Guardian ngày 19/5 đưa tin, một nhóm nhà nghiên cứu quốc tế đã đưa ra báo cáo một số nguồn nước ngọt quan trọng nhất trên thế giới – từ Biển Caspi giữa châu Âu và châu Á, đến hồ Titicaca của Nam Mỹ – đã bị mất nước với tốc độ tích lũy khoảng 22 gigaton/năm trong gần 3 thập kỷ. Con số này tương đương với tổng lượng nước sử dụng ở Mỹ trong cả năm 2015.
Fangfang Yao, nhà thủy văn học tại Đại học Virginia, người đứng đầu nghiên cứu được công bố hôm 18/5 trên tạp chí Science, cho biết 56% sự suy giảm của các hồ tự nhiên là do sự nóng lên toàn cầu và mức tiêu thụ của con người. Sự nóng lên là nguyên nhân “phần lớn trong số đó”.
Các nhà khoa học về khí hậu thường cho rằng các khu vực khô cằn trên thế giới sẽ trở nên khô hạn hơn do biến đổi khí hậu trong khi các khu vực ẩm ướt sẽ trở nên ẩm ướt hơn, nhưng nghiên cứu cho thấy lượng nước mất đi đáng kể ngay cả ở những vùng ẩm ướt.
“Chúng ta không nên xem nhẹ điều này”, ông Fangfang Yao nói.
Các nhà khoa học đã đánh giá gần 2.000 hồ lớn bằng cách sử dụng phép đo vệ tinh kết hợp với mô hình khí hậu và thủy văn.
Họ phát hiện ra rằng việc khai thác không bền vững của con người, những thay đổi về lượng mưa và dòng chảy, bồi lắng và nhiệt độ tăng cao đã khiến mực nước hồ giảm trên toàn cầu, với 53% số hồ có biểu hiện suy giảm từ năm 1992 đến năm 2020.
Gần 2 tỷ người trên thế giới bị ảnh hưởng trực tiếp và nhiều khu vực đã phải đối mặt với tình trạng thiếu nước trong những năm gần đây.
Trong khi đó, các nhà khoa học và các nhà vận động từ lâu đã nói cần phải ngăn chặn sự nóng lên toàn cầu vượt quá 1,5 độ C để tránh những hậu quả thảm khốc nhất của biến đổi khí hậu. Thế giới hiện đang nóng lên với tốc độ khoảng 1,1 độ C.
Nghiên cứu cho thấy việc sử dụng không bền vững của con người làm cạn kiệt các hồ, chẳng hạn Biển Aral ở Trung Á và Biển Chết ở Trung Đông. Trong khi đó, các hồ ở Afghanistan, Ai Cập và Mông Cổ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ tăng, có thể làm tăng lượng nước thất thoát vào khí quyển.
Ngoài ra, mực nước dâng cao trong 1/4 số hồ, thường là kết quả của việc xây dựng đập ở những vùng xa xôi như Cao nguyên Nội Tây Tạng.
M.H (t/h)
