Ngoại trưởng Nga đến Trung Quốc để làm gì? Nhật-Mỹ-Australia-Philippines tập trận ở Biển Đông, Israel và Hamas bác thông tin về tiến bộ đàm phán, Mỹ huấn luyện tác chiến ở Philippines… là một số tin thế giới nổi bật 24 giờ qua.
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
*Hậu quả vụ Ukraine tấn công Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia: Điện Kremlin ngày 8/4 cho rằng vụ máy bay không người lái (UAV) của Ukraine tấn công Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (ZNPP) là rất nguy hiểm.
Moscow cáo buộc Kiev đã thực hiện 3 đợt tấn công vào ZNPP do lực lượng Nga kiểm soát trong ngày 7/4 và yêu cầu phương Tây phản ứng. Trong khi đó, Ukraine phủ nhận sự dính líu đến những vụ tấn công này.
Trước đó, Ukraine đã bác bỏ cáo buộc về sự dính líu của Kiev đối với các vụ tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.
Theo bộ phận báo chí của nhà máy Zaporizhzhia, các máy bay không người lái của Ukraine ngày 7/4 đã tấn công cơ sở điện hạt nhân này. (THX)
*Nga thông báo quan điểm về tòa nhà Đại sứ quán Ukraine tại Moscow: Ông Alexei Polishchuk – Vụ trưởng Vụ Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) thuộc Bộ Ngoại giao Nga – ngày 8/4 tuyên bố tuân thủ Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao, Nga duy trì sự toàn vẹn của tòa nhà Đại sứ quán Ukraine tại thủ đô Moscow sau khi chấm dứt hợp đồng cho thuê đất.
Theo Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao, ngay cả trong trường hợp xảy ra xung đột vũ trang, nước chủ nhà vẫn phải tôn trọng và bảo vệ trụ sở của cơ quan đại diện cùng với tài sản và tài liệu lưu trữ của họ”. Trước đó, hôm 10/2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova xác nhận Cơ quan quản lý Bất động sản thành phố Moscow đã quyết định chấm dứt hợp đồng cho thuê lô đất được giao cho Đại sứ quán Ukraine. (THX)
Trung Đông – Châu Phi
*Đức bác cáo buộc của Nicaragua tại ICJ liên quan tới Gaza: Ngày 8/4 Đức đã đáp trả tuyên bố của Nicaragua tại Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) của Liên hợp quốc (LHQ) rằng Berlin đang tạo điều kiện cho nạn diệt chủng ở Gaza thông qua chính sách hỗ trợ Israel, đồng thời khẳng định Berlin hoàn toàn tuân thủ luật pháp quốc tế.
Phát biểu trước báo giới, luật sư của Đức – bà Tania von Uslar-Gleichen – tuyên bố: “Đức hoàn toàn bác bỏ các cáo buộc. Chúng tôi chưa bao giờ vi phạm Công ước chống nạn diệt chủng cũng như luật nhân đạo quốc tế dù trực tiếp hay gián tiếp… Phần trình bày của Nicaragua hoàn toàn thiên lệch và ngày mai chúng tôi sẽ thông báo về việc chúng tôi hoàn toàn tuân thủ trách nhiệm của mình như thế nào”.
Trước đó, đại diện của Nicaragua cho biết sẽ đề nghị ICJ yêu cầu Đức dừng các hoạt động xuất khẩu vũ khí cho Israel và thu hồi quyết định ngừng tài trợ cho Cơ quan cứu trợ và việc làm của LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNWRA). (AFP)
*Iran cân nhắc thời điểm trả đũa Israel: Hãng thông tấn TASS ngày 8/4 dẫn lời Giáo sư Adnan Hussein – chuyên gia về chính trị Arab tại Đại học Lebanon – nhận định vụ tấn công của Israel vào tòa nhà lãnh sự Iran tại Damascus (Syria) có chủ đích hướng lái dư luận khỏi cuộc chiến ở Dải Gaza. Ông nhận định: “Tehran đã nhận ra âm mưu này của Israel và sẽ chọn cách không vội vàng trả đũa, sẽ duy trì trạng thái kiềm chế chiến lược”.
Ông Hussein phân tích Iran đang trì hoãn nhưng sẽ không bỏ qua ý định tấn công trả đũa. Khả năng Tehran sẽ tự tay thực hiện những cuộc tấn công, thay vì thông qua các nhóm vũ trang như Hezbollah. Chuyến thăm của Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tới Syria vào ngày 8/4 sẽ cung cấp thêm thông tin về những diễn biến tiếp theo.
Trong những ngày qua, phía Israel đã đề cao cảnh giác và tăng cường các hoạt động chuẩn bị cho tình huống xấu nhất nếu bị tấn công. (Al Jazeera)
*Israel tuyên bố “loại bỏ” một chỉ huy của Hezbollah: Quân đội Israel (IDF) ngày 8/4 thông báo trong một đợt không kích xuyên đêm nhằm vào khu vực Sultaniyeh ở miền Nam Liban, IDF đã “loại bỏ” Ali Ahmed Hussein – chỉ huy cấp cao của Lữ đoàn Radwan thuộc phong trào Hezbollah.
Thông báo cho biết Hussein là nhân vật chỉ huy trực tiếp các cuộc tấn công của Hezbollah nhằm vào miền Bắc Israel trong những tháng vừa qua. Trong khi đó, hãng thông tấn quốc gia Lebanon (NNA) đưa tin máy bay IDF đã tấn công một ngôi nhà không có người tại Sultaniyeh, gây “thiệt hại lớn” cho các ngôi nhà và công trình xung quanh, ảnh hưởng tới ít nhất 8 hộ dân.
Giao tranh giữa Israel và Hezbollah, nổ ra ngay sau cuộc chiến ở Dải Gaza, đến nay đã khiến hơn 360 người tại Lebanon và hàng chục người tại Israel thiệt mạng. (the Times of Israel)
*Israel và Hamas bác bỏ thông tin về tiến triển đàm phán ngừng bắn: Các quan chức Israel và Hamas ngày 8/4 đã phủ nhận thông tin về tiến triển trong những cuộc đàm phán ngừng bắn ở Dải Gaza đang diễn ra tại Cairo, Ai Cập.
Báo chí Israel dẫn lời một quan chức nước này tuyên bố: “Chúng tôi chưa thấy triển vọng đạt được thỏa thuận trong thời gian tới. Khoảng cách trong quan điểm của các bên vẫn còn lớn và cho đến nay chưa có bước đột phá nào”. Trong khi đó, một quan chức Hamas cũng khẳng định chưa có bất cứ tiến bộ nào trong những cuộc đàm phán do lập trường “cố chấp” của Israel.
Các đại diện của Israel và Hamas đã đến Cairo hôm 7/4, 1 ngày sau khi Giám đốc Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns dẫn đầu phái đoàn Mỹ đến đây. Theo báo chí Israel, ông Burns đã đưa ra dự thảo mới về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. (Al Jazeera)
Châu Á – Thái Bình Dương
*Mỹ tổ chức huấn luyện tác chiến ở Philippines: Thiếu tướng Marcus Evans – Tư lệnh Sư đoàn bộ binh số 25 của Lục quân Mỹ – cho biết lực lượng này đang tiến hành hoạt động huấn luyện thực binh chung ở Philippines nhằm nâng cao năng lực sẵn sàng chiến đấu, trong đó có nhiệm vụ đảm bảo cung cấp đầy đủ đạn dược và các nhu cầu khác trong những điều kiện khó khăn ở các khu rừng nhiệt đới và trên những hòn đảo nằm rải rác.
Theo Tướng Evans, khoảng 2.000 binh sĩ Mỹ và Philippines sẽ tham gia các hoạt động diễn tập tác chiến kéo dài nhiều ngày tại Philippines vào tháng 6 tới. Hoạt động huấn luyện thực binh sẽ được tổ chức lần đầu tiên tại Philippines theo yêu cầu của Manila. Tuy nhiên, ông Evans không rõ liệu 2 đồng minh hiệp ước lâu năm có quyết định biến hoạt động diễn tập này thành cuộc tập trận thường niên hay không. (AP)
*Trung Quốc đáp trả cảnh báo về hậu quả nếu giúp đỡ Nga: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 8/4 cho rằng các nước liên quan không nên bôi nhọ mối quan hệ bình thường giữa Moscow và Bắc Kinh.
Phát biểu trên được bà Mao đưa ra trong buổi họp báo khi phản hồi cảnh báo của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen về hậu quả đối với các công ty Trung Quốc khi giúp đỡ Nga.
Trước đó, tại phát biểu họp báo ở Bắc Kinh, bà Yellen cảnh báo các công ty, trong đó có các doanh nghiệp Trung Quốc, không nên hỗ trợ vật chất cho Nga trong cuộc khủng hoảng Ukraine, nếu không họ sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ hoạt động hợp tác bình thường giữa Trung Quốc và Nga trong các lĩnh vực khác nhau không nên bị gián đoạn hoặc hạn chế. (Sputnik)
*Nhật-Mỹ-Australia-Philippines tập trận chung ở Biển Đông: Quân đội Philippines thông báo tối 7/4, nước này đã tiến hành cuộc tập trận hàng hải chung với Nhật Bản, Mỹ và Australia ở Biển Đông, dẫn tới việc Trung Quốc tổ chức một cuộc tuần tra hàng hải và hàng không nhằm đáp trả.
Theo các lực lượng vũ trang Philippines, cuộc tập trận chung bốn bên, diễn ra vào ngày 7/4 ở vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) Philippines, thể hiện “cam kết tăng cường hợp tác khu vực và quốc nhằm hỗ trợ một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở thông qua các cuộc tập trận có khả năng tương tác trong lĩnh vực hàng hải”.
Cuộc tập trận này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc tỏ ra ngày càng quyết liệt ở Biển Đông giàu tài nguyên. Trong một động thái nhằm phản đối cuộc tập trận, quân đội Trung Quốc cùng ngày cho biết họ đã tiến hành một “cuộc tuần tra chiến lược” dưới sự chỉ đạo của Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Nam của Quân Giải phóng Nhân dân (PLA). (Kyodo)
Châu Âu
*Thủ tướng Đức công du Trung Quốc: Thủ tướng Đức Olaf Scholz sẽ tới Trung Quốc từ ngày 13-16/4. Phát biểu họp báo ngày 8/4, người phát ngôn Văn phòng Thủ tướng Đức – ông Steffen Hebestreit nêu rõ – Thủ tướng Scholz sẽ gặp ông Tập Cận Bình và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại thủ đô Bắc Kinh.
Các điểm dừng khác trong chuyến đi này của nhà lãnh đạo Đức sẽ bao gồm Trùng Khánh vào ngày 14/4 và Thượng Hải trong ngày 15/4. Dự kiến, ông Scholz sẽ tham gia cuộc đối thoại với các doanh nghiệp Đức và trình bày bài phát biểu tại một trường đại học ở Thượng Hải.
Đây là chuyến thăm Trung Quốc thứ 2 của Thủ tướng Scholz kể từ khi nhậm chức. Chuyến công du đầu tiên của ông đến gã khổng lồ châu Á diễn ra hồi tháng 11/2022 (AFP)
*Mục đích chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga: Bộ Ngoại giao Nga ngày 8/4 thông báo Ngoại trưởng nước này Sergei Lavrov đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Trung Quốc để thảo luận về cuộc chiến ở Ukraine, quan hệ song phương và tình hình khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Trước đó phía Nga thông báo, Ngoại trưởng Lavrov sẽ gặp người đồng cấp chủ nhà Vương Nghị và thảo luận một loạt “chủ đề nóng”, vốn cũng sẽ bảo gồm hợp tác chung trong các tổ chức quốc tế, như LHQ và G20.
Cũng trong tháng 3, Reuters đưa tin Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ công du Trung Quốc trong tháng 5 để hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và đây sẽ là chuyến công du đầu tiên của người đứng đầu Điện Kremlin trong nhiệm kỳ tổng thống mới của ông. (Reuters)
*Nga cảnh báo khi quân đội Đức hiện diện tại Lithuania: Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 8/4 cảnh báo kế hoạch triển khai quân đội Đức tại Lithuania sẽ khiến căng thẳng leo thang.
Lithuania là quốc gia thành viên của cả Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU) có chung đường biên giới với Nga và đồng minh Belarus của Moscow- trước đó tuyên bố sẽ tài trợ một phần cho hoạt động đồn trú lâu dài của 5.000 binh sĩ Đức từ năm 2027. (Reuters)
Châu Mỹ
*Mỹ có thể đánh thuế hàng xuất khẩu xanh của Trung Quốc: Trả lời phỏng vấn kênh tin tức CNBC ngày 8/4, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết Washington sẽ không loại trừ thuế quan đối với các mặt hàng xuất khẩu năng lượng xanh của Trung Quốc.
Khi được hỏi về thuế quan tiềm năng, bà Yellen nói: “Tôi sẽ không loại trừ bất cứ khả năng nào vào thời điểm này”. Bà Yellen, đang thực hiện chuyến công du Trung Quốc, đã cảnh báo Bắc Kinh rằng Washington sẽ không chấp nhận việc các ngành công nghiệp mới đang bị phương hại bởi những mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. (Reuters)
*Argentina lên án Ecuador đột kích vào Đại sứ quán Mexico: Ngày 7/4, Bộ Ngoại giao Argentina ra thông cáo hối thúc Ecuador tuân thủ quy định quốc tế sau khi lực lượng an ninh Ecuador tiến hành đột kích Đại sứ quán Mexico ở Quito để bắt giữ cựu Phó Tổng thống Jorge Glas, bị cáo buộc tham nhũng.
Thông cáo đăng trên tài khoản X nêu rõ “cũng như các nước trong khu vực, Argentina lên án vụ đột kích nhằm vào Đại sứ quán Mexico ở Quito và kêu gọi tuân thủ đầy đủ các quy định quốc tế cũng như các nghĩa vụ phát sinh từ Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao”.
Trên tài khoản X, cựu Tổng thống Argentina Cristina Fernández cũng lên án mạnh mẽ hành động của Ecuador và cho rằng đây là hành vi “tấn công chưa từng có tiền lệ ở Mỹ Latinh” và “vi phạm luật pháp quốc tế cũng như truyền thống lịch sử của Mexico trong vấn đề tị nạn chính trị”. (AP)