Dự hội nghị có các đồng chí: Nguyễn Như Khôi – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Hoàng Thị Thu Trang – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Tư pháp; Nguyễn Quý Linh – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ; Vương Quang Minh – Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh; đại diện lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao, cùng đại diện lãnh đạo Thường trực Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Con Cuông và các chuyên gia là những người có hiểu biết sâu sắc về văn hóa và công tác bảo tồn văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số.
Nghệ An là địa bàn có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó, có 5 dân tộc thiểu số chính, gồm Thái, Thổ, Mông, Khơ Mú và Ơ Đu, với khoảng 466.137 người (chiếm 15,2% dân số toàn tỉnh) cư trú ở 11 huyện, thị xã. Mỗi dân tộc có nghi lễ, tín ngưỡng, phong tục, tập quán khác nhau, tạo nên tính đa dạng về văn hóa, góp phần quan trọng làm giàu kho tàng văn hóa các dân tộc trên địa bàn tỉnh nói riêng và Việt Nam nói chung.
Thời gian qua, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số được các cấp, ngành bảo tồn và phát huy, tạo nên những sản phẩm du lịch khá hấp dẫn. Một số mô hình phát triển du lịch đã hình thành và hoạt động khá hiệu quả, như mô hình Bảo tàng Thiên nhiên – Văn hóa mở tại Vườn Quốc gia Pù Mát, thác Kèm, thác Sao Va, thác Bảy tầng; các mô hình du lịch cộng đồng, làng nghề và dệt thổ cẩm như: bản Khe Rạn, bản Nưa, bản Xiềng (Con Cuông),…
Việc triển khai công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch khá hiệu quả, góp phần vừa phục hồi, bảo tồn, phát huy nhiều giá trị văn hóa đặc trưng, tiêu biểu của các dân tộc, vừa tạo thêm việc làm, tăng thu nhập; qua đó, thúc đẩy quá trình xóa đói, giảm nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Bên cạnh những kết quả tích cực, trong bối cảnh hiện nay, giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số ở tỉnh ta cũng đang đứng trước những biến đổi rất sâu sắc, bị mai một, đặt ra những thách thức to lớn trong bảo tồn và phát huy giá trị.
Yêu cầu giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của cộng đồng dân tộc thiểu số ngày càng trở nên cấp bách trong bối cảnh giao lưu và hội nhập quốc tế. Cùng với việc quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa trong quá trình hội nhập, vấn đề tạo sự gắn kết chặt chẽ việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số với các chương trình, đề án, chính sách phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi cũng cần được đặt ra.
Tham dự hội nghị, các nhà nghiên cứu, quản lý, các nghệ nhân, người có uy tín đại diện các dân tộc Thái, Thổ, Mông,… đến từ các địa phương đã có những trao đổi, làm rõ thực trạng công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số, gắn với phát triển du lịch, dịch vụ. Các đại biểu cũng đưa ra những sáng kiến, giải pháp, đề xuất rất cụ thể, có giá trị thực tiễn cao, nhằm định hướng, áp dụng thực hiện trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số, gắn với phát triển du lịch, dịch vụ nói riêng và công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói chung.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Như Khôi nhấn mạnh, những giá trị văn hóa giàu bản sắc là kho tài sản vô giá cần được gìn giữ, phát huy, trở thành động lực để phát triển kinh tế, du lịch. Tuy nhiên, trước xu thế hội nhập của kinh tế, chúng ta đang bị mất dần những nét đẹp văn hóa, truyền thống của dân tộc.
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị, các sở, ngành chuyên môn cần phải đồng hành từ sớm, để tham vấn cho HĐND tỉnh ra Nghị quyết đầy đủ nhất cho việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số, gắn với phát triển du lịch, dịch vụ trên địa bàn tỉnh.
Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Lô Thị Kim Ngân – Trưởng ban Dân tộc HĐND tỉnh ghi nhận những ý kiến đóng góp của các nhà nghiên cứu, nghệ nhân, người có uy tín đại diện các dân tộc. Bằng những thông tin, số liệu từ thực tiễn, các đại biểu đã tập trung phân tích, đánh giá, lý giải những khó khăn, vướng mắc trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Việc tổ chức hội nghị giúp Ban Dân tộc và Ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh có thêm thông tin thực tiễn, để đề xuất, kiến nghị Trung ương hoàn thiện thể chế, chính sách, đề nghị UBND tỉnh, các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan chỉ đạo triển khai thực hiện tốt hơn công tác bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống của các dân tộc thiểu số, góp phần phát triển bền vững kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.