Dữ liệu thu thập được qua điều tra 53 DTTS không chỉ là thước đo tác động của các chính sách đầu tư phát triển đã và đang triển khai ở các địa bàn “lõi nghèo”; mà còn là cơ sở để hoạch định chính sách dài hơi cho sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thực tế cho thấy, nhiều chỉ tiêu, số liệu “cơ bản” về điều kiện sống vẫn chưa được khỏa lấp, sau những giai đoạn thực hiện chính sách dân tộc; đang bộc lộ rõ nét, phản chiếu đầy đủ qua cuộc điều tra 53 DTTS. Lấy dẫn chứng từ tiêu chí điện lưới thắp sáng, đường giao thông, trạm y tế… thì đã thấy rõ điều ấy.
Theo đó, năm 2019, 98,6% số thôn thuộc các xã vùng DTTS đã được tiếp cận điện. Trong đó, tỷ lệ thôn được sử dụng điện lưới quốc gia chiếm tới 97,2%, tăng 4,2 điểm phần trăm so với năm 2015. Gần 90% các thôn thuộc vùng DTTS đã có đường giao thông đến trung tâm xã được cứng hóa, cao hơn gần 17 điểm phần trăm so với năm 2015. Tỷ lệ xã có trạm y tế đạt chuẩn quốc gia về y tế cấp xã theo chuẩn quốc gia giai đoạn đến 2020, đạt 83,5%, tăng gần gấp 2 lần so với năm 2015 (45,8%). Tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vùng DTTS là 35,5%, giảm 1,2 điểm phần trăm so với năm 2015; cao gấp 3,5 lần tỷ lệ chung của toàn quốc (10,2%).
Ở thời điểm hiện tại, nhìn từ Nghệ An, vẫn còn nhiều bản làng, cụm dân cư chưa có điện lưới thắp sáng, vẫn còn địa phương chưa có đường giao thông đến trung tâm xã, nhiều trạm y tế xã cơ sở vật chất vẫn chưa đạt chuẩn, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao…
Như vậy, qua điều tra 53 DTTS, đã cho thấy những “khoảng trống” cơ bản về điều kiện sống, về kinh tế, xã hội, văn hóa… còn nhiều thiếu sót, hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu sống, thụ hưởng của người dân trong vùng.
Hơn lúc nào hết, người dân, chính quyền địa phương ở vùng “lõi nghèo” còn nhiều khó khăn, thiếu thốn những điều kiện sống cơ bản… đang trông chờ vào chính sách dân tộc, nguồn lực từ công tác dân tộc “lấp đầy” những “khoảng trống” bộc lộ sau điều tra 53 DTTS. Muốn làm được điều này, thì những số liệu mà cơ sở cung cấp sẽ có ý nghĩa quan trọng để chính sách dân tộc trở nên chính xác, đầy đủ, sát thực hơn.
