Ngành y tế vươn mình

PGS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, chia sẻ với PV Báo Thanh Niên trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, ngành y tếTP.HCM đã xác định những hoạt động trọng tâm cần được tập trung nguồn lực. Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao không chỉ của người dân TP.HCM, các tỉnh, thành khu vực phía nam, mà còn cả người nước ngoài đang sinh sống, làm việc, du lịch trên địa bàn thành phố.

Nhiều kỹ thuật chuyên sâu và công nghệ cao được ngành y tế VN triển khai trong lĩnh vực nhi khoa

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Theo người đứng đầu ngành y tế TP.HCM, thành phố xác định rõ 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần tiếp tục được triển khai đồng bộ. Đó là tiếp tục củng cố và nâng cao năng lực phòng chống dịch bệnh; củng cố y tế cơ sở, phát triển y tế cộng đồng, quản lý tốt các bệnh không lây nhiễm; phát triển mạng lưới cấp cứu ngoài bệnh viện theo hướng chuyên nghiệp; đẩy mạnh phát triển y tế chuyên sâu theo định hướng TP.HCM sớm trở thành một trung tâm chăm sóc sức khỏe của khu vực ASEAN.

Bên cạnh đó, ngành y tế chú trọng tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ các nước phát triển để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Khuyến khích đầu tư từ khu vực tư nhân và nước ngoài vào lĩnh vực y tế, đặc biệt là các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ y tế. Trong đó, chú trọng đầu tư nghiên cứu và sản xuất dược phẩm, thiết bị y tế trong nước để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Chúng ta đang hướng đến mục tiêu công nghiệp dược đạt mức 4, mức công nghiệp dược sản xuất được thuốc phát minh. Chúng ta có chính sách cụ thể về khoa học công nghệ, có ưu đãi doanh nghiệp phát triển thuốc công nghệ cao, đưa một số công nghệ cao, thuốc phát minh vào danh mục ưu đãi, thúc đẩy đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, mục tiêu xuất khẩu 1 tỉ USD tiền thuốc đến năm 2030.

Ông Vũ Tuấn Cường, Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế)

Những giải pháp quan trọng

Để thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, theo PGS-TS Tăng Chí Thượng, TP.HCM đưa ra nhiều giải pháp. Thứ nhất, đầu tư cơ sở hạ tầng hiện đại. Cụ thể là cải thiện và mở rộng hệ thống bệnh viện, phòng khám cùng trang thiết bị y tế hiện đại để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng. Đặc biệt, tiếp tục đầu tư các cụm y tế chuyên sâu theo quy hoạch phát triển của TP.HCM, đó là Cụm y tế trung tâm hiện hữu và các cụm mới như Cụm Tân Kiên (H.Bình Chánh) và Cụm TP.Thủ Đức. TP.HCM xác định rõ không chỉ đầu tư cơ sở hạ tầng hiện đại cho các cơ sở điều trị, mà còn cả cơ sở dự phòng, trung tâm tầm soát bệnh bằng công nghệ cao.

Giải pháp thứ hai là đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao. TP.HCM không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng thông qua các chương trình đào tạo, tập huấn trong và ngoài nước. Hiện Sở Y tế xây dựng dự thảo về chính sách đặc thù để tham mưu UBND TP.HCM trình HĐND nhằm thu hút tài năng trẻ và thế hệ lãnh đạo tương lai của ngành y tế. Trong đó chú trọng lực lượng bác sĩ nội trú và điều dưỡng.

Thứ ba, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, xây dựng hệ thống y tế thông minh. Theo đó, áp dụng các công nghệ tiên tiến như AI, IoT và telemedicine (y tế từ xa) để nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị. Tích hợp dữ liệu y tế trên nền tảng số, tạo điều kiện thuận lợi trong quản lý, theo dõi sức khỏe người dân và hỗ trợ ra quyết định y tế. Triển khai hệ thống hồ sơ bệnh án điện tử để quản lý thông tin bệnh nhân một cách hiệu quả, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tích hợp Sổ sức khỏe điện tử trên VNeID và hồ sơ sức khỏe điện tử tích hợp trên app công dân số của TP.HCM.

Bác sĩ Đinh Tấn Phương, Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) khám cho bệnh nhi

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Ngoài ra, tiếp tục phát triển y tế cơ sở, đẩy mạnh các giải pháp tăng cường phòng bệnh và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Đẩy mạnh các chiến dịch nâng cao nhận thức về phòng bệnh, dinh dưỡng, lối sống lành mạnh trong cộng đồng, quản lý tốt các bệnh không lây. Xây dựng hệ thống giám sát và cảnh báo sớm các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và toàn cầu hóa. Chủ động có kế hoạch ứng phó các tác động của biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đến sức khỏe cộng đồng. Chuẩn bị các giải pháp chăm sóc sức khỏe phù hợp với già hóa dân số, bao gồm các dịch vụ chăm sóc dài hạn và phục hồi chức năng.

Trong thời gian tiếp theo, ngành y tế tiếp tục triển khai khám sức khỏe định kỳ hằng năm cho người dân TP.HCM. Trước mắt ưu tiên người cao tuổi, kế đến là phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và học sinh. Ngoài việc phát hiện sớm và can thiệp sớm các vấn đề liên quan đến sức khỏe, qua khám sức khỏe, ngành y tế sẽ thiết lập dữ liệu số về sức khỏe của người dân, làm nền tảng quan trọng cho hồ sơ sức khỏe điện tử.

"Kiềng 3 chân" vững chắc

"Riêng đối với các bệnh viện, trước những yêu cầu mới, ngành y tế đã xác định được "kiềng 3 chân" quan trọng cần phấn đấu để làm nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong kỷ nguyên mới", PGS-TS Tăng Chí Thượng khẳng định.

Cụ thể, bệnh viện không ngừng phát triển kỹ thuật chuyên sâu, tăng cường triển khai các ứng dụng tiên tiến có hàm lượng công nghệ cao, nhất là AI, IoT, in 3D… Bệnh viện phấn đấu đạt các chuẩn quốc tế về chất lượng và các chuẩn xuất sắc về chuyên môn kỹ thuật, là căn cứ quan trọng để các hãng bảo hiểm y tế quốc tế ký hợp đồng khám chữa bệnh cho người nước ngoài. Triển khai hiệu quả các giải pháp tự chủ tài chính bền vững, bên cạnh đẩy mạnh tiết kiệm, chống lãng phí trong hoạt động của các cơ sở y tế.

"Kiềng 3 chân" này cũng là yêu cầu quan trọng để TP.HCM đẩy mạnh triển khai loại hình du lịch y tế, một dịch vụ sẽ được các sở ban ngành phối hợp xây dựng đề án triển khai trong thời gian sắp tới. Ngành y tế TP.HCM phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo và không ngừng đổi mới để không chỉ đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe hiện tại mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của TP.HCM. "Sự kết hợp giữa đầu tư cơ sở hạ tầng hiện đại, đào tạo nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến có hàm lượng công nghệ cao, nhất là các ứng dụng có tích hợp trí tuệ nhân tạo và tăng cường hợp tác quốc tế sẽ là chìa khóa để ngành y tế TP.HCM vươn lên tầm cao mới", Giám đốc Sở Y tế TP.HCM nhấn mạnh.

Chiến lược phát triển y tế quốc gia

Ở tầm quốc gia, trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước, với ngành y tế, đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số y tế với 3 nội dung chính là phòng bệnh thông minh, khám chữa bệnh thông minh và quản trị y tế thông minh.

Kỹ thuật, công nghệ hiện đại ngang tầm quốc tế được ngành y tế triển khai tại các bệnh viện

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

TS Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục KHCN-ĐT (Bộ Y tế) cho biết Bộ Y tế chú trọng hoàn thiện các quy định nhằm tạo môi trường pháp lý triển khai đổi mới đào tạo nhân lực y tế theo hướng hội nhập quốc tế. Tăng cường phát triển nhân lực y tế ngang tầm với yêu cầu trong tình hình mới, bao gồm số lượng, chất lượng, cơ cấu, phân bổ, hiệu quả sử dụng nhân lực và năng lực cạnh tranh.

Tiếp đến là đột phá phát triển khoa học, công nghệ. Trong giai đoạn đến năm 2030, tập trung nghiên cứu ứng dụng các kỹ thuật, phương pháp, công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực y tế như AI, in 3D cá thể hóa, tế bào miễn dịch, tế bào gốc, các thiết bị y tế chuyên sâu, các thuốc mới, vắc xin mới, xây dựng phòng an toàn sinh học cấp độ 4 để phòng chống dịch và các bệnh mạn tính, bệnh ung thư...

Đồng thời, Bộ Y tế đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, hoàn thiện xây dựng, kết nối và chia sẻ đồng bộ cơ sở dữ liệu quốc gia y tế, cơ sở dữ liệu y tế chuyên ngành, khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên số, dữ liệu số y tế. Ưu tiên, tập trung chỉ đạo bảo đảm tiến độ triển khai các nhiệm vụ của Đề án 06; đẩy nhanh tiến độ triển khai sổ sức khỏe điện tử trên VNeID, liên thông kết quả xét nghiệm... Từng bước hình thành nền y tế thông minh với 3 nội dung chính là phòng bệnh thông minh, khám chữa bệnh thông minh và quản trị y tế thông minh.

Theo đại diện Bộ Y tế, đổi mới y tế liên quan đến việc phát triển và thực hiện các quy trình, sản phẩm, chương trình, chính sách hoặc hệ thống mới để cải thiện sức khỏe và công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế. Sự đổi mới có thể là các giải pháp công nghệ đột phá thúc đẩy nghiên cứu, phát triển khoa học để giải quyết nhu cầu sức khỏe ngày càng tăng và luôn biến động theo phát triển của xã hội và mô hình bệnh tật. Như thực tế phòng chống dịch Covid-19 đã khiến đổi mới y tế trở nên phổ biến hơn, liên quan đến nhiều tác nhân hơn bao giờ hết. Ví dụ như giám sát bộ gien và chia sẻ dữ liệu SARS-CoV-2, vắc xin mRNA, y tế từ xa, hệ thống quản lý lâm sàng…

"Đổi mới sáng tạo trong y tế đề cập việc phát triển và áp dụng các ý tưởng, công nghệ, quy trình và giải pháp mới cải thiện chất lượng và thúc đẩy ứng dụng tiến bộ khoa học trong y học, trong tất cả các lĩnh vực chuyên sâu từ chăm sóc sức khỏe ban đầu, dự phòng bệnh tật, khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất thuốc, vắc xin, sinh phẩm và thiết bị y tế", ông Nguyễn Ngô Quang thông tin.

Đảm bảo an ninh dược phẩm, làm chủ công nghệ vắc xin

Ông Nguyễn Ngô Quang chia sẻ thêm trong lĩnh y tế dự phòng quy mô quốc gia, vắc xin đang khẳng định vai trò quan trọng để phòng chống dịch chủ động. VN hiện đã làm chủ công nghệ sản xuất vắc xin khi trong nước đã sản xuất được 14 loại

vắc xin; tới đây sẽ có thêm nhà máy sản xuất vắc xin và sinh phẩm do VNVC đầu tư. Đặc biệt, từ nhiều năm qua, hệ thống quản lý thử nghiệm lâm sàng đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận. Qua đó cho thấy chúng ta đã làm chủ được các công nghệ và kỹ thuật tiên tiến trong dự phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, các bệnh mới phát sinh.

Với các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị bệnh, chúng ta đã từng bước ứng dụng sinh học phân tử, y học hạt nhân, trị liệu tế bào với chi phí chỉ bằng 1/2 - 1/3 nước ngoài. Trong nước còn đang nghiên cứu ứng dụng công nghệ chẩn đoán, trị liệu tế bào, tiếp thu làm chủ công nghệ nghiên cứu sản xuất các loại thuốc chữa bệnh có bản chất là protein và enzym; phát hiện và ứng dụng các chỉ thị sinh học liên quan đến các bệnh ung thư và bệnh di truyền; nghiên cứu về biệt hóa tế bào gốc, kháng thể đơn dòng.

Thông tin thêm về phát triển công nghiệp dược, đảm bảo an ninh dược phẩm, Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) Vũ Tuấn Cường cho biết trong nước hiện có 238 nhà máy sản xuất của 205 đơn vị đạt tiêu chuẩn GMP. Trong đó có 162 nhà máy tân dược, 7 nhà máy sản xuất vắc xin, 15 nhà máy sản xuất sinh phẩm, 8 nhà máy sản xuất nguyên liệu tân dược, 92 nhà máy đông dược, 55 nhà máy sản xuất nguyên liệu đông dược. Có 18 cơ sở có dây chuyền sản xuất thuốc đạt EU-GMP hoặc tương đương. Thuốc trong nước chiếm 70% số lượng sử dụng.

"Chúng ta đang hướng đến mục tiêu công nghiệp dược đạt mức 4, mức công nghiệp dược sản xuất được thuốc phát minh. Chúng ta có chính sách cụ thể về khoa học công nghệ, có ưu đãi doanh nghiệp phát triển thuốc công nghệ cao, đưa một số công nghệ cao, thuốc phát minh vào danh mục ưu đãi, thúc đẩy đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, mục tiêu xuất khẩu 1 tỉ USD tiền thuốc đến năm 2030", Cục trưởng Cục Quản lý dược cho hay.

Cần đổi mới tư duy về lĩnh vực y tế. Y tế không chỉ là khám chữa trị cho người bệnh, mà cần hơn, đó là chăm sóc sức khỏe cho nhân dân để hạn chế bệnh tật; cần tập trung nghiên cứu các biện pháp phòng bệnh, tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Đồng thời tăng cường năng lực cho sức khỏe sinh sản, nhi khoa và lão khoa; tăng cường y tế cộng đồng; tăng cường số lượt người dân được đến các cơ sở y tế thăm, khám sức khỏe hằng năm hoặc mỗi nửa năm.

Tập trung tháo gỡ khó khăn, rào cản, nút thắt để ngành y tế vươn dậy, để chúng ta có được "một nền y tế thích hợp với nhu cầu của nhân dân ta" như mong muốn của Bác Hồ cách đây 70 năm.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số vào quản lý và khám chữa bệnh, cần thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý y tế; triển khai bệnh án điện tử, đồng bộ dữ liệu sức khỏe giữa các bệnh viện và cơ sở y tế; tăng cường ứng dụng AI và Big Data trong chẩn đoán, điều trị bệnh và phân tích xu hướng dịch bệnh. Đồng thời đầu tư phát triển các phần mềm hỗ trợ bác sĩ trong việc ra quyết định điều trị, tăng độ chính xác trong chẩn đoán bệnh; tăng cường ứng dụng AI trong chẩn đoán thông minh; ghép tạng; phát triển công nghệ tế bào gốc; kỹ thuật gien trị liệu; phẫu thuật robot; công nghệ in 3D nhằm cá nhân hóa thiết bị y tế cho y học cá thể hóa...".

Trích phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Bộ Y tế nhân ngày Thầy thuốc Việt Nam 27.2

Thanhnien,.vn

Nguồn:https://thanhnien.vn/nganh-y-te-vuon-minh-185250226224859713.htm