Theo thống kê, hiện nay, Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An là 3 địa phương có số lượng yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp lớn nhất cả nước.
Từ năm 2021 đến năm 2023, trung bình mỗi năm Thành phố Hà Nội cấp 51.211 Phiếu lý lịch tư pháp, Thành phố Hồ Chí Minh cấp 95.979 Phiếu lý lịch tư pháp, tỉnh Nghệ An cấp 56.900 Phiếu lý lịch tư pháp.
“Trong bối cảnh nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất của Sở Tư pháp còn hạn chế thì việc tiếp nhận một số lượng lớn hồ sơ đã gây tình trạng quá tải cho bộ phận làm công tác lý lịch tư pháp tại các địa phương này. Có thời điểm người dân phải xếp hàng từ rất sớm để nộp hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, gây bức xúc trong dư luận”, theo Bộ Tư pháp.
Bộ Tư pháp cho rằng: Việc thí điểm phân cấp cho đơn vị hành chính cấp huyện tại Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay, góp phần giảm áp lực trực tiếp cho Sở Tư pháp trong giải quyết thủ tục cấp Phiếu lý lịch tư pháp cũng như tạo thuận lợi hơn cho người dân khi có thể đến phòng tư pháp cấp huyện thực hiện thủ tục cấp Phiếu lý lịch tư pháp, tăng tính chủ động của đơn vị hành chính cấp huyện trong giải quyết thủ tục hành chính.
Bộ Tư pháp đề xuất thời gian thực hiện thí điểm đối với chính sách này là 2 năm, là khoảng thời gian đủ để các địa phương chuẩn bị các nguồn lực tổ chức triển khai thực hiện, đồng thời cũng đủ để có lượng thời gian cho công tác sơ kết, tổng kết trước khi đề xuất sửa đổi quy định của luật để áp dụng trên phạm vi cả nước.
Với những căn cứ nêu trên, Bộ Tư pháp trình Chính phủ đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội thí điểm phân cấp việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho một số phòng tư pháp thuộc UBND cấp huyện tại Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An.
Hiện nay, Thành phố Hà Nội có 30 đơn vị hành chính cấp huyện; Thành phố Hồ Chí Minh có 22 đơn vị hành chính cấp huyện; tỉnh Nghệ An có 21 đơn vị hành chính cấp huyện.
Được biết, Sở Tư pháp có 3 công chức (1 lãnh đạo sở (kiêm nhiệm), 1 lãnh đạo phòng hành chính tư pháp (kiêm nhiệm) và 1 chuyên viên phòng hành chính tư pháp) và 4 nhân viên hợp đồng thực hiện công tác cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh bố trí 2 công chức thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp và 1 công chức thực hiện nhiệm vụ trả kết quả cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Sở Tư pháp đã bố trí đầy đủ trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ công tác cấp Phiếu lý lịch tư pháp; bảo đảm việc tiếp nhận, số hóa hồ sơ, gửi và nhận kết quả tra cứu xác minh thông tin lý lịch tư pháp, giải quyết hồ sơ và số hóa kết quả cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thực hiện khép kín trên các hệ thống phần mềm của Bộ Tư pháp và của tỉnh.
Từ ngày 2/10/2020, việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thực hiện tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh; người dân, cơ quan, tổ chức nộp hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp có thể lựa chọn nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua đường bưu chính công ích đến Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Nghệ An hoặc nộp hồ sơ qua Cổng dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 của tỉnh.
Từ ngày 1/1/2021 đến ngày 30/10/2023, Sở Tư pháp Nghệ An đã tiếp nhận 171.041 hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, số lượng hồ sơ liên tục tăng theo các năm (năm 2021 tiếp nhận 34.189 hồ sơ; năm 2022 tiếp nhận 67.390 hồ sơ, 10 tháng đầu năm 2023 tiếp nhận 69.462 hồ sơ); đa số người dân nộp hồ sơ theo hình thức trực tiếp, còn lại là bưu chính và trực tuyến.