thực tiễn triển khai. Điều này đòi hỏi các giải pháp mới, phù hợp với bối cảnh kinh tế – xã hội và thông lệ quốc tế, đồng thời đáp ứng định hướng chiến lược phát triển của đất nước.

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý đất đai, Bộ Tài chính đang nghiên cứu các giải pháp thu thuế đối với sở hữu nhiều nhà, đất hoặc đất bỏ hoang. Đây là cách để hạn chế đầu cơ bất động sản, thúc đẩy việc sử dụng đất đai hiệu quả và tiết kiệm. Cùng với đó, Bộ cũng tập trung vào việc sửa đổi chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong nước và tiệm cận với thông lệ quốc tế.

Trong khuôn khổ nhiệm vụ này, Bộ Tài chính đã ban hành Công văn số 12738/BTC-CST ngày 22/11/2024 để lấy ý kiến các tổ chức và cá nhân liên quan về việc xây dựng Luật thuế thu nhập doanh nghiệp mới thay thế cho luật hiện hành. Việc này nhằm rà soát, đánh giá toàn diện các chính sách hiện tại, từ đó đưa ra các điều chỉnh phù hợp, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống thuế liên quan đến bất động sản.

Song song với đó, Bộ Tài chính đang tổng hợp ý kiến từ các tổ chức, cá nhân và nghiên cứu các giải pháp áp dụng thuế bất động sản trong bối cảnh Việt Nam. Các nội dung trọng tâm bao gồm việc quản lý sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đất bỏ hoang hoặc đất đã giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng. Những phân tích này sẽ được báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội vào thời điểm thích hợp.

Việc cải cách các chính sách thuế liên quan đến bất động sản được đặt trong tổng thể Chiến lược cải cách hệ thống thuế Việt Nam đến năm 2030, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đây không chỉ là giải pháp ngắn hạn nhằm tăng thu ngân sách mà còn là định hướng dài hạn nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển minh bạch, ổn định và bền vững.

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp ý kiến, đồng thời tiến hành rà soát và đánh giá Luật thuế thu nhập doanh nghiệp. Những giải pháp này kỳ vọng sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc để khuyến khích việc sử dụng bất động sản tiết kiệm, hiệu quả, hạn chế đầu cơ và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp. Với những bước đi đồng bộ và phù hợp, thị trường bất động sản Việt Nam được kỳ vọng sẽ có những chuyển biến tích cực, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.