Sáng 29/11, thông tin nhạc sĩ Xuân Phương qua đời ở tuổi 50 vì bệnh ung thư khiến giới nghệ sĩ và người hâm mộ không khỏi xót xa, bàng hoàng và tiếc nuối.
Sinh thời, các sáng tác của nhạc sĩ gắn liền với ký ức của đông đảo khán giả lứa tuổi 7x, 8x, được chọn làm ca khúc chủ đề của nhiều bộ phim truyền hình ăn khách.
Nói về danh xưng “nhạc sĩ của những bài hát trong phim”, Xuân Phương khi còn sống từng cho biết, anh rất vui khi được mọi người gọi như thế. Đó là sự công nhận, là thành quả mà anh đã đạt được qua bao nhiêu năm, là cảm giác vinh dự, tự hào và một chút áp lực.
“Tôi bắt đầu viết nhạc phim từ năm 1997 cho bộ phim Xin hãy tin em của đạo diễn Đỗ Thanh Hải. Từ đó đến nay, tôi viết được khoảng 60 – 70 bộ phim truyền hình. Danh xưng “nhạc sĩ của những bài hát trong phim” là sự yêu mến dành tặng tôi của những khán giả thường xuyên theo dõi phim truyền hình VTV”, anh nói.
“Mong ước kỷ niệm xưa” (phim “Xin hãy tin em”)
Xin hãy tin em của đạo diễn Đỗ Thanh Hải là bộ phim kinh điển về đề tài sinh viên. Bộ phim được chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ, phát sóng lần đầu trong chương trình Văn nghệ Chủ nhật vào năm 1997 trên kênh VTV3.
Dù chỉ vỏn vẹn 3 tập, nhưng Xin hãy tin em đã gây bão và để lại ấn tượng sâu đậm không thể quên đối với thế hệ khán giả 7X, 8X thời bấy giờ.
Đặc biệt, ca khúc nhạc phim Mong ước kỷ niệm xưa do nhóm Tam ca 3A thể hiện cũng đã trở thành một trong những bài hát “đinh” của biết bao thế hệ học trò mỗi mùa chia tay trường lớp và bạn bè.
Sinh thời, nhạc sĩ Xuân Phương cho biết, Mong ước kỷ niệm xưa là một trong những ca khúc khiến anh ấn tượng nhất sự nghiệp sáng tác của mình.
Anh bộc bạch: “Khi sáng tác bài hát này tôi còn rất trẻ, khoảng 23-24 tuổi. Hồi ấy, tôi mới tốt nghiệp ra trường nên có rất nhiều cảm xúc và kỷ niệm.
Tất cả những ca từ và giai điệu trong bài hát dường như có sẵn trong đầu, tôi chỉ làm nhiệm vụ duy nhất là ghi chúng ra thành bài hoàn chỉnh”.
Còn đạo diễn Đỗ Thanh Hải từng chia sẻ trong chương trình Rubic 8 nhiều năm trước rằng, trong quá trình làm phim với nhạc sĩ Xuân Phương, cả hai vừa làm vừa dựa trên những ký ức về thời học sinh của mình và làm một cách hồn nhiên.
“Tôi rất mừng là khi phát sóng cùng bộ phim, bài hát được số đông khán giả và các bạn trẻ yêu thích”, anh từng nói.
“Lời ru cho con” (phim “Của để dành”)
Phát sóng năm 1998, bộ phim Của để dành của đạo diễn Đỗ Thanh Hải đã tạo nên cơn sốt nhờ những thước phim chân thực, mang nhiều giá trị nhân văn.
Ca khúc Lời ru cho con được Xuân Phương sáng tác cho phim qua giọng hát nội lực của ca sĩ Hà Trần cũng trở thành bài hát để lại ấn tượng khó phai và có chỗ đứng nhất định trong lòng khán giả đến nay.
Được biết, trước khi sáng tác, Xuân Phương cùng đạo diễn lên hiệu sách Tràng Tiền, mua thơ về phổ nhạc. Bài hát được ra đời từ bài thơ của Vân Thị Kiều Anh.
Sau hơn một năm phim phát sóng, Xuân Phương nhận được cuộc điện thoại của nhà thơ từ TPHCM, nói: “Tôi là tác giả bài thơ anh đã phổ nhạc. Bài hát rất hay”.
“Lời chưa nói” (phim “Phía trước là bầu trời”)
Bộ phim truyền hình Phía trước là bầu trời (2001) không chỉ có nội dung hấp dẫn khán giả mà ca khúc chính trong phim mang tên Lời chưa nói với giọng hát trong trẻo, giàu cảm xúc của diva Hà Trần cũng từng rất được hâm mộ.
Từ khi ra mắt, sáng tác này của nhạc sĩ Xuân Phương nhanh chóng chinh phục khán giả bởi giai điệu đẹp, ca từ ngọt ngào.
Lời ca gửi gắm tâm sự của cô gái khi “tình yêu đã xa rồi”: “Dẫu có anh bên mình em vẫn hay rằng em chỉ nâng cánh chim bay. Chẳng bao giờ có được người yêu dấu. Chất chứa trong lòng bao đắng cay. Người hỡi! Tình yêu đã xa rồi thiêu đốt con tim bằng ngọn lửa đắm say. Để lại cô đơn bằng lời nói giá băng. Dù mãi chỉ là khát khao mong nhớ vẫn biết trong đời một ước mơ còn mãi”.
Có thể nói, Xuân Phương và đạo diễn Đỗ Thanh Hải là cặp bài trùng khi tất cả những phim của Đỗ Thanh Hải thuở mới vào nghề đều gắn liền với nhạc sĩ Xuân Phương.
Phía trước là bầu trời là bộ phim thứ 3 cả hai hợp tác cùng với nhau.
“Nếu phải xa nhau” (phim “Sóng ngầm”)
Sau một loạt ca khúc nhạc phim hợp tác với đạo diễn Đỗ Thanh Hải thành công và tạo được tiếng vang, Xuân Phương nhận được nhiều lời mời cộng tác của các đạo diễn trẻ.
Khi làm phim Sóng ngầm (lên sóng năm 2000), đạo diễn Nguyễn Hữu Trọng mời anh viết ca khúc. Đọc kịch bản, Xuân Phương đã mang sáng tác 10 năm trước – Nếu phải xa nhau – ra phối lại.
Bài hát do Minh Quân thể hiện, là một trong những hit của nam ca sĩ, đưa tên tuổi của Minh Quân đến gần với khán giả và trở nên nổi tiếng hơn.
“Người đàn bà thứ hai” ca khúc nhạc phim cùng tên
Ca khúc được Xuân Phương phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của nhà thơ Phan Thị Vĩnh Hà, đề cập mối quan hệ mẹ chồng – nàng dâu, nói lên nỗi lòng của người làm con.
Bài hát là nhạc phim Người đàn bà thứ hai (2009), do Nguyễn Ngọc Anh trình bày.
Những tâm sự trong bài hát chạm tới cảm xúc khán giả, là chất xúc tác làm nên thành công của phim: “Anh ấy có thể sống với con suốt cuộc đời. Cũng có thể chia tay trong ngày mai, có thể. Nhưng anh ấy suốt đời yêu mẹ. Dù thế nào, con chỉ là người thứ hai…”