5h sáng, chúng tôi có mặt tại bãi biển Quỳnh Phương. Mặt trời còn chưa nhô lên khỏi mặt biển nhưng từng tốp người đã thoăn thoắt kéo lưới vào bờ.
Bàn tay rắn chắc nhấc tấm lưới nặng, ông Đậu Đức Khương, khối Thân Ái, phường Quỳnh Phương cho biết đây đã là chuyến thứ hai trong ngày. Thuyền của ông ra khơi chuyến đầu tiên từ lúc 1 giờ sáng. Ông Khương cùng một thanh niên nữa có nhiệm vụ chèo thuyền thúng ra xa bờ từ 1-1,5km để thả lưới. Thông thường, những tấm lưới có độ dài 2.000-3.000m. Một đầu lưới được giữ lại trên bờ, đầu còn lại chở lên thuyền thúng ra biển thả theo hình vòng cung cho đến khi hết chiều dài của lưới.
Sau khoảng 2 giờ đồng hồ, ngư dân bắt đầu thu lưới. Trên bờ, hơn chục người cả nam lẫn nữ chia thành 2 tốp đứng về hai bên, kéo giật lùi và dần tiến lại gần nhau khi lưới được đưa lại gần bờ. Lúc này, các loại hải sản như cá, tôm, cua, mực… sẽ mắc và dồn lại ở cuối tấm lưới. Càng vào gần bờ, những con cá càng quẫy đạp, nhảy vọt lên không trắng xóa rồi rơi xuống lưới.
Ông Khương cho biết, tùy vào luồng cá, mỗi lần kéo, hôm nhiều có thể trúng đến vài tạ hải sản các loại, nhưng cũng có chuyến chỉ được 5-7kg. Có tàu chỉ sau vài giờ buông lưới đã thu nhập được trên 5 triệu đồng.
Hải sản lưới rùng khá đa dạng, nhưng chủ yếu là cá đù, cá mai, cá trích, mực, tôm. Do hải sản còn tươi sống khi vào bờ nên giá bán khá cao. Cá đù, cá mai có giá bán lẻ 40.000-50.000 đồng/kg, bán sỉ cho thương lái 25.000-30.000 đồng/kg. Mực ống nháy có giá 300.000 đồng, mực nang 150.000 đồng/kg.
Ngồi trên bãi cát nghỉ ngơi và tranh thủ ăn vội bữa sáng sau 2 mẻ lưới, bà Đậu Thị Nhẫn (68 tuổi, trú khối Thân Ái, phường Quỳnh Phương) cho biết, tại địa phương, những thanh niên trẻ khỏe theo thuyền đi khai thác hải sản dài ngày vùng khơi, còn công việc kéo lưới rùng gần bờ đỡ nặng nhọc hơn nên chủ yếu dành cho những người phụ nữ lớn tuổi. Không kể là thời gian nào trong năm, hễ thời tiết thuận lợi, biển lặng thì ngư dân lại kéo lưới rùng.
Ngày ít thì 2-3 chuyến, ngày cá vào gần bờ nhiều có thể kéo đến 5 chuyến, mọi người tranh thủ ăn uống, nghỉ ngơi dưới tán cây gần bờ để chờ kéo cá. Mọi người sẽ bắt đầu ra biển từ lúc 1-2 giờ sáng và trở về nhà lúc 11h giờ trưa. Nếu thời tiết tốt, ngày cao nhất mỗi người có thể kiếm 500.000 đồng, ngày ít nhất thì 50.000 đồng, so với điều kiện sống ở quê thì cũng có đồng ra đồng vào.
Nghề kéo lưới rùng ở TX Hoàng Mai chủ yếu tập trung tại phường Quỳnh Phương. Ông Hồ Xuân Hường- Chủ tịch UBND phường cho biết, nghề này đã có từ lâu đời, cha truyền con nối. Trước kia, địa phương có hàng chục tàu thuyển tham gia khai thác hải sản bằng lưới rùng. Thế nhưng đến hiện nay, do nguồn lợi hải sản gần bờ cạn dần nên chỉ còn 3 gia đình còn theo nghề, còn lại ngư dân đã chuyển nghề biển khác.
Tuy nhiên, Quỳnh Phương là bãi biển du lịch, nên nếu giữ được nghề truyền thống này thì về sau có thể sẽ trở thành một hoạt động trải nghiệm cho du khách.
