Một ngày sau khi OpenAI ra mắt vào tháng 12/2015, đồng sáng lập Sam Altman đã ngồi lại với tạp chí Vanity Fair để thảo luận về cái gọi là “một công ty phi lợi nhuận giải cứu thế giới khỏi một tương lai đen tối”.
Altman nói về tầm nhìn của mình đối với việc duy trì sự an toàn của AI và phân phối nó rộng rãi, cũng như quan hệ tốt đẹp của mình với đồng chủ tịch Elon Musk.
“Tôi thực sự tin tưởng ông ấy, điều này rõ ràng là quan trọng với tất cả mọi người liên quan”, Altman nói.
Gần một thập kỷ sau, Musk và Altman thường xuyên hằm hè nhau và mắc kẹt trong cuộc chiến pháp lý xoay quanh OpenAI. Musk đã đệ đơn kiện OpenAI lên tòa án California, cáo buộc Altman và các giám đốc điều hành khác đã “vi phạm thỏa thuận thành lập” của công ty khi theo đuổi lợi nhuận thay vì lợi ích cho nhân loại.
“Altman đã khiến OpenAI hoàn toàn rời khỏi sứ mệnh ban đầu”, đơn kiện của Musk nêu rõ.
Vụ kiện làm leo thang mối thù kéo dài nhiều năm giữa Musk và Altman. Nó cũng làm tăng thêm số lượng các vụ kiện mà OpenAI phải đối mặt. Một loạt các tác giả và hãng tin cáo buộc startup vi phạm luật bản quyền và sử dụng bất hợp pháp các tác phẩm gốc để đào tạo các công cụ AI của mình.
Tuy đơn kiện của Musk là mớ tài liệu hỗn độn, cốt lõi của vụ kiện là cáo buộc OpenAI đã phá vỡ thỏa thuận ban đầu để chia sẻ công nghệ của mình với công chúng và giúp đỡ nhân loại sau khi công ty nhận hàng tỷ USD đầu tư từ Microsoft và biến thành một liên doanh chủ yếu vì lợi nhuận. Musk cũng cáo buộc OpenAI chạm một tay đến trí tuệ tổng hợp nhân tạo (AGI), trong đó AI thông minh như con người. Điều này “có lẽ là mối đe dọa hiện hữu lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt ngày nay”, đơn kiện viết.
OpenAI phản bác lại khiếu nại của Musk trong một blog dài đăng trên website. Altman và các giám đốc khác tố chính Musk ủng hộ việc biến công ty thành pháp nhân vì lợi nhuận trước khi rời hội đồng quản trị năm 2018 và cố gắng hợp nhất OpenAI với Tesla để trở thành CEO của cả hai.
“Chúng tôi rất buồn vì điều này xảy ra với một người mà chúng tôi vô cùng ngưỡng mộ – một người đã truyền cảm hứng cho chúng tôi đặt mục tiêu cao hơn, để rồi lại nói với chúng tôi rằng chúng tôi sẽ thất bại, khởi động một đối thủ cạnh tranh và sau đó đâm đơn kiện khi chúng tôi bắt đầu đạt được tiến bộ có ý nghĩa đối với sứ mệnh của OpenAI mà không có ông ấy”, bài đăng có đoạn.
OpenAI đính kèm một số email với Musk trong bài đăng, bao gồm một email trong đó nhà khoa học trưởng của công ty Ilya Sutskever tuyên bố “hoàn toàn ổn khi không chia sẻ khoa học” đằng sau AI của họ vì công nghệ nguồn mở có thể rơi vào tay những kẻ vô đạo đức. Musk trả lời trong một email, “Đúng vậy”.
Musk chế giễu OpenAI và Altman trên X trong những ngày sau đó. Tỷ phú 52 tuổi đã đăng ảnh chế đổi tên OpenAI thành “ClosedAI”, cũng như chia sẻ một bức ảnh Altman được chỉnh sửa, cầm huy hiệu công ty với chữ “ClosedAI” trên đó.
Nguồn gốc mối thù của Musk và Altman
Trước khi quan hệ trở nên gay gắt, Musk từng là người cố vấn cho Altman. Hai người gặp nhau vào đầu những năm 2010 khi Altman ngày càng trở nên quyền lực ở Thung lũng Silicon thông qua YCombinator, còn Musk đã là một ông trùm công nghệ. Một đối tác tại YCombinator đã đưa Altman đi tham quan công ty tên lửa SpaceX của Musk, mà Altman nhiều lần mô tả đây là khoảnh khắc đầy cảm hứng.
“Musk đã nói chi tiết về việc sản xuất mọi bộ phận của tên lửa, nhưng điều đọng lại trong ký ức là vẻ chắc chắn tuyệt đối trên khuôn mặt của ông ấy khi nói về việc gửi tên lửa lớn lên sao Hỏa”, Altman viết trong một bài đăng trên blog năm 2019. “Tôi đã suy nghĩ ‘Vậy ra đó là chuẩn mực cho niềm tin’”.
Altman và Musk bắt đầu email cho nhau vào khoảng năm 2014 về AI và sự nguy hiểm của nó, cuối cùng quyết định rằng nếu công nghệ có khả năng hủy diệt nhân loại là không thể tránh khỏi, họ nên là người dẫn dắt nó. Đơn kiện của Musk cáo buộc Altman đã gửi email cho ông vào tháng 5/2015, đề xuất tạo ra một “phòng thí nghiệm AI” cạnh tranh với DeepMind (gần đây được Google mua lại).
Musk và Altman đã tuyển dụng nhà khoa học AI Ilya Sutskever và cựu giám đốc công nghệ Stripe Greg Brockman để gia nhập công ty non trẻ của họ với tư cách là người đồng sáng lập. Theo email công bố trên website OpenAI, Musk muốn nhóm thông báo công ty sẽ ra mắt với cam kết tài trợ 1 tỷ USD, cao hơn nhiều so với số tiền 100 triệu USD mà Altman dự định và tuyên bố ông sẽ trang trải phần còn lại. Cuối cùng, OpenAI đã huy động được 45 triệu USD từ Musk.
Những gì bắt đầu như một mối quan hệ kinh doanh đầy hứa hẹn nhanh chóng trở thành một cuộc đấu tranh giành ảnh hưởng nội bộ, với việc Musk trở nên thiếu kiên nhẫn về sự thiếu tiến bộ và đề nghị công ty trở thành một phần của Tesla. Ông cũng thuê một nhà nghiên cứu AI nổi tiếng từ OpenAI để làm việc cho công ty xe hơi của mình và so sánh bất lợi trong các sản phẩm của OpenAI với Google.
Musk rời hội đồng quản trị OpenAI vào năm 2018, trong khi OpenAI tuyên bố sự ra đi của ông sẽ loại bỏ xung đột lợi ích với Tesla.
Trong những năm tiếp theo, Musk và Altman đôi lần khen ngợi công việc của nhau. Nhưng kể từ khi OpenAI phát hành ChatGPT và phát triển nhanh chóng trong 1,5 năm qua, cả hai công khai chỉ trích lẫn nhau nhiều hơn. Altman mô tả Musk là một “kẻ ngốc” mà ông không muốn bắt chước khi tham gia podcast công nghệ của nhà báo Kara Swisher vào tháng 3/2023.
Trong khi đó, Musk nhiều lần chỉ trích chatbot ChatGPT của OpenAI là “rỗng tuếch” và tung ra chatbot đối thủ “Grok”. Ông cũng cho rằng Altman đang tạo ra những tiến bộ gây hại trong AI và OpenAI cần các giám đốc “đứng lên chống lại Sam”.
“Tôi có những cảm xúc phức tạp về Sam”, Musk nói trong một lần xuất hiện tại một sự kiện của New York Times vào tháng 11/2023.
(Theo The Guardian)
