Một cuộc chiến thương mại là “không thể tránh khỏi”

Thuế quan của EU đối với xe điện Trung Quốc dự kiến ​​sẽ có hiệu lực vào cuối tháng này. (Nguồn: AFP)

“Một cuộc chiến thương mại toàn diện có khả năng xảy ra ngày càng cao nếu không có gì thay đổi”, ông Jens Eskelund tuyên bố trong một cuộc họp hôm 9/10.

Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi Trung Quốc chính thức áp dụng các biện pháp chống bán phá giá tạm thời đối với rượu mạnh nhập khẩu từ EU. Trong đó, Trung Quốc nhắm vào các thương hiệu của Pháp bao gồm Hennessy và Remy Martin, vài ngày sau khi khối 27 quốc gia này bỏ phiếu áp thuế đối với xe điện (EV) do Trung Quốc sản xuất.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, kết quả điều tra sơ bộ đã xác định việc bán phá giá rượu mạnh từ Liên minh châu Âu gây ra “thiệt hại đáng kể” cho ngành công nghiệp của nước này.

Giữa lúc Bắc Kinh cáo buộc Brussels về “chủ nghĩa bảo hộ trắng trợn”, ông Eskelund thúc giục nhà chức trách Trung Quốc nên xem xét bức tranh toàn cảnh và nghiêm túc rà soát những lo ngại của châu Âu đối với các chính sách của chính phủ nước này.

“Tôi nghĩ rằng vụ việc liên quan đến xe điện trong nhiều tháng qua đã làm xao nhãng tình hình khi xem xét những vấn đề rộng hơn đang diễn ra trong trao đổi thương mại song phương. Rõ ràng, đang có sự gia tăng mạnh mẽ trong xuất khẩu của Trung Quốc, được thúc đẩy bởi tình trạng giảm phát trong nước. Trong 7 tháng đầu năm, xuất khẩu của Trung Quốc sang EU đã tăng vọt lên ‘mức cao nhất mọi thời đại’ trong khi nhập khẩu từ EU lại giảm mạnh”, ông Eskelund dẫn chứng.

Cũng theo quan chức này, kể từ năm 2017, nền kinh tế Trung Quốc đã tăng trưởng 40% nhưng trong giai đoạn đó, xuất khẩu của châu Âu sang Trung Quốc đã giảm 30%.

Dữ liệu của chính phủ Trung Quốc cho thấy giá sản xuất – chi phí hàng hóa tại cổng nhà máy – đã giảm trong 23 tháng liên tiếp, khiến các công ty không còn lựa chọn nào khác ngoài việc xuất khẩu sản phẩm của mình ra nước ngoài.

Điều này đã dẫn đến sự gia tăng đột biến trong nhập khẩu hàng hóa công nghệ cao vào châu Âu, nơi mà theo tiêu chuẩn của phương Tây, tương đối cởi mở với các sản phẩm của Trung Quốc.

Trong khi đó, những nỗ lực gần đây của chính phủ Trung Quốc nhằm thúc đẩy tiêu dùng tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cho đến nay vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong đợi.

Thị trường chứng khoán Bắc Kinh liên tục giảm điểm sau khi những số liệu về các biện pháp kích thích kinh tế được tung ra không đáp ứng được kỳ vọng, khiến nhiều nhà đầu tư thờ ơ với triển vọng tăng trưởng của quốc gia châu Á này.

Tại châu Âu, những động thái của nền kinh tế số một châu Á cũng được theo dõi chặt chẽ bởi tình trạng giảm phát và nhu cầu tiêu dùng yếu được cho là nguyên nhân chính làm gia tăng tranh chấp giữa Bắc Kinh và Brussels.

Mặc dù các nhà phân tích vẫn đang tránh sử dụng thuật ngữ “cuộc chiến thương mại”, nhưng việc gia tăng những động thái căng thẳng giữa hai bên được dự báo sẽ sớm đưa Trung Quốc và EU đến gần hơn với vòng xoáy tranh chấp thương mại gay gắt.

Hôm 8/10, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, Bắc Kinh đang điều tra các hoạt động bán phá giá giữa các nhà sản xuất sữa và thịt lợn của EU và đang cân nhắc tăng thuế đối với “xe chạy bằng xăng động cơ lớn nhập khẩu”.

Các cuộc đàm phán kỹ thuật giữa hai bên về việc đạt được thỏa thuận về xe điện vẫn đang diễn ra. Gần đây nhất, Ủy ban châu Âu (EC) đã từ chối một số đề nghị từ các Phòng thương mại Trung Quốc yêu cầu đặt ra mức giá tối thiểu cho hàng nhập khẩu từ nước này.

Một nguồn tin trong ngành cũng tiết lộ, vẫn còn một “khoảng cách lớn” giữa những gì các nhà đàm phán Trung Quốc sẵn sàng đưa ra mà EC có thể sẵn sàng chấp nhận