Lá phổi xanh bao quanh thành phố
Dạo bước dọc tuyến Quốc lộ 46 qua địa phận xã Nghi Ân, TP.Vinh, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng trước hàng hoa, cây cảnh trải dài đang thi nhau đua nở, tạo nên khung cảnh thơ mộng, đầy màu sắc. Trên “phố hoa” này, từng chuyến xe chở cây giống nườm nượp ra, vào, các chủ vườn tay, chân thoăn thoắt vận chuyển hàng, nụ cười rạng ngời như những cánh hoa đón nắng.
Vừa nghỉ tay sau đợt chuyển hoa giống, chị Nguyễn Thị Tuyên ở xã Nghi Ân niềm nở: Gần vào vụ hoa Tết rồi, nên bà con làm nghề ai cũng phải nhanh chân, nhanh tay để chuẩn bị xuống giống cho đúng thời điểm. Chuẩn bị càng tốt thì hoa mới sinh trưởng thuận lợi, vụ hoa mới cho lãi cao…”. Bước vào vụ “ăn chính” trong năm nên dễ hiểu vì sao, người dân làng nghề chộn rộn hơn thường nhật, tiếng nói cười râm ran một vùng.
Chúng tôi rẽ vào con đường dẫn vào làng nghề hoa Kim Chi, những bóng cây xanh mát, trải dài, toát lên vẻ thanh bình của vùng ngoại ô. Cạnh nhà văn hóa xóm, ông Lê Văn Chắt ở xóm Kim Chi tất tả kéo máy bơm, tưới cho giàn hoa đang đua nhau bung nở sau một ngày hứng nắng. Chỉ tay vào cây hoa giấy cao vút trước cổng, ông Chắt xuýt xoa: “Cây này có người trả đến 60 triệu đồng rồi nhưng tôi chưa bán, chờ giá cao thêm, vì mấy năm qua đây là cây tôi tâm đắc, dày công chăm sóc nhất…”.
Ông Chắt là một trong những hộ dân đầu tiên trồng hoa, cây cảnh tại xóm Kim Chi, xã Nghi Ân. Nói về cơ duyên gắn bó với nghề, ông Chắt cho biết: Cách đây hơn 30 năm, vùng đất Kim Chi này chưa có người ở nhiều, bà con chủ yếu trồng các loại cây như phi lao, bạch đàn, cây ăn quả… hiệu quả kinh tế không cao. Ngày đó, một số người dân trong xóm thường dành ra một ít đất vườn để trồng thêm hoa, cây cảnh, đa dạng thêm các loại cây. Sau đó, chính những cây cảnh lại có nhiều người hỏi mua, thị trường tiêu thụ ổn định hơn, dần dần, bà con nhân rộng diện tích lên, số lượng cây cũng phong phú hơn, phát triển thành làng hoa và công nhận như bây giờ.
Xóm Kim Chi là một trong những làng hoa, cây cảnh nổi tiếng nhất trên địa bàn tỉnh Nghệ An, cả xóm hầu như nhà nào cũng có cây cảnh trong vườn, xung quanh nhà. Hộ nào ít thì cũng từ 1.000 – 2.000 cây, hộ nhiều thì hàng chục nghìn cây, đếm không xuể. Từ khi chuyển sang trồng hoa, cây cảnh, đời sống của bà con xóm Kim Chi cũng khấm khá hẳn lên, minh chứng là những ngôi nhà cao tầng mọc lên cạnh những vườn hoa, nhiều xe ô tô chạy trên từng con đường làng… Ngày càng có nhiều hộ dân thuê vị trí kinh doanh ở ven Quốc lộ 46 để trưng bày hoa cho khách thập phương.
Chia sẻ về thu nhập với nghề trồng hoa, bà Nguyễn Thị Bình, người làm nghề cho biết: Hoa, cây cảnh thì “vô vàn” lắm, loại bình dân cũng có, mà đắt tiền cũng nhiều. Đối với các loại hoa, thường có giá vài chục ngàn đến vài trăm ngàn đồng, bán lẻ hoặc theo bình và giỏ. Tuy nhiên, có những cây cảnh được chăm sóc lâu năm, kích thước lớn, được cắt tỉa theo tầng, làm bonsai… thì có giá hàng chục triệu đến cả trăm triệu đồng. Dù giá cao nhưng đó cũng xứng đáng với công sức chăm chút nhiều năm của bà con làm nghề.
Được biết, toàn xã Nghi Ân hiện có 3 làng nghề hoa, cây cảnh chính là Kim Chi, Kim Mỹ, Kim Phúc, với hơn 300 hộ dân làm nghề. Thu nhập từ nghề trồng hoa, cây cảnh đã giúp bà con có kinh tế khấm khá, góp phần đưa xã Nghi Ân từ một địa phương thuần nông dần thay da, đổi thịt, trở thành làng hoa nổi tiếng trong tỉnh.
Không chỉ xã Nghi Ân, vùng ngoại thành Vinh còn có những làng nghề hoa đặc sắc tại xã Nghi Liên, Hưng Đông… Xóm Trung Liên (xã Nghi Liên) cũng là vùng chuyên làm nghề hoa, cây cảnh, với 300 hộ dân thì đã có 90 hộ làm nghề, trong đó, một số hộ đã thành lập công ty để tham gia đấu thầu các công trình phục vụ bóng mát và làm đẹp đô thị, giải quyết việc làm ổn định cho hàng trăm lao động. Về xóm Trung Liên, đi dưới những bóng cây xanh mát rợp trời, nhìn những chậu bonsai được uốn nắn tỉ mỉ khiến ai cũng trầm trồ.
Ông Trần Tiến Dũng – Phó Chủ tịch UBND xã Nghi Liên cho biết: Nghề trồng hoa, cây cảnh đã mang lại thu nhập ổn định cho bà con tại địa phương nhiều năm qua, giá trị kinh tế cao hơn so với các cây trồng khác. Đã có rất nhiều hộ chuyển đổi từ đất nông nghiệp sản xuất lúa màu sang trồng cây cảnh thu nhập cao. Nhiều hộ dân đã thoát được cảnh nghèo khó, vươn lên làm giàu trên mảnh đất quê hương. Điển hình như hộ anh Nguyễn Đình Hà và hộ anh Nguyễn Văn Đức có thể thu về tiền tỷ mỗi năm từ bán cây cảnh…
Xây dựng chợ hoa đầu tiên tại Nghệ An
Thực tế cho thấy, hiện nay, các mặt hàng về hoa, cây cảnh ngày càng được nhiều người ưa chuộng, đặc biệt là trong thời đại cần không gian xanh, môi trường trong lành như hiện nay. Làng hoa, cây cảnh ngoại thành Vinh không chỉ là “lá phổi xanh” bao bọc thành phố mà cũng là điểm du lịch, thu hút khách gần xa trở về ngắm hoa, check-in. Vào các dịp cuối tuần hay những ngày lễ, Tết, những con đường tại làng hoa lại nhộn nhịp người từ thập phương đổ về, vừa thoái mái lựa chọn các loại cây còn tha hồ được ngắm, chụp ảnh với nhiều cây hoa đặc sắc…
Mặc dù nghề trồng hoa, cây cảnh trên địa bàn TP.Vinh đã có truyền thống hàng chục năm, tạo được dấu ấn trên thị trường, tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn như các sản phẩm hoa, cây cảnh phần lớn được người dân mang đi tiêu thụ trong nội thành phố, số lượng khách hàng ở những thị trường lớn vẫn chưa đạt như kỳ vọng. Chưa có một khu chợ hay một tuyến đường chuyên bán hoa, cây cảnh, mà khu vực trưng bày nằm rải rác ở một vài tuyến đường. Công tác xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm vẫn còn hạn chế… Người dân trồng hoa cần liên kết với nhau phát triển và xây dựng thương hiệu, việc bà con đưa hoa đi bán lẻ tại các địa phương vẫn cần…
Trước tiềm năng và lợi thế sẵn có, chính quyền TP.Vinh đã định hướng đưa các làng nghề hoa, cây cảnh vùng ngoại ô hội tụ thành trở thành một điểm chuyên hoa, cây cảnh tập trung, nơi gặp gỡ, giao lưu của các hộ kinh doanh hoa trong và ngoài tỉnh, để vùng hoa ngoại thành trở thành trung tâm về hoa, cây cảnh mang tầm khu vực Bắc Trung Bộ.
Theo đó, thành phố đã có kế hoạch xây dựng chợ hoa đầu tiên trên địa bàn TP.Vinh và tỉnh Nghệ An với diện tích khoảng 10 ha tại xóm Kim Chi, xã Nghi Ân, cũng là làng hoa nổi tiếng nhất. Tiểu thương tại chợ hoa không chỉ là con em tại TP.Vinh mà sẽ tạo điều kiện cho những người có nhu cầu kinh doanh hoa khắp mọi miền trở về để buôn bán, tạo nên sự sôi động.
Trao đổi về vấn đề này, ông Chu Văn Mai – Chủ tịch UBND xã Nghi Ân cho biết: Việc xây dựng chợ hoa mang lại rất nhiều lợi ích. Xây dựng chợ đầu mối hoa, cây cảnh không chỉ giải quyết nhu cầu mua bán thuận lợi của người dân, giảm thiểu tình trạng bà con kinh doanh nhỏ lẻ, thường vi phạm trật tự đô thị để kinh doanh hoa như trước đây. Chợ hoa cũng sẽ là điểm nhấn của du lịch thành phố, là nơi trưng bày giới thiệu sản phẩm hoa các vùng, miền…
“Hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng để xây dựng chợ hoa tại xóm Kim Chi cũng đã cơ bản hoàn thành, sắp tới thành phố sẽ thực hiện các bước kêu gọi đầu tư, đấu thầu để xây dựng chợ. Dự kiến đến năm 2025, chợ hoa sẽ đi vào hoạt động, sẽ là điểm kinh doanh về hoa, cây cảnh lớn nhất trên địa bàn tỉnh và khu vực, là điểm nhấn khi du khách gần xa trở về với thành Vinh…” – ông Chu Văn Mai nhấn mạnh.