Nên ‘bêu’ tên người xả rác bừa bãi như cách làm của người Nhật?

Truyền thông Nhật Bản cho biết bắt đầu từ tháng 3-2025, giới chức thành phố Fukushima sẽ kiểm tra các túi rác không xử lý đúng quy định như rác thải chưa được phân loại hoặc các túi rác vượt quá giới hạn kích thước.

Trong một số trường hợp, các nhà chức trách Fukushima sẽ công khai danh tính cá nhân hoặc doanh nghiệp bỏ rác sai quy định.

Đây có phải là cách làm hiệu quả để trị “căn bệnh” xả rác bừa bãi? Việt Nam nên học gì từ cách làm này?

Bạn đọc Thanh Ny gửi đến Tuổi Trẻ Online bài viết chia sẻ thêm góc nhìn về vấn đề này:

Nhật Bản, Singapore cùng nhiều quốc gia khác đã và đang kiên định với mục tiêu nâng cao ý thức cộng đồng bằng nhiều quy định nghiêm khắc, buộc mỗi người dân tuân thủ quy trình xử lý rác thải của chính mình.

Bên cạnh mức xử phạt tăng lũy tiến theo số lần vi phạm nhằm đánh mạnh vào túi tiền của người vi phạm, người thiếu ý thức còn bị buộc tham gia lao động công ích, dọn sạch khu vực công cộng dưới sự giám sát chặt chẽ của truyền thông…

Còn chúng ta thì sao?

Không ít người rất kém ý thức trong việc xử lý rác thải của chính mình.

Sau mỗi dịp lễ hội, tại những nơi tập trung đông người qua lại, trong vô số khuôn mặt sáng sủa, nụ cười hớn hở, ánh mắt long lanh niềm vui cùng bạn bè và người thân, có bao nhiêu bạn trẻ ở lại dọn rác?

Thực tế không ít nơi chân vừa rời đi là la liệt vỏ bánh, hộp xốp, ly nhựa ngổn ngang, chỏng chơ giữa đường đi, dưới chân ghế…, đẩy gánh nặng về phía đội ngũ công nhân vệ sinh.

Rác không chỉ tập trung tại những nơi có tổ chức lễ hội, rác la liệt mọi nẻo, dồn ứ miệng cống, rác chiếm cứ lề đường, vương vãi bên cạnh những thùng rác hả miệng chờ sẵn mà “bụng” vẫn trống không…

Người ta đinh ninh rằng chỉ cần nhà mình sạch sẽ là được, còn đâu đó ngập ngụa rác thì đó là chuyện của người thu gom rác.

Mảnh ghép xám xịt ấy cứ trưng ra mỗi ngày khiến chúng ta trăn trở không dứt, lắm khi tự hỏi và lắc đầu một cách bất lực rằng: bỏ rác đúng nơi quy định là việc làm cực khó đối với một số người?

Để thay đổi thói quen tiện đâu vứt đấy, bạ đâu xả đó của nhiều người thì giáo dục thôi chưa đủ. Thiết nghĩ pháp luật cần phải mạnh tay hơn với hành vi vứt rác bừa bãi, xả rác tràn lan.

Cần phạt thật nặng, phạt thật nghiêm, phạt thường xuyên hành vi xả rác bừa bãi, ném rác lung tung, không phân loại rác tại nguồn.

Đã đến chúng ta nên học tập các nước như Nhật, Singapore, đó là ràng buộc trách nhiệm cộng đồng bằng hàng loạt giải pháp: phạt lao động công ích, “bêu” tên công khai nơi cư trú, buộc xin lỗi trước tập thể…

Có như thế mới hy vọng chữa được “căn bệnh” xả rác bữa bãi của những người kém ý thức.