Sông Hoàng Mai có chiều dài 18 km, thuộc hạ du của hệ thống tiêu thoát lũ hồ Vực Mấu, là luồng lạch lưu thông của tàu thuyền trên địa bàn thị xã Hoàng Mai. Đây còn là nơi neo đậu, tránh, trú ẩn khi mùa mưa bão đến. Trên hệ thống sông này, thị xã Hoàng Mai không quy hoạch nuôi hàu.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, nhiều hộ dân ở các xã, phường trên địa bàn, các xã Quỳnh Lập, phường Quỳnh Phương, Quỳnh Dị, Mai Hùng, Quỳnh Thiện đã làm dàn, bè nuôi hàu trái phép trên sông, ảnh hưởng lớn đến khả năng tiêu thoát lũ, cũng như cản trở giao thông đường thủy và các hoạt động khai thác hải sản.
Về phường Mai Hùng, đứng dọc sông Hoàng Mai có thể quan sát hàng trăm bè mảng nuôi hàu được người dân đóng cọc tre thả dày đặc trên mặt nước hai bên bờ. Lúc triều xuống, trên mặt nước lộ ra bãi cọc tre nuôi hàu nhô lên như bãi chông. Khi triều dâng, những chiếc cọc này chìm trong nước, trở thành cái “bẫy” đối với tàu thuyền, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
Ông Vũ Xuân Thương, một hộ nuôi hàu ở khối Yên Phú, phường Mai Hùng, cho biết: Gia đình nuôi 4 giàn hàu (trên 8.000 dây hàu, với diện tích gần 1.000m2), hiện chính quyền địa phương đã vận động tuyên truyền, tháo dỡ bè nuôi hàu do ảnh hưởng đến luồng lạch. Gia đình tôi mong muốn được các cấp ngành hỗ trợ một phần kinh phí để tháo dỡ chứ lâu nay đầu tư khá nhiều tiền để đóng cọc tre, gây giống hàu.
Ông Lê Hữu Trung – Chủ tịch UBND phường Mai Hùng cho biết: Hiện nay phường Mai Hùng có đến trên 160 hộ tham gia nuôi với tổng diện tích nuôi hàu gần 30.000m2, chủ yếu nuôi người dân đóng cọc, làm giàn tre hai bên bờ sông. Thời gian qua, UBND phường Mai Hùng đã nhiều lần vận động bà con tháo dỡ các bè hàu, để thông luồng lạch sông Mai Giang. Nhưng khó khăn đặt ra là, nghề nuôi hàu đã có từ lâu, bà con đề xuất nếu tháo dỡ, cấp thẩm quyền cần có chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp. Phường cũng đã yêu cầu người dân cam kết không mở rộng thêm các bè hàu.
Thời điểm này, thị xã Hoàng Mai đang triển khai kè bờ một số đoạn sông Hoàng Mai để thông thoáng dòng chảy, tuy nhiên đoạn qua phường Quỳnh Dị hiện đang vướng 6 hộ dân nuôi hàu.
Đại diện UBND phường Quỳnh Dị cho biết thêm: 6 hộ dân nuôi hàu trên sông Mai Giang, địa bàn phường Quỳnh Dị là người của phường Mai Hùng. Phường Quỳnh Dị đã phối hợp tuyên truyền, vận động 6 hộ dân tháo dỡ lồng bè nuôi hàu, tuy nhiên hiện nay các hộ chưa tháo dỡ, gây khó khăn cho việc thi công kè qua địa bàn.
Ông Hoàng Ngọc Thủy – Trưởng Phòng Kinh tế, UBND thị xã Hoàng Mai cho biết: Việc người dân ồ ạt nuôi hàu tự phát tại thị xã Hoàng Mai những năm qua, đã gây cản trở tiêu thoát lũ cho sông Hoàng Mai khi hồ vực Mấu xả nước, trên 1.000 phương tiện tàu, thuyền khai thác hải sản vào ra khó khăn. Để xử lý tình trạng nuôi hàu trái phép trên sông, nhiều năm qua thị xã Hoàng Mai đã liên tục tuyên truyền, vận động tổ chức ký cam kết và yêu cầu các hộ dân vi phạm tự giác tháo dỡ các giàn hàu, đăng đáy… nhằm bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường thủy nội địa không gây cản trở tàu, thuyền ra, vào bờ neo đậu, tránh trú bão; tiêu thoát lũ và cấp nước cho nuôi trồng thủy sản trên sông Hoàng Mai, sông Mơ.
Giao Chủ tịch UBND các xã, phường chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thị xã nếu để phát sinh thêm các đăng, đáy; giàn, bè nuôi trồng thủy sản trái phép mới trên địa phương mình quản lý. Thế nhưng, hầu hết người dân vẫn cố bám trụ không chịu tháo dỡ các giàn hàu nuôi trái phép trên sông.
Ông Hoàng Ngọc Thủy cho biết thêm: Đối với 6 hộ dân nuôi hàu trái phép trên sông Hoàng Mai, ở phường Quỳnh Dị, huyện đang tiếp tục vận động tự tháo dỡ bè hàu, đồng thời xây dựng phương án cưỡng chế, nếu các hộ dân không chấp hành.
