Trong số công ty của các nước phương Tây có chi nhánh ở Nga trước cuộc xung đột Ukraine, hiện chỉ có 17% đã rời khỏi Nga. Số còn lại đang đóng hàng tỷ USD tiền thuế cho Nga.
 |
| Sau 1 năm bám trụ tại thị trường Nga, các công ty phương Tây “thắng đậm” và thu về hàng tỷ USD lợi nhuận. (Nguồn: Getty) |
Chỉ 17% số công ty phương Tây rời khỏi Nga
Báo cáo thống kê mới của Trường Kinh tế Kiev (KSE) và B4Ukraine cho thấy các công ty đa quốc gia ở Nga đang tiếp tục nộp thuế tại thị trường này trong năm 2022.
Theo một số ước tính, việc duy trì các nỗ lực quân sự khiến Nga tiêu tốn ít nhất 1 tỷ USD mỗi ngày, một gánh nặng lớn đối với nguồn tài chính, trong lúc giá dầu và khí đốt giảm cùng với các lệnh trừng phạt nhằm vào lĩnh vực năng lượng của Nga đang gây thiệt hại đến nguồn thu nhập chính của nước này.
Tuy nhiên, báo cáo chỉ ra rằng trong số 1.387 công ty của phương Tây có công ty con ở Nga tại thời điểm bắt đầu nổ ra xung đột Nga-Ukraine vào ngày 24/2/2022, chỉ có 241 công ty (17%) đã hoàn toàn rời khỏi Nga. Trong khi đó, những công ty chưa rời khỏi thị trường này đã đóng 177,2 tỷ USD tiền thuế trong năm ngoái.
Hồi tháng Hai vừa qua, KSE công bố báo cáo kinh doanh chưa hoàn thiện, phân tích về việc các công ty rút khỏi Nga, cho biết hơn một nửa (56%) số công ty quốc tế hoạt động ở Nga khi bắt đầu nổ ra xung đột vẫn tiếp tục kinh doanh ở thị trường này. Báo cáo cho biết, hầu như không có gì thay đổi ngay cả sau 3 tháng diễn ra xung đột, khi 56% số công ty được KSE giám sát vẫn thông báo ở lại Nga.
Các công ty nước ngoài đóng hàng tỷ USD tiền thuế
Năm 2022, các tập đoàn toàn cầu, trong đó có cả những tập đoàn đã rút khỏi Nga, nộp tổng cộng 3,5 tỷ USD tiền thuế trên số lợi nhuận tại nước này. Báo cáo cho rằng đây chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” và có khả năng ước tính này vẫn thấp so với tổng hóa đơn thuế.
Báo cáo cũng cho thấy, các công ty nước ngoài có chi nhánh ở Nga còn phải đóng một loạt các loại thuế khác, bao gồm thuế thu nhập đối với tiền lương của nhân viên, các khoản đóng bảo hiểm xã hội và thuế giá trị gia tăng.
Các công ty có trụ sở chính ở các quốc gia thuộc Nhóm các nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) và Liên minh châu Âu (EU) là những công ty nộp thuế lợi nhuận cao nhất ở Nga trong năm 2022, có 16 trong số 20 công ty đa quốc gia đóng góp nhiều nhất.
Theo báo cáo, các công ty Mỹ dẫn đầu về doanh thu tại Nga và là những công ty đóng góp nhiều nhất cho ngân sách của nước này thông qua thuế lợi nhuận, lên tới 712 triệu USD trong năm 2022, tiếp theo là các công ty Đức với 402 triệu USD. Trong khi đó, các công ty có trụ sở tại các quốc gia thành viên EU hiện tại đã nộp 594 triệu USD thuế lợi nhuận.
Giám đốc điều hành Ủy ban Kinh tế Đức vùng phía Đông, ông Michael Harms, cho biết nhiều công ty Đức hiện đã rời khỏi thị trường Nga hoặc đang trong quá trình rút lui. Phát biểu với DW, ông Harms nói quan hệ kinh tế Đức-Nga đã thay đổi đáng kể.
Năm 2022, xuất khẩu của Đức sang Nga giảm gần một nửa, trong khi nhập khẩu từ Nga giảm 90% kể từ đầu năm 2023.
Theo ông Harms, thực tế là con số này vẫn chưa được phản ánh đầy đủ trong số liệu thống kê trong năm 2022 do nhiều công ty bị ràng buộc bởi các nghĩa vụ hợp đồng và không thể rời bỏ thị trường ngay. Ông cho biết, chính phủ Nga cũng đã thiết lập các rào cản đáng kể để khiến các công ty nước ngoài khó rút lui hơn.
Nhiều thương hiệu vẫn ở lại
Trong khi một số thương hiệu như McDonald’s và Starbucks hoàn toàn rời khỏi Nga thì nhiều thương hiệu khác tiếp tục ở lại.
Báo cáo của KSE cho thấy, một số công ty thuốc lá khổng lồ như Japan Tobacco International đã đạt doanh thu 7,4 tỷ USD tại Nga trong năm 2022, tăng 1,5 tỷ USD so với năm 2021, mức tăng lớn nhất so với bất kỳ công ty nào và công ty này đã nộp 193 triệu USD tiền thuế lợi nhuận trong năm 2022.
 |
| Công ty thuốc lá Philip Morris International tiếp tục làm ăn phát đạt tại thị trường Nga. (Nguồn: PMI) |
Phillip Morris, đạt doanh thu 7,9 tỷ USD và nộp 206 triệu USD tiền thuế lợi nhuận tại Nga trong năm 2022. Tháng Hai vừa qua, Philip Morris cho biết việc tiếp tục kinh doanh ở Nga sẽ có lợi hơn việc bán sản phẩm với giá thấp hơn.
Lĩnh vực hàng tiêu dùng đạt doanh thu 21 tỷ USD tại Nga vào năm 2022. Riêng Công ty thực phẩm đa quốc gia Danone đạt doanh thu hơn 3 tỷ USD, dù đang tích cực tìm một đơn vị Nga để bán toàn bộ hoạt động tại đây nhưng cho đến nay vẫn chưa thành công. Nestle cũng mới cắt giảm một số hoạt động của mình và ngừng quảng cáo ở thị trường Nga.
Nhà sản xuất bánh kẹo Mars của Mỹ là một trong những công ty đóng thuế nhiều nhất ở Nga trong năm 2022, với 99 triệu USD tiền thuế lợi nhuận. Tháng Một năm nay, Mars cho biết họ mới thu hẹp một số bộ phận kinh doanh tại Nga.
