Ngày càng nhiều trẻ em bị sỏi thận, ‘thủ phạm’ không xa lạ

Một buổi sáng, Annabelle Pleskoff, 15 tuổi, thức dậy với cơn đau dữ dội ở phần bụng phải. Sau đó, Pleskoff nhận được chẩn đoán bất ngờ: sỏi thận.

Báo động trẻ em mắc sỏi thận 

Theo The Washington Post, số ca mắc sỏi thận ở trẻ em đang tăng lên đáng lo ngại. “Người ta nghĩ rằng trẻ em không bị sỏi thận”, Zachary V. Zuniga, bác sĩ tiết niệu nhi khoa tại Bệnh viện Nhi Texas, nói. “Đó là điều cuối cùng mà bạn có thể nghĩ đến khi một đứa trẻ bị đau ở đâu đó”. Một số chuyên gia sức khỏe dự đoán vấn đề này sẽ trở nên tồi tệ hơn.

Một nghiên cứu năm 2016 trên Tạp chí Lâm sàng của Hiệp hội Thận học Mỹ đã phân tích tỉ lệ mắc sỏi thận ở lứa tuổi 15 – 19 tại South Carolina từ năm 1997 – 2012. Các nhà nghiên cứu phát hiện tỉ lệ tăng 28% trong vòng 5 năm đối với các bé gái. Đối với các bé trai, tỉ lệ tăng là 23%.

Khi trẻ bị sỏi thận, các em cần phải dùng thuốc, thường là thuốc kê đơn giúp giãn cơ niệu quản để viên sỏi di chuyển từ niệu quản sang bàng quang.

Trong trường hợp trẻ bị nhiễm trùng đường tiết niệu do sỏi cản trở dòng nước tiểu, các em cần phải dùng kháng sinh. Đối với những viên sỏi lớn hơn hoặc gây đau nhiều, các bác sĩ sẽ phải phẫu thuật lấy sỏi ra.

Bị sỏi thận có thể làm gián đoạn sâu sắc cuộc sống của thanh thiếu niên và trẻ em, buộc chúng phải đối mặt với những thử thách so với nhiều bạn bè cùng trang lứa.

Nhiều nguyên nhân tiềm tàng

Vì sao trẻ mắc sỏi thận tăng? Một số nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền có thể đóng vai trò, nhưng một bác sĩ ở North Carolina đã phát hiện một thủ phạm tiềm ẩn là chế độ ăn nhiều muối. 

Thực phẩm chế biến sẵn và thức ăn nhanh là những nguồn chính cung cấp natri dư thừa. Vì nhiều thực phẩm chế biến sẵn thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu, chúng có thể làm rối loạn sự cân bằng khoáng chất trong cơ thể. Những khoáng chất này rất quan trọng trong việc hình thành sỏi thận.

Một giả thuyết khác mà một số nhà khoa học đang quan tâm là biến đổi khí hậu. Các rối loạn do khí hậu có thể dẫn đến mất an ninh lương thực, đẩy các gia đình vào chế độ ăn nhiều muối, đường và thực phẩm chế biến sẵn. Kết hợp với thiếu nước, những lựa chọn ăn uống này sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ hình thành sỏi thận. 

David J. Sas, bác sĩ thận nhi khoa tại Mayo Clinic, cho biết nghiên cứu của ông cũng nhận thấy có mối liên hệ giữa sỏi thận và các khu vực thành thị có nhiều tòa nhà và mặt đường trải nhựa. Những nơi này thường có nhiệt độ cao hơn so với các vùng ngoại ô hoặc nông thôn.

“Nhiệt độ, độ ẩm cộng với chế độ ăn uống tạo ra sỏi thận”, Sas nói. 

Nhiệt độ tăng cao có thể gây mất nước, yếu tố rủi ro đã được chứng minh gây sỏi thận. Tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn do những đợt sóng nhiệt mỗi lúc một nhiều bởi biến đổi khí hậu.