Nền kinh tế đã phục hồi tích cực, lấy lại được đà tăng trưởng như giai đoạn trước dịch, với nhiều điểm sáng

(MPI) – Trình bày báo cáo tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8 năm 2024, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, tình hình kinh tế – xã hội (KTXH) 8 tháng tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, đáng khích lệ, được các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp đánh giá cao. Nền kinh tế đã phục hồi tích cực, lấy lại được đà tăng trưởng như giai đoạn trước dịch, với nhiều điểm sáng, nhất là trong xuất khẩu và thu hút FDI. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, bội chi NSNN, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài thấp hơn nhiều phạm vi cho phép.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung tham dự phiên họp. Nguồn: Chinhphu.vn

Phiên họp diễn ra ngày 07/9/2024 dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhằm tập trung thảo luận nhiều nội dung quan trọng như tình hình kinh tế – xã hội tháng 8 và 8 tháng đầu năm 2024; tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công; tình hình triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia; tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2024, dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2025.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, tình hình KTXH tháng 8 và 08 tháng tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, quan trọng, thể hiện qua 10 nhóm kết quả nổi bật, đáng khích lệ. Một là, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 08 tháng tăng 4,04% so với cùng kỳ, trong mức kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội. Tỷ giá được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, phù hợp với diễn biến thị trường thế giới. Thu NSNN 08 tháng ước đạt 78,5% dự toán, tăng 17,8% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu 08 tháng tăng lần lượt 16,7%, 15,8% và 17,7% so với cùng kỳ; xuất siêu ước đạt 19,1 tỷ USD. Các cân đối lớn được bảo đảm.

Hai là, các động lực tăng trưởng từ phía cung tiếp tục chuyển biến tích cực. Sản xuất nông nghiệp, dịch vụ duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh, trở lại là động lực quan trọng, dẫn dắt cho tăng trưởng chung của nền kinh tế; chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 8 tăng 9,5% so với cùng kỳ, 08 tháng tăng 8,6%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 9,7%. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 8 đạt 52,4 điểm, là tháng thứ năm liên tiếp trên 50 điểm, cho thấy sản xuất công nghiệp đã phục hồi rõ nét.

Trong tháng 8, có khoảng 21,9 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tính chung 08 tháng có khoảng 168,1 nghìn doanh nghiệp, cao hơn số rút lui khỏi thị trường (135,3 nghìn doanh nghiệp).

Ba là, các động lực tăng trưởng từ phía cầu phục hồi tích cực hơn. Thu hút FDI tiếp tục là điểm sáng, tổng vốn FDI đăng ký 08 tháng khoảng 20,5 tỷ USD, tăng 7,0% so với cùng kỳ, trong đó FDI đăng ký mới gần 12 tỷ USD, tăng 27%; vốn FDI thực hiện khoảng 14,15 tỷ USD, tăng 8,0%.

Thị trường bất động sản có chuyển biến; các khó khăn, vướng mắc đối với doanh nghiệp, dự án bất động sản được quyết liệt tháo gỡ, nhất là các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 tăng 7,9% so với cùng kỳ, 08 tháng tăng 8,5%; khách quốc tế 08 tháng khoảng 11,4 triệu lượt người, tăng 45,8%; ước tính trong dịp nghỉ lễ Quốc khánh, cả nước đã phục vụ khoảng 3 triệu lượt khách du lịch, tăng 20% so với cùng kỳ. Xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng, hầu hết các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực tăng trưởng cao.

Bốn là, quyết liệt tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xử lý tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế.

Công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật được chỉ đạo quyết liệt, ưu tiên cả về thời gian và nguồn lực, với tinh thần cải cách, đổi mới, đột phá trong tư duy, cách nghĩ, cách làm và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ các dự án trọng điểm.

Đến nay, đã đưa vào khai thác hơn 2.021 km đường bộ cao tốc, mở ra nhiều không gian phát triển mới. Dự án 500kV mạch 3, với quy mô gần 01 tỷ USD, được khánh thành sau hơn 6 tháng thi công, trở thành hình mẫu điển hình, tạo động lực, truyền cảm hứng trong triển khai các công trình, dự án quan trọng quốc gia với cách làm mới, tư duy mới, điều hành mới, huy động được sức mạnh tổng hợp.

Tiếp tục tập trung chỉ đạo xử lý các vấn đề tồn đọng, doanh nghiệp, ngân hàng yếu kém, ngân hàng “0 đồng”…; triển khai Đề án đầu tư 01 triệu căn nhà ở xã hội; đẩy nhanh tiến độ quy hoạch và ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch ; phát triển kinh tế số, chuyển đổi số, cung cấp dịch vụ công trực tuyến… Việc triển khai Đề án 06 đạt nhiều kết quả nổi bật, là điểm sáng trong chuyển đổi số.

Sáu là, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống người dân tiếp tục được nâng lên. Thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách an sinh xã hội, bảo trợ xã hội. Sáu là, các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục được quan tâm, chú trọng. Bảy là, ngành giáo dục đã tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia, tuyển sinh đại học, cao đẳng và khai giảng năm học mới 2024-2025, bảo đảm an toàn, nghiêm túc, đúng kế hoạch.

Tám là, ngành y tế làm tốt công tác phòng, chống các bệnh truyền nhiễm, dịch sởi, bạch hầu, sốt xuất huyết, đậu mùa khỉ…; phòng, chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường trước, trong và sau thiên tai, bão lũ; bảo đảm thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh, triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng…

Chín là, ổn định chính trị, độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững; tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường. Mười là, công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, nhất là đối ngoại cấp cao được triển khai chủ động, đồng bộ, toàn diện, hiệu quả, không ngừng củng cố và nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước, mở ra các cơ hội hợp tác, hướng phát triển mới.

Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức; các động lực tăng trưởng chưa có sự bứt tốc rõ nét. Các cấp, các ngành, các địa phương cần phối hợp chặt chẽ, chủ động, hiệu quả hơn nữa, phát huy tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, sự bản lĩnh, đột phá, đổi mới, sáng tạo trong tư duy, cách nghĩ, cách làm để hoàn thành tốt nhất công việc được giao, thúc đẩy nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ hơn nhằm đạt tốc độ tăng trưởng cả năm 6,8-7% và phấn đấu trên 7%, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh.

Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháng 9 và Quý IV, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu rõ, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi, thời cơ, tạo áp lực lên điều hành tăng trưởng và phát triển KTXH của nước ta. Yêu cầu tăng trưởng những tháng cuối năm 2024 và thời gian tới là rất lớn, phải khai thác hiệu quả các cơ hội, thuận lợi, thời cơ để tạo sự chuyển biến rõ nét cho các động lực tăng trưởng, phấn đấu đạt cao hơn nữa kế hoạch năm 2024, tạo tiền đề cho năm 2025.

Các bộ, ngành, địa phương cần quán triệt nghiêm, thực hiện toàn diện, hiệu quả hơn nữa các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Quốc hội, Nghị quyết 01/NQ-CP, 02/NQ-CP, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của từng bộ, cơ quan, trong đó, lưu ý các nhóm nhiệm vụ, giải pháp như tập trung chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, bảo đảm tiến độ các nội dung trình Hội nghị Trung ương 10 và Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8.

Chủ động phối hợp chặt chẽ, từ sớm, từ xa với các cơ quan của Quốc hội để hoàn thiện, cụ thể hóa các nhóm chính sách lớn đã được Chính phủ thông qua đề xuất xây dựng Luật Đầu tư công (sửa đổi), các luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Đầu tư, Đầu tư theo phương thức đối tác công – tư (PPP), NSNN, Quản lý, sử dụng tài sản công, Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp… nhất là các quy định mới, đột phá về phân cấp, phân quyền, quản lý nguồn lực, thu hút đầu tư và cơ chế đặc thù…

Tiếp tục ưu tiên nguồn lực để hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng, thu hút được các dự án đầu tư quy mô lớn, công nghệ cao; xây dựng, thu hút và sử dụng nhân tài cả trong và ngoài nước.

Tập trung rà soát, tháo gỡ triệt để các khó khăn, vướng mắc, nhất là về pháp lý của tất cả dự án để giải phóng tối đa các nguồn lực còn đang tồn đọng cho tăng trưởng và phát triển. Xác định đây là nhiệm vụ, giải pháp đột phá, trọng tâm, trọng điểm trong những tháng cuối năm 2024 và cả năm 2025.

Tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ và làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống về đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Trong đó, lưu ý các nhiệm vụ, giải pháp như tập trung triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người dân. Đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng trong nước, cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế. Tăng cường quản lý thương mại điện tử, phòng, chống gian lận xuất xứ, buôn lậu.

Khai thác tối đa các cơ hội từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiến lược và các FTA đã ký; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới để đẩy mạnh xuất khẩu. Chủ động đàm phán, hỗ trợ doanh nghiệp liên quan đến các hoạt động điều tra chống bán phá giá đối với hàng Việt Nam. Hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn mới của các thị trường xuất khẩu.

Xây dựng và quản lý chặt chẽ, hiệu quả vùng quy hoạch nguyên liệu, chỉ dẫn địa lý, bảo vệ thương hiệu hàng nông sản Việt Nam. Tập trung thu hút các dự án FDI có quy mô lớn, chất lượng, công nghệ cao trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn…

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Bảo đảm tiến độ các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia, tiến độ chuẩn bị đầu tư một số dự án đường sắt quan trọng, đặc biệt là tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam, các tuyến đường sắt kết nối Việt Nam – Trung Quốc, các tuyến đường bộ cao tốc giai đoạn 2026-2030 và nâng cấp, mở rộng đường bộ cao tốc đã được đầu tư theo quy mô phân kỳ lên quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch.

Ban hành và triển khai hiệu quả các kế hoạch thực hiện quy hoạch, xác định rõ các nội dung trọng tâm, tiến độ và nguồn lực thực hiện các chương trình, dự án trong quy hoạch, bảo đảm linh hoạt, sát thực tế, đáp ứng yêu cầu phát triển nhưng không được tùy tiện thay đổi.

Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới từ kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…; đẩy mạnh liên kết vùng, phát huy hiệu quả hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng. Trong đó, cần tập trung tăng cường hợp tác, tổ chức đối thoại kinh tế với các đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược để thu hút các tập đoàn đa quốc gia, nhà đầu tư chiến lược trong các lĩnh vực chíp, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…

Nghiên cứu các gói chính sách với quy mô đủ lớn, phù hợp, khả thi để hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới; xây dựng Hệ thống ngành kinh tế xanh quốc gia. Đẩy mạnh triển khai Đề án 06, tăng cường kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Nghiên cứu xây dựng chính sách thúc đẩy các ngành công nghiệp, dịch vụ phụ trợ, đào tạo nguồn nhân lực để tham gia sâu vào quá trình xây dựng, vận hành các tuyến đường sắt, nhất là đường sắt kết nối với Trung Quốc, đường sắt cao tốc Bắc – Nam.

Tập trung nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện Đề án Trung tâm tài chính quốc tế, khu vực, Đề án phát triển thị trường các-bon, khu thương mại tự do tại các địa phương.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách, phát huy tối đa hiệu quả vai trò của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, cả ở trung ương, các vùng và địa phương để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.

Khẩn trương sơ kết, đánh giá tình hình triển khai các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển KTXH gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh của 06 Vùng; nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện phát triển, phát huy tiềm năng, lợi thế của từng Vùng.

Chú trọng làm tốt công tác an sinh xã hội, phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường… Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Tăng cường thông tin, tuyên truyền, nhất là công tác truyền thông chính sách, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tạo đồng thuận xã hội./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư